Τα γιατροσόφια μια πανάρχαια λαϊκή πρακτικήΠανάρχαια είναι η σχέση του ανθρώπου με τα φυτά, όπως αποδεικνύουν τα αρχαιοβοτανικά ευρήματα, που χρονολογούνται απο το 7000 π.χ, ιδίως στο Βορειο Ελλαδικό χώρο. Σπόροι δημητριακών, οσπρίων και φρούτων μας υποδεικνύουν τις διατροφικές συνήθειες των πρoiστορικών κατοίκων. Έχοντας όμως σήμερα γνωστές και τις φαρμακευτικές ιδιότητες πολλών απο αυτά, συμπαιρένουμε ότι χρησιμοποιήθηκαν και για αυτές τους τις ιδιότητες, Ιδιαίτερα η εκτεταμένη παρουσία του φυτού Μήκων ή ροιά, η γνωστή μας παπαρούνα. Η Μήκων η υπνοφόρα εμφανίζεται το 5000 π.χ και έχει συνδεθεί με την Κριτομινωική θρησκεία. Η συνεχής και στενή επαφή του προϊστορικού ανθρώπου με την φύση τον βοήθησε να ανακαλύψει τις φαρμακευτικές ιδιότητες, που τις χρησιμοποίησε για την επούλωση των τραυμάτων και συμπτωματικά για την ίαση ασθενειών, αφου πίστευε ότι αυτές προέρχονται απο τους θεούς.
Ταυτόχρονα η αδυναμία της αιτιολογίας και της θεραπευτικής αντιμετώπισης των νοσημάτων διέσωσε για παρα πολλούς αιώνες τον ιερό τους χαρακτήρα. Με τον τρόπο αυτό εμφανίζεται και η πίστη ότι η υγεία είναι δώρο θεών. Σε ένα ανέκδοτο Ιατροσόφιο του 18ου αιώνα διαβάζουμε: "Τα
Κληρονομιά. Η πλούσια προσφορά της βυζαντινής ιατρικής είναι αυτή που ώθησε στη δημιουργία, μετά τον 15ο αιώνα, των βυζαντινών ιατροσοφίων. Ύλη από διάφορα ανώνυμα συνταγολόγια, τα οποία χρησιμοποιούσαν οι εμπειρικοί θεραπευτές, γνωστοί με το όνομα, κομπογιανίτες (κομπώνω= απατώ και γιαίνω), αλλά και καλογιατροί ή ματζουκάδες (ματσούκα= ξύλινο ραβδί).
Οι κομπογιανίτες έλεγαν ότι " ...την ιατρικήν την εδιδάχθημεν από τον θεόν χωρίς να έχει τινά διδάσκαλον και τα βότανα μόνος του τα εσύναζεν". Περίφημοι εμπειρικοί γιατροί ήταν οι Ηπειρώτες, γνωστοί ως Βικογιατροί γιατί μάζευαν τα βότανά τους απο το φαράγγι του Βίκου.Μγάλη φήμη απόκτησαν και οι μοναχοί του Αγίου Όρους, οι οποίοι δημιούργησαν βοτανοπωλείο-φαρμακοτριβείο μέχρι το 1960 όπου και καταστράφηκε.Το αρχαιότερο βιβλίο Ιατροσοφιών χρονολογείται στα 1384, γνωστό ως Ιατροσόφιο του Ιωάννη Σταφίδα.
Απο το Ιατροσόφιο της 10 Μαιου 1812, διαβάζουμε μια συνταγή: 77. Εις άνθροπον που τον πίανη θέρμη/Εκείνον οπού πίανη θέρμη κάθε τρης ημέρες έπαρε το σπόρον/του διόσμου ένα ή μιησί δράμη ζουμή από λεμόνη αν ηνε/μεγάλος δος το και περισότερον και αν
δεν ήναι λεημονοζούμη/ δοστου πικραλίδες με νερό μήα ορα προτήτερα οπού του πιανη/ θερμη και αν δεν βρης φήλα έπαρε το σπόρονκαι τον φήλον/ να βγάλις το ζουμή τους και ηγηένη"Το Ιατροσόφιο αυτό έχει 259 σελίδες. Εχει γραφτεί με μαύρη και κόκκινη μελάνη και φέρει φυτικά αναγεννησιακά επίτιτλα και στολίδια.
Στο πρώτο φύλλο υπάρχει κόσμημα αναγεννησιακό με αλληλοτεμνόμενα άνθη και βλαστούς.Έχει αντιγραγεί όπως γράφει, απο άλλο παλιότερο χειρόγραφο που έφερε χρονολογια 1652.
Υστερολόγιο
Ας διαπιστώσουν λοιπόν οι" ΕΙΚΟΝΟΣΚΟΠΙΟΥΝΤΕΣ" πως αντιγραφές γίνονταν απο αρχαιοτάτων χρόνων αρκεί αυτές, να είχαν κάτι ωφέλιμο να πούν. Η αισθητική που επικαλούνται οι ίδιοι χάνεται, όταν μιλάνε χωρίς να λένε τίποτα. Ας πάψουν λοιπόν να φωνασκούν κακόφωνα και φάλτσα, βολεμένοι στην αβάσταχτη ελαφρότητα του δήθεν. Αποκλειστικοί κάτοχοι και αντιπρόσωποι της εφυϊας, που δεν κουράζονται να παραδίδουν αφ υψηλού μαθήματα παντού, με περισπούδαστο ύφος Μορφωτικού Ακολούθου Πρεσβείας και χωρίς να προσφέρουν τίποτα, παρα μόνο την ασημαντότητα της δικής τους κουλτούρας.
Να είναι βέβαιοι πως ο Πλανήτης Γη θα συνεχίζει να υπάρχει και μετά απο αυτούς.
Γιάννης Λακούτσης
