Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2013

Τι μπορεί να είναι η Ερμιονίδα

Δηλαδή προσγείωση στην πραγματικότητα

Του Βασίλη Γκάτσου
Η πραγματικότητα του Σήμερα:
Αν όλα αυτά τα χρόνια υπήρχε πραγματική ανάπτυξη στηριζόμενη στα εισοδήματα, θα είχαμε πραγματική αύξηση μόνιμου πληθυσμού. Αυτό δεν συνέβη παρά μόνον στα χαρτιά.

Είχαμε μικρές αμμουδιές, καμιά σχέση με τις αμμουδιές της Κρήτης που είναι χιλιόμετρα ολόκληρα. Σήμερα σχεδόν όλες "ανήκουν" κατά κάποιο τρόπο ή σε μεγάλες βίλες  ή σε ξενοδοχειακά συγκροτήματα, ή εμποδίζεται η χρήση τους από εξοχικά ουσιαστικά κτισμένα πάνω στο κύμα. Λιγοστές έχουν μείνει προς χρήση του κοινού και αυτές όλο και περιορίζονται. Άρα μαζικός τουρισμός τύπου Κρήτης ή Ρόδου..... δεν χωράει στον τόπο μας.

Σήμερα στην Ερμιονίδα έχει εγκατασταθεί για τα καλά η επιχειρηματική αφρόκρεμα της χώρας μας και πολλοί αλλοδαποί, επιφανείς ή πάμπλουτοι. Είναι λογικό δίπλα τους να θέλουν ξενοδοχειακά συγκροτήματα πολυτελείας έως υπερπολυτελείας. Φυσικά έχουν το χρήμα, τα μέσα να στηρίξουν αυτόν τον τουρισμό, ο οποίος σημαίνει για τους κατοίκους σταθερότερες θέσεις εργασίας, θέσεις βέβαια που προσφέρει ο τουρισμός, κηπουροί, φύλακες, γκαρσόνια, καμαριέρες που πολλές καλύπτονται από μετανάστες. Η δουλειά δεν είναι ντροπή αλλά τότε τι σπουδάζουμε. Η αναβάθμιση παλαιών τουριστικών μονάδων και η εμφάνιση των AMANZOE και KILADA HILLS προς τα κει οδηγεί.

Το εξοχικό φαίνεται να περνάει κρίση όχι λόγω της μεγάλης οικονομικής Κρίσης αλλά περισσότερο από το ξεθώριασμα της ..... Μεγάλης Ιδέας του εξοχικού. Τα περισσότερα εξοχικά κατασκευάστηκαν από τη γενιά που είχε περάσει τουλάχιστον παιδικά και εφηβικά χρόνια στην Επαρχία και μετά έφυγε για επαγγελματική αποκατάσταση στην Πρωτεύουσα, κουβαλώντας πάντα την ανάμνηση της ζωής στο χωριό και στα κτήματα και την ελπίδα ότι μέσω του εξοχικού όχι μόνον θα την ξαναζήσει, αλλά θα την αποδεχθούν και τα παιδιά της οικογένειας, που όμως έχουν παραστάσεις Πρωτεύουσας, αστικές συνήθειες, και βλέπουν το εξοχικό σαν μια κατοικία για να ξεκουραστούν 4-5 μέρες. Πλέον είναι και τα έξοδα συντήρησης, φύλαξης, ο φόβος να μένεις μόνος σου, οι κλεψιές, τα έξοδα κίνησης και τόσα άλλα. Και για την Ερμιονίδα η λειτουργία του εξοχικού λίγα πράγματα προσφέρει στην οικονομία της.

Σήμερα οι ξένοι τουρίστες σχεδόν αποκλειστικά κινούνται με αεροπλάνα και μεγάλα κρουαζιερόπλοια, και η Ερμιονίδα δεν βρίσκεται στα δρομολόγιά τους και είναι δύσκολο να βρεθεί.
Ως εκ των άνω δεν διαφαίνεται ο τουρισμός να γίνεται η κυρίαρχη δραστηριότητα η οποία θα δίνει, ας πούμε, το 80% των εισοδημάτων της Ερμιονίδας, δραστηριότητα που θα αυξάνει τον πληθυσμό της. Και μη ξεχνάμε ότι ο τουρισμός κάθε μορφής μέχρι σήμερα κατάφερε να μεταβιβάσει πολύ μεγάλο ποσοστό καλλιεργήσιμης γης σε "ξένα χέρια", και ο τόπος μας συνήθισε ένα τρόπο ζωής αναντίστοιχο με τα πραγματικά του εισοδήματα.

Σε επίπεδο χώρας δεν είναι επιθυμητή η υπερανάπτυξη του τουριστικού τομέα, γιατί έχει πολλές και σημαντικές παρενέργειες με κυριότερη την καταστροφή του τοπίου που με τη σειρά του λειτουργεί περιοριστικά και για τον τουρισμό. Σε επίπεδο χώρας, το να προέρχεται το 15% του ΑΕΠ από τον τουρισμό είναι ένα ήδη μεγάλο ποσοστό, και έχω την εντύπωση ότι αυτό το ποσοστό δεν το έχει καμιά Ευρωπαϊκή χώρα. Η χώρα μας νομίζω ότι είναι κάπου γύρω από το 5%. Για την Ερμιονίδα, που εκτός από κλίμα και τοπίο διαθέτει ένα τεράστιο αλιευτικό πεδίο προσιτό όλο σχεδόν το χρόνο από τα εργαλεία της παράκτιας αλιείας,  διαθέτει ηλιοφάνεια και άνεμο που μπορεί να παράγει ηλεκτρική ενέργεια σε ανταγωνιστικές τιμές, διαθέτει μικρούς μεν αλλά παραγωγικού κάμπους, διαθέτει κατάλληλα βουνά και πλαγιές για κτηνοτροφία, ο τουριστικός τομέας  μπορεί να δίνει το 40% του ΑΕΠ της, αλλά το υπόλοιπο πρέπει να προέλθει από παραδοσιακές δραστηριότητες και τη μεταποίηση.

Αυτό προϋποθέτει ΝΕΡΟ και μέτρα αυστηρά για την θάλασσα μας. Και πάνω απ' όλα φρόνηση, συνεργασία, επιχειρηματικότητα, καινοτομία.
Αν η νέα Δημοτική Αρχή δεν παραδώσει μετά από 5 χρόνια το Νερό του Ανάβαλου και το νερό των φραγμάτων Τζερτζελιάς και Ρο Ρο στην Ερμιονίδα (και τα τρία μαζί)  και αν δεν έχει υλοποιήσει προγράμματα για τη θάλασσα, θα είναι απλά μια συνέχεια των προηγούμενων διοικήσεων που διαχειρίζονται τα σκουπίδια και το υφάλμυρο μη πόσιμο νερό. Δηλαδή μετά 5 χρόνια πάλι και πάλι στα ίδια.


Όσο για την μεγάλη πίστη στη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού και του εξοχικού, υπενθυμίζω το τι συνέβη στην Ύδρα και στις Σπέτσες. Η οικονομία και η ανάπτυξή τους ήταν το εμπόριο επί των πλοίων τους. Όταν όμως οι συνθήκες δεν το ευνοούσαν πλέον, η παραγωγή εισοδημάτων κατέρρευσε και άδειασαν από κατοίκους. Το ίδιο θα συμβεί και σήμερα στα μέρη με μονοκαλλιέργεια τουρισμού, αν για λόγους που δεν ελέγχουν, κοπεί απότομα το τουριστικό ρεύμα. Η φρόνηση και το μέτρο λοιπόν επιβάλλουν την ισορροπία στην Ερμιονίδα, η οποία ήταν και είναι ευλογημένος τόπος και όχι ένας ξερότοπος. Τότε και οι πλούσιοι βιλάρχες να αποχωρήσουν, απλά οι ντόπιοι θα είναι σε θέση να ξαναγοράσουν τη γη τους.
Δυνατός ανταγωνιστικός πρωτογενής τομέας με μεταποίηση των προϊόντων του, αξιοποίηση ανέμου και ήλιου, τουρισμός είναι η τρίπτυχος βάση της ισορροπίας μας και από κει και πέρα ό,τι άλλο. Μία τέτοια επαρχία αντέχει.


Έρρωσθε,
Βασίλης Γκάτσος