Τρίτη 31 Αυγούστου 2010

Πάστα ελιάς ή στέμφυλον;

      Το μάζεμα της ελιάς. 
 Στεμφυλίδες λέγονταν οι μικρές μαύρες ελιές, από τις οποίες στην αρχαιότητα έφτιαχναν πολτό ελιάς, και αντίστοιχα στέμφυλον ήταν αυτό που σήμερα αποκαλούμε πάστα ελιάς. Το στέμφυλον, όταν το αναμείγνυαν με ξύδι, λάδι και μυρωδικά γινόταν το επιτύριον, μια παχύρρευστη κρέμα που τρωγόταν με τυρί.
  Για το ξεπίκρισμα της ελιάς, εκτός από τη γνωστή μας άρμη, συχνά οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν βρασμένο κρασί με ξύδι και μέλι και πολλά μυρωδικά, όπως μάραθο, κόλιαντρο, μέντα κ.α.

Την καλλιέργεια της αμπέλου έφερε στους Έλληνες ο θεός Διόνυσος. Έτσι βλέπουμε πως πρόκειται για εισαγμένο προϊόν, από τις Ανατολικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας.

Το στάρι καλλιεργήθηκε στην Ελλάδα ήδη από τη Νεολιθική εποχή. Στη Θεσσαλία σπόροι σταριού που βρέθηκαν σε ανασκαφές, χρονολογήθηκαν την 4η χιλιετία (Τσούντας 1908). Ο μύθος θέλει τη θεά Δήμητρα να δίνει στους Αθηναίους το στάρι και να μαθαίνει στον Τριπτόλεμο την καλλιέργειά του.

Η πρώτη συστηματική καλλιέργεια του σταριού έγινε κατά τους αρχαιολόγους, πριν από 10.000 χρόνια στη Συρία, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία και το Ιράκ.

Η πρώτη δε γραπτή αναφορά στο σιτάρι και το προϊόν του, τη μπύρα, βρίσκονται στον κώδικα του Χαμουραμπί (1.700 π.Χ.)

Περιοδικό Αρχαιολογία