Τοπωνύμια και μικροτοπωνύμια
Διαβάζοντας
άρθρα, ανακοινώσεις, αναμνήσεις, περιγραφές, αφηγήσεις, έγγραφα,
συμβόλαια κ.λ.π. μέσα από το κείμενο ξεπηδούν τοπωνύμια και
μικροτοπωνύμια που σε
κάνουν να ξεχάσεις το κείμενο και να προσηλωθείς σε αυτά. Αρχαία,
ρωμαϊκά, βυζαντινά, νεοελληνικά, ενετικά, φράγκικα, ρώσικα, αρβανίτικα,
τούρκικα, βλάχικα, σλάβικα, και δεν ξέρω τι άλλα. Παραλλαγμένα με τα
χρόνια, μετατοπισμένα από εποχή σε εποχή και από
τόπο σε τόπο, χαμένα στις μέρες μας, ένας βράχος, ένα σημάδι, μια
κορυφή, ένας λόγγος, ένας κολπίσκος.......
Είναι πάρα πολύ σημαντικά και όσο περνάει ο καιρός χάνονται.
Είναι
ανάγκη πάσα τα λαογραφικά και ιστορικά μουσεία μας, οι δημοτικές
βιβλιοθήκες μας, σε στενή συνεργασία με τα σχολεία να καταστρώσουν ένα
πρόγραμμα
συστηματικής καταγραφής.
Χρειάζεται επιμονή και υπομονή και σχεδιασμός τουλάχιστον πενταετίας.
Δεν είναι μόνο αυτά που έχουν καταγραφεί σε κείμενα παλιά και νέα. Τα
περισσότερα είναι στον προφορικό λόγο των παππούδων
και των γιαγιάδων μας, και εδώ τα παιδιά του σχολείου μπορούν να κάνουν
θαύματα.
Πολλά
μάλιστα μικροτοπωνύμια δημιουργούνται για λίγο, από μια γενιά και μετά
ξεχνιούνται, γιατί η επόμενη τα λέει αλλιώς. Ή τυχαίνει να τα φτιάξει
μια γενιά
και να μείνουν έτσι αιώνες.
Έρρωσθε,
Βασίλειος Γκάτσος
