Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2009

45+ Η κρίσιμη καμπή


Λίγο μετά την κλιμακτήριο, λίγο πριν από την εμμηνόπαυση, οι ανάγκες της επιδερμίδας διαφοροποιούνται και η περιποίησή της αλλάζει. Ποιος είπε όμως πως η ομορφιά σταματά στα 40;
 Μέχρι πριν από λίγα μόλις χρόνια, η βιομηχανία της ομορφιάς, είτε από ατολμία είτε από λανθασμένη αντίληψη περί προτύπων, επέμενε να προωθεί τα αντιρυτιδικά προϊόντα της, το «βαρύ πυροβολικό» των εργαστηρίων της, βομβαρδίζοντάς μας με εικόνες νέων -εκνευριστικά νέων- γυναικών.
  Ξαφνικά όμως κάτι άλλαξε.
  Στη ζωή μας, ή μάλλον στις σελίδες των περιοδικών, εισέβαλαν η Αντι Μακ Ντάουελ και η Σάρον Στόουν, η Κιμ Μπάσιντζερ και η Ντέμι Μουρ. Λαμπερές σταρ και γοητευτικά μοντέλα κάποιας ηλικίας, που «νομιμοποίησαν» το δικαίωμα των ώριμων γυναικών στην ομορφιά. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία.
Σύμφωνα με τους ειδήμονες του μάρκετινγκ, οι γυναίκες που διανύουν στις μέρες μας τη δεκαετία 40-50 «ξαναγράφουν τους κανόνες».

Αισθάνονται άνετα με την ηλικία και τις ρυτίδες τους και γι' αυτό θυμώνουν, θεωρούν πως οι γκουρού της ομορφιάς υποτιμούν τη νοημοσύνη τους, όταν ζητούν από αυτές να εμπιστευθούν τις αντιρυτιδικές κρέμες τους εμφανίζοντας ελάχιστα ρεαλιστικές εικόνες -τα θαύματα του photoshop...- τριαντάχρονων κοριτσιών στις διαφημίσεις! Συγχρόνως, βάζουν ψηλότερα τον πήχη των απαιτήσεών τους. Εχοντας πλέον πρόσβαση μέσω διαδικτύου σε κάθε είδους επιστημονική πληροφορία, δεν πείθονται με θαυματουργά ελιξήρια που εξαφανίζουν τις ρυτίδες αλλά αναζητούν καλλυντικά με καινοτόμα συστατικά και στοχευμένη δράση, απόλυτα συγχρονισμένα με τις ανάγκες τους.
Η ενδιαφέρουσα αυτή στροφή στις καταναλωτικές συνήθειες μιας ολόκληρης γενιάς «συνέπεσε» με την εμφάνιση αντιγηραντικών προϊόντων, ειδικά σχεδιασμένων να ανταποκρίνονται στις αυξημένες ανάγκες της επιδερμίδας ενός ιδιαίτερα μεγάλου αριθμού γυναικών (μόνο στην Ελλάδα υπολογίζονται στις 750.000), που φτάνουν σε μια κρίσιμη καμπή της ζωής τους, την εμμηνόπαυση.
Η δεύτερη εφηβεία
Είναι γεγονός ότι στο διάστημα που μεσολαβεί από την είσοδο στην κλιμακτήριο -συνήθως γύρω στα 45, συχνά όμως και νωρίτερα- ως το τέλος της εμμηνόπαυσης, η επιδερμίδα υφίσταται ραγδαίες αλλαγές στη φυσιολογία της, αντίστοιχες με αυτές της εφηβείας. Αιτία, η σταδιακή μείωση των «γυναικείων» ορμονών (οιστρογόνα και προγεστερόνη), η οποία προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις τόσο στην επιφάνεια όσο και στις βαθύτερες στιβάδες της επιδερμίδας.
Οι φυσιολογικές λειτουργίες του δέρματος μειώνουν τους ρυθμούς τους. Η διαδικασία απομάκρυνσης των νεκρών κυττάρων και δημιουργίας νέων επιβραδύνεται. Η επιδερμίδα αποκτά θαμπή και τραχιά όψη.Με την πτώση των επιπέδων των οιστρογόνων, οι πρωτεΐνες που δεσμεύουν την υγρασία λιγοστεύουν και η επιδερμίδα -όπως επίσης τα μαλλιά και τα νύχια- «στεγνώνει», γίνεται λεπτή, εύθραυστη, με τάση για δυσχρωμίες και ευρυαγγείες. Σύμφωνα με έρευνες, μετά τα 35 η επιδερμίδα χάνει ανά δεκαετία το 10% του πάχους της.

Η περιορισμένη παραγωγή λιπιδίων, λόγω της μείωσης της λειτουργίας των σμηγματογόνων αδένων, προκαλεί έντονη ξηρότητα, μολονότι υπάρχει περίπτωση να συμβεί το εντελώς αντίθετο, να εμφανιστεί δηλαδή αυξημένη λιπαρότητα και ακμή!
Ο ιστός στήριξης του δέρματος παρουσιάζει απότομη φθορά λόγω της μείωσης της παραγωγής κολλαγόνου και ελαστίνης, με αποτέλεσμα η επιδερμίδα να χάνει την πυκνότητά της (-2,1% κάθε χρόνο), να χαλαρώνει, και το περίγραμμα του προσώπου και του λαιμού να αλλοιώνεται.
Αλλαγή πλεύσης
Μπορεί η ορμονική γήρανση να είναι αναπόφευκτη, τα σημάδια της ωστόσο μπορούν να καθυστερήσουν και κάποια να διορθωθούν, αν υιοθετήσουμε μια σειρά αλλαγών στην καθημερινή φροντίδα της επιδερμίδας, στη διατροφή μας και στο lifestyle.
Καθημερινή φροντίδα. Ενυδάτωση, θρέψη, αναδόμηση. Γύρω από το τρίπτυχο αυτό κινούνται οι εξειδικευμένες καλλυντικές συνθέσεις που απευθύνονται στις ώριμες επιδερμίδες. Φυτικά έλαια, θρεπτικά συστατικά και υδρολιπιδικοί παράγοντες προσδίδουν στα προϊόντα τη χαρακτηριστική πλούσια υφή που αντισταθμίζει τη μειωμένη παραγωγή λιπιδίων και αναπληρώνει την απώλεια υγρασίας. Τα φυτοοιστρογόνα (π.χ. ισοφλαβόνες σόγιας, φυτικές πολυφαινόλες) που εμπλουτίζουν συνήθως τις συνθέσεις αυτές είναι ουσίες που μιμούνται τη δράση των χαμένων οιστρογόνων, «ξεγελούν» τους μηχανισμούς ανανέωσης των κυττάρων της επιδερμίδας και ενεργοποιούν την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης, συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση της πυκνότητας των ιστών και στην ανάπλαση του περιγράμματος (οβάλ) του προσώπου. Εναλλακτικά χρησιμοποιούνται συστατικά που ενισχύουν τον μεταβολισμό των κυττάρων (όπως η ρετινόλη), ή τη σύνθεση των αυξητικών παραγόντων -πεπτίδια που συμβάλλουν στη διατήρηση του δέρματος και του συνδετικού ιστού σε καλή κατάσταση-, ή προστατεύουν τα βλαστοκύτταρα (την πηγή ανανέωσης των κυττάρων). Τέλος, οι φόρμουλες που απευθύνονται στις ώριμες επιδερμίδες περιέχουν συστατικά που ρυθμίζουν την παραγωγή μελανίνης και μειώνουν τις κηλίδες.
Διατροφή. Η απουσία ελεύθερων λιπαρών οξέων (ωμέγα 3 και 6) από το διαιτολόγιό μας επιδεινώνει την ξηρότητα της επιδερμίδας αφού στερεί από τα κύτταρά της τη δυνατότητα να αναπληρώσουν τις ελλείψεις τους σε θρεπτικά συστατικά. Επίσης, σύμφωνα με μελέτες, η κατανάλωση junk food και τροφών πλούσιων σε τρανς λιπαρά οξέα, επεξεργασμένους υδατάνθρακες, σάκχαρα και τεχνητές γλυκαντικές ουσίες, επιδρά άμεσα στη μορφή, στο σχήμα και στην ελαστικότητα των πρωτεϊνών του κολλαγόνου του δέρματος. Υιοθετώντας επομένως ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο, πλούσιο σε ελεύθερα λιπαρά οξέα, ασβέστιο, μαγνήσιο, αντιοξειδωτικά, φυτικές ίνες και βιταμίνες, και περιορίζοντας την υπερκατανάλωση πρωτεϊνών, αλατιού, καφεΐνης και αλκοόλ, μπορούμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας -και βέβαια την επιδερμίδα- να ξεπεράσει αυτή τη δύσκολη φάση με ηπιότερα συμπτώματα και, όσο γίνεται, λιγότερες συνέπειες.
Lifestyle. Λένε πως οι καπνίστριες έχουν αυξημένες πιθανότητες να μπουν νωρίτερα στην κλιμακτήριο και να παρουσιάσουν εντονότερα συμπτώματα ορμονικής γήρανσης. Οπως έχει αποδειχθεί, το κάπνισμα εμποδίζει την καλή οξυγόνωση των κυττάρων και ευνοεί τη δημιουργία ελευθέρων ριζών. Επίσης αλλοιώνει την ποιότητα των ινών κολλαγόνου και ελαστίνης κάνοντας ακόμα πιο ορατή την απώλεια πυκνότητας και ελαστικότητας της επιδερμίδας, που παρατηρείται κατά την εμμηνόπαυση. Ανάλογες συνέπειες έχει και η υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Επιδεινώνει την ξηρότητα της επιδερμίδας, οδηγεί σε σταδιακή εκφύλιση του κολλαγόνου και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καφέ κηλίδων. Αν λοιπόν δεν το έχουμε κάνει ως τώρα, καλό είναι να διακόψουμε το κάπνισμα και να εξασφαλίσουμε την προστασία της επιδερμίδας από τις ακτίνες UV χειμώνα-καλοκαίρι.

Από τη Λένα Ιωαννίδου Καθημερινή