Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2009

Η αστρογειτονιά μας


Δευτέρα, 30 Νοεμβρίου
Η σελήνη, σχεδόν πανσέληνος, βρίσκεται στα δυτικά των Πλειάδων στο βραδινό ουρανό. Καθώς περνάει η νύχτα, η σελήνη κινείται πιο κοντά στο αστρικό σμήνος. Αύριο το βράδυ, η σελήνη θα βρίσκεται στα ανατολικά του σμήνους.
Τρίτη, 1 Δεκεμβρίου
Ακόμα κι αν είναι Δεκέμβριος, το θερινό τρίγωνο είναι ακόμα ψηλά στα δυτικά νωρίς το βράδυ. Το λαμπρότερο από τα τρία αστέρια είναι ο Βέγας στα δυτικά βορειοδυτικά. Ο Ντενέμπ είναι το πιο φωτεινό άστρο πάνω από τον Βέγα, ενώ ο Αλτάιρ λάμπει σε απόσταση μακριά και στα αριστερά του Βέγα.
Ο Άρης, ο κόκκινος πλανήτης, είναι 13° δυτικά του Βασιλίσκου (το αστέρι Regulus). Ανατέλλει περίπου 5 ώρες μετά το ηλιοβασίλεμα και βρίσκεται ψηλά στα νότια νοτιοδυτικά στο λυκαυγές. Ο Άρης θα συνεχίσει να κινείται προς τον Βασιλίσκο μέχρις ότου αρχίσει την ανάδρομη κίνησή του στις 21 Δεκεμβρίου.
Τετάρτη, 2 Δεκεμβρίου
Πανσέληνος στις 9:32 π.μ.
Αυτό το βράδυ, το λαμπρό φεγγάρι βρίσκεται στο μέσο της νοητής γραμμής που συνδέει το δεξί μέρος της κεφαλής του Ταύρου με την άκρη του κέρατος.

Ο Algol (Βήτα του Περσέα) ήταν ο πρώτος εκλειπτικός μεταβλητός αστέρας που ανακαλύφθηκε. Ανάλογα αστέρια προς σύγκριση είναι ο γ της Ανδρομέδας, στα δυτικά του Algol, με μέγεθος 2,1 και το ε του Περσέα στα ανατολικά του με μέγεθος 2,9.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:17 μ.μ

Πέμπτη, 3 Δεκεμβρίου
Καθώς φθάνουμε στο τέλος του έτους, αξίζει να παρατηρήσετε το φανταστικό «διπλό σμήνος» του Περσέα στα νοτιοανατολικά του δέλτα της Κασσιόπης. Σε σκοτεινό ουρανό, το ζευγάρι αυτό, γνωστό σαν χ του Περσέα φαίνεται εύκολα με το μάτι και είναι μια εξαιρετική θέα με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Σε απόσταση 7.000 ετών φωτός μακριά, λιγότερα από 100 έτη φωτός χωρίζουν το ζευγάρι. Αν και τα ανοιχτά σμήνη σε αυτήν την περιοχή δεν είναι σπάνια, αυτό που κάνει το διπλό σμήνος ξεχωριστό είναι το μεγάλο πλήθος των φωτεινών αστεριών μέσα σε κάθε ένα από αυτά. Δείτε πόσα πολύχρωμα αστέρια υπάρχουν εδώ, μαζί με τα διπλά, τα πολλαπλά και τα μεταβλητά!

Το νωρίτερο τέλος του λυκόφωτος αυτού του έτους (σε γεωγραφικό πλάτος 40° βόρεια). Το νωρίτερο ηλιοβασίλεμα για το πλάτος έρχεται τρεις ημέρες αργότερα, στις 7 Δεκεμβρίου.

Η σελήνη σε φάση gibbous λάμπει ανάμεσα στον Προκύωνα, κάτω και στα δεξιά της, και στον Πολυδεύκη και τον Κάστορα, πάνω και στα αριστερά της.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 7:56 μ.μ

Σάββατο, 5 Δεκεμβρίου
Όταν η σελήνη βρεθεί ψηλά στην ανατολή αργά το βράδυ, κοιτάξτε κάτω και στα αριστερά. Εκεί είναι ο λαμπρός Άρης. Νωρίς τα ξημερώματα της Κυριακής, και οι δύο είναι πολύ ψηλά, με τον Άρη να βρίσκεται τώρα στα αριστερά της σελήνης.

Κυριακή, 6 Δεκεμβρίου
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:35 μ.μ
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Παρατηρείτε τον ήλιο καθημερινά (με τη χρήση ενός ασφαλούς ηλιακού φίλτρου) αφού σχεδόν πάντοτε αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα φαινόμενα στην επιφάνειά του. Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com

Ο Ερμής έχει χαθεί στο φως της δύσης του ήλιου.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9) ολοένα και βυθίζεται πολύ χαμηλά πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα στο λυκαυγές, 20 με 30 λεπτά πριν την ανατολή του ήλιου.
Ο Άρης (μέγεθος 0, στον ανατολικό Λέοντα) αρκετά πιο κάτω από τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη, ανατέλλει στις 10:00 το βράδυ και βρίσκεται ψηλά στον νοτιοανατολικό ουρανό πριν το λυκαυγές. Ο Άρης αρχίζει μια μακριά, αργή πορεία που θα τον φέρει σε αντίθεση στις 29 Ιανουαρίου, 2010. Με τηλεσκόπιο, ο δίσκος του πλανήτη είναι 10 δευτερόλεπτα του τόξου και θα φθάσει στα 14,1 δευτερόλεπτα τον Ιανουάριο όταν θα βρεθεί σε αντίθεση, όχι ιδιαίτερα λαμπρός. Μπορείτε να διακρίνετε τον βόρειο πόλο του πλανήτη;

Ο Δίας (μέγεθος -2,3, στον Αιγόκερο) λάμπει φωτεινός στο νότο στο λυκόφως και χαμηλότερα στα νοτιοδυτικά αργότερα το βράδυ. Δύει περίπου στις 10:30 μ.μ.

Ο Κρόνος (μέγεθος 1,0, στην κεφαλή της Παρθένου), εμφανίζεται ολοένα και ψηλότερα στα ανατολικά νοτιοανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Με τηλεσκόπιο, θα μπορέσετε να δείτε ότι οι δακτύλιοί του είναι ακόμα σε κλίση 4° από την θέση κάτοψης.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8 στους Ιχθείς) βρίσκεται ψηλά στο νότο νωρίς το βράδυ.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Αιγόκερο) βρίσκεται 4° ανατολικά του Δία. Θα βρείτε αναλυτικούς χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ: http://media.skyandtelescope.com/documents/Uranus_Neptune09.pdf

Ο Πλούτωνας έχει χαθεί στο φως της δύσης του ήλιου.


Πλανητάριο