5ο Φεστιβάλ Ελαιολάδου και Ελιάς (4)

Εντυπώσεις, συζητήσεις, παρατηρήσεις κ.λ.π.

Η πραγματικότητα και η προοπτική του βασικότερου αγροτικού μας προϊόντος.

 Του Βασίλη Γκάτσου

 

(συνέχεια από το προηγούμενο)

Η Ισπανία παράγει 1 300 000 τόνους λάδι εκ των οποίων το 25% χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικό παρθένο. Τα αμέσως επόμενα χρόνια η παραγωγή της θα φτάσει τους 2 000 000 τόνους λάδι (το 50% της παγκόσμιας παραγωγής) ουσιαστικά μαζικής εντατικής καλλιέργειας. Φέτος η τιμή του Ισπανικού ήταν γύρω στα 1.85 €.

Η Ιταλία παράγει 450 000 τόνους λάδι εκ των οποίων το 40% χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικό παρθένο. Φέτος η τιμή του ήταν γύρω στα 2 €. Δεν αναμένεται επέκταση της καλλιέργειας.

Η Ελλάδα επισήμως παράγει 350 000 τόνους λάδι, όμως στη πράξη και όχι στα χαρτιά των συνεταιρισμών και των επιδοτήσεων δεν φαίνεται να παράγει πάνω από 240 000 τόνους εκ των οποίων όμως το 75% χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικό παρθένο. Φέτος η τιμή του ήταν γύρω στα 2 €.  Η παραγωγή τα επόμενα χρόνια δείχνει ότι θα είναι φθίνουσα. Όμως η ύπαρξη 100 000 000 ελαιοδέντρων, πολλά από αυτά παρατημένα, στους παράλιους κάμπους μας και στα νησιά μας χαρακτηρίζει αυτό που λέμε ελληνικό τοπίο, γη της ελιάς. Δηλαδή δεν γίνεται να το καταστρέψουμε.

Παρ’ όλα αυτά είναι πολύ μικρή η ποσότητα λαδιού που καταναλώνεται στη χώρα μας ή εξάγεται ως πιστοποιημένο και τυποποιημένο προϊόν. Είναι λίγα τα κτήματα που μπορούν να εγγυηθούν την ορθή καλλιέργεια της ελιάς και την αρίστη ποιότητα του λαδιού τους και λίγα τα λιτρίβια που πληρούν όλους τους όρους ορθής παραγωγής λαδιού, υγιεινής και περιβαλλοντικής προστασίας. Γιατί η βιολογική καλλιέργεια, τα ΠΟΠ και ΠΓΕ, τα ISO και HACCP, κ.λ.π. πρέπει να οδηγούν σε ένα τελικό προϊόν με άριστες φυσικές ιδιότητες, εξαιρετική γεύση και αρίστη χημική ανάλυση, αλλιώς καταντούν απλά διακοσμητικά σήματα χωρίς περιεχόμενο. Τον μύθο του λαδιού τον έχει η Ελλάδα, σε δεκάδες περιοχές, σε κτήματα ακόμη και σε δέντρα (για την Ερμιονίδα έγραψα σχετικά).

Αρίστη ποιότητα λαδιού ενωμένη με τον ξεχωριστό μύθο του είναι το παγκόσμιο διαβατήριο του λαδιού μας.

Η ζήτηση λαδιού παγκοσμίως είναι σχεδόν στάσιμη και η

αναμενόμενη αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής θα επιφέρει ακόμη μεγαλύτερη πτώση στη τιμή του. Πόσο μάλλον στο χώρο της Μεσογείου όπου παράγεται σχεδόν όλο το λάδι.

Εκ των ανωτέρω γίνεται αντιληπτό, γιατί οι Ιταλοί θέλουν το λάδι μας «με το βυτίο», όπως γίνεται αντιληπτό ότι το μαζικό λάδι της Ισπανίας και άλλων μεσογειακών χωρών θα χρησιμοποιηθεί κατά τρόπον, ώστε να εμφανίζεται ως ‘εξαιρετικό παρθένο’ άλλης χώρας. Γίνεται όμως αντιληπτό ότι η χώρα μας με το εξαιρετικό κλίμα της, τους μικρούς ξεχωριστούς κάμπους της και τα νησιά της έχει το φυσικό χάρισμα να βγάζει το καλύτερο λάδι.

Άρα για τη χώρα μας ένας και μόνον είναι ο δρόμος: Πραγματικά πιστοποιημένη καλλιέργεια όσο γίνεται πιο κοντά στη φυσική και αγνή πατροπαράδοτη καλλιέργεια, λιτρίβια πραγματικά πιστοποιημένα για την παραγωγή αρίστης ποιότητας, σύγχρονες μέθοδοι συνεργασίας στην παραγωγή και στη διάθεση του λαδιού.

Οι περισσότερες περιοχές της χώρας μας βρίσκουν όλο και μεγαλύτερη δυσκολία να πουλάνε το λάδι τους με τον 16κιλο τενεκέ στο νοικοκυριό, έξω από το νόμιμο σύστημα εμπορίας, απολαμβάνοντας πολύ καλύτερες τιμές από την τιμή παράδοσης στο λιτρίβι. Ως προς αυτό η Ερμιονίδα είναι ‘προνομιούχος’ λόγω της μικρής παραγωγής και των πολλών εξοχικών που γίνονται πελάτες των παραγωγών και των λιτριβιών. Όμως η κατάσταση αλλάζει. Ένα ταξίδι Πρωτεύουσα – Κρανίδι για να πάρει κάποιος 4 τενεκέδες λάδι θα του κοστίσει το ταξίδι 1 με 2 τενεκέδες.

Είναι υπόθεση λοιπόν των παραγωγικών και δημιουργικών κατοίκων της Ερμιονίδας να κάνουν το λάδι τους περιζήτητο και ξεχωριστό.

Παρακάτω μερικές καινοτόμες προσπάθειες που δείχνουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει και η Επαρχία μας.

Ο καινοτόμος δημιουργός Γιώργος Κολιόπουλος:

Πτυχιούχος Νομικής Σχολής οραματίστηκε και έκανε πράξη, τουτέστιν εποίησε, το ελαιόλαδο πολυτελείας το οποίο θα το αντιστοιχούσαμε στα πανάκριβα ποτά ειδικής συσκευασίας που πολλές φορές δεν καταναλώνονται αλλά επιδεικνύονται.

Δημιούργησε λοιπόν το ελαιόλαδο πολυτελείας «λ» ή «Lambda» σε πανάκριβο gift box το οποίο εξελίσσεται σε πανίσχυρο brand name  που απευθύνεται σε συγκεκριμένο κοινό. Τα σχεδίασε όλα στο μυαλό του και στο laptop του, χωρίς ταξίδια και χωρίς να έχει άμεση σχέση με την παραγωγή ή εμπορία λαδιού. Δηλαδή το να είσαι Leader στο λάδι δεν είναι αναγκαίο να είσαι πάππου προς πάππου ελαιοπαραγωγός.

Διαβάστε το παρακάτω απόσπασμα από την παρουσίασή του και ολόκληρο το κείμενο στο http://www.exipno.gr/index.php/smart-market/market-people/6702------------lharrodsr-

Και στο http://taneatoumeramvellou.blogspot.com/2010/09/speiron.html

«......Τα πρώτα πράγματα που τραβάνε την προσοχή στο «λ» είναι το μπουκάλι του και η θήκη πολυτελείας. Θα μπορούσε να παραπέμπει σε άρωμα ή σε ένα ακριβό ουίσκι, σε καμία περίπτωση όμως σε αγνό παρθένο ελαιόλαδο Κρήτης. «Ηθελα να δημιουργήσω ένα κόσμημα στο τραπέζι. Το μπουκάλι είναι χειροποίητο. Ακόμα και η ετικέτα πίσω μπαίνει με το χέρι, όπως και ο φελλός. Ηθελα να φτιάξω ένα προϊόν μαγικό, να σε ταξιδεύει στη γεύση», αναφέρει ο κ. Κολιόπουλος και συνεχίζει: «Εκανα μια έρευνα αγοράς και έμαθα ότι η περιοχή Κριτσά Κρήτης είχε βραβευτεί δύο φορές σε παγκόσμιο διαγωνισμό που διεξάγει το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου για τη χαμηλή οξύτητα που έχει το λάδι της (κάτω από 08).

Τους προσέγγισα για να συζητήσουμε το πώς θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως τυποποιητές για μένα. Αγκάλιασαν την προσπάθεια και ξεκίνησε η συνεργασία μας. Πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη προσπάθεια δημιουργίας ενός ultra premium brand από ελληνικά χέρια με στόχο την παγκόσμια αγορά. Μπορώ να μιλήσω άφοβα για την ποιότητά του, καθώς το προϊόν μου έχει περάσει από επίσημες χημικές και οργανοληπτικές αναλύσεις. Πήρα, μάλιστα, και ασημένιο βραβείο στο New York Festival, αλλά στοχεύω στο χρυσό», τονίζει χαρακτηριστικά και οι πρωτιές του «Lambda» δεν σταματούν εδώ.

Είναι το πρώτο λάδι πολυτελείας στον κόσμο, το πρώτο λάδι στο οποίο αναγράφεται η ultra premium κατηγορία του, μια κατηγορία η οποία πήρε το όνομά της από τον ίδιο τον κ. Κολιόπουλο. Οπως αναφέρει: «Εφερα το premiumization που εφαρμόζεται χρόνια στα ποτά στο λάδι. Η κατηγορία ultra premium δεν υπήρχε, αλλά αποφάσισα να το πω εγώ έτσι»..........

Η εταιρεία ΕΡΓΟΝ:

Επιλέγει παραγωγούς και συνεταιρισμούς που καλλιεργούν και παράγουν προϊόντα με μεράκι και με παραδοσιακή πρακτική κάτω από αυστηρό επιστημονικό έλεγχο. Την ενδιαφέρει η παράδοση, οι γεύσεις, οι συνταγές, ο τόπος. Δημιούργησε λοιπόν ενότητες προϊόντων αλλά και συνταγών: ΕΛΙΑΣ ΕΡΓΟΝ, ΓΗΣ ΕΡΓΟΝ, ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΕΡΓΟΝ, ΜΕΛΙΣΣΑΣ ΕΡΓΟΝ, ΣΙΤΟΥ ΕΡΓΟΝ κ.λ.π. Χαρίζει στο καταναλωτή με τη λέξη ΕΡΓΟΝ την εγγύηση ότι ο παραγωγός και το προϊόν του είναι σύμφωνο με τη φιλοσοφία της εταιρείας ΕΡΓΟΝ.

Άλλη μία λοιπόν νέα δημιουργία που μεταφέρει στον καταναλωτή γνήσια παραδοσιακά προϊόντα τα οποία, πλην των άλλων, απολαμβάνουν πλήρη ιχνηλασιμότητα. Κτυπώντας τον αριθμό παρτίδας (Lot number) του προϊόντος που αγόρασες στο site της ΕΡΓΟΝ σου δίνει πλήρη στοιχεία. Για παράδειγμα, ότι το σακουλάκι με τα φασόλια που κρατάς είναι από τον Συνεταιρισμό Πρεσπών, από το χωράφι του συνεταιριστή τάδε, φυτεύτηκε τότε, συλλέχθηκε τότε, συσκευάστηκε εκεί αυτήν την ημερομηνία και έχει τα τάδε χαρακτηριστικά. Λεπτομέρειες στο site της εταιρείας http://ergonproducts.gr/

Αυτά τα δύο παραδείγματα για να πείσουν και τον πλέον δύσπιστο ότι είναι πολλοί οι δρόμοι συνεργασίας στην παραγωγή, διάθεση, προώθηση, διαφήμιση του λαδιού.

Μπορείς να υπάρξεις σας ανεξάρτητος παραγωγός και να πουλάς το λάδι σου. Μπορείς να το τυποποιείς και να το πουλάς. Μπορείς να το πουλάς μέσω ειδικευμένης εταιρείας χωρίς το λάδι σου να χάνει την δική σου σφραγίδα και του κτήματός σου. Μπορείς να πειθαρχήσεις σε αυστηρότατους κανόνες και να δώσεις το λάδι σου σε οίκους που θα το προωθήσουν ως πολύτιμο κόσμημα, με τιμή 50 € το κιλό.

Μπορείς να ενταχθείς σε συνεταιρισμό. Μπορείς να ενωθείς με άλλους για να χρησιμοποιείτε όλοι κοινά εργαλεία. Μπορείς με άλλουν να φτιάξεις εταιρεία.

Είναι πάρα πολλά αυτά που μπορείς, όταν αγαπήσεις τη γη.

Και πώς θα ήταν ένα καινοτόμο περίπτερο παραγωγών Ερμιονίδας στο 6^ο πλέον Φεστιβάλ Ελαιολάδου και Ελιάς;

(η συνέχεια στο επόμενο)

Έρρωσθε,

Βασίλης Γκάτσος