Δημήτρης Μπάτσης
Του Γιάννη Λακούτση
Ξημέρωμα της 31ης Μαρτίου 1952, παρά την διεθνή
εκστρατεία με επικεφαλής τον Πάμπλο Πικάσο, οι Νίκος Μπελογιάννης, Δημ.
Μπάτσης, Ηλίας Αργυριάδης, Νίκος Καλούμενος, οδηγούνται στο εκτελεστικό
απόσπασμα, με την κατηγορία της «διενέργειας κατασκοπίας κατά των συμφερόντων
του κράτους». Ποιος ήταν όμως
ο Δημ. Μπάτσης, που στο βιβλίο του, « Ευτυχώς ηττηθήκαμε
σύντροφοι», ο Τάκης Λαζαρίδης, γράφει γι αυτόν: « τον εκτέλεσαν παρότι γνώριζαν
καλά, ότι δεν είχε καμία σχέση με ασύρματους και κατασκόπους…».
Ο Δημήτρης Μπάτσης, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1916.
Γόνος πλούσιας μεγαλοαστικής οικογένειας, γιος του Ψαριανού,
Μπάτση, σπούδασε Νομικά και Οικονομικά και ήταν μέλος της Επιστημονικής
Εταιρείας Μελέτης Νεοελληνικών Προβλημάτων, «Επιστήμη-Ανοικοδόμηση» ( ΕΠ-ΑΝ),
που ιδρύθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου του 1945. Υπήρξε αρχικά, υπεύθυνος σύνταξης και
αργότερα διευθυντής, του περιοδικού «Ανταίος», το οποίο κυκλοφόρησε από τις 20
Μαΐου 1945 έως τον Ιούνιο του 1951.
Η ανάγκη για παραγωγική ανασυγκρότηση της Ελλάδας, είχε
απασχολήσει κάποιους πρωτοπόρους του πνεύματος, πολλές δεκαετίες πριν. Στα
δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια. Τότε μέσα στον εμφύλιο πόλεμο, ο νομικός και
οικονομολόγος, Δημ. Μπάτσης, πολιτικά στρατευμένος κατά τη διάρκεια της Κατοχής
ενάντια στον Γερμανό κατακτητή, εκδίδει στην Αθήνα, το 1947, ένα βιβλίο (637
σελίδων),
με τίτλο «Η βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα»(Εδώ).
Το βιβλίο προλογίζει ο
τότε Καθηγητής και Πρύτανης του Ε.Μ.Π (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο), Νίκος
Κιτσίκης, ένας σπουδαίος επιστήμονας που ονειρευόταν με τις μελέτες του μια Ελλάδα χωρίς εξαρτήσεις, μια Ελλάδα με οικονομική
άνθηση.
Ο Μπάτσης μέσα στο βιβλίο του, γράφει για τον ανεκτίμητο και
σπάνιο ορυκτό και όχι μόνο πλούτο της χώρας. Βάζει τα θεωρητικά θεμέλια, με
πλήρη στοιχεία, χρονοδιαγράμματα και αναλυτικούς, ανά μέταλλο, ορυκτό και
παραγωγική μονάδα, πίνακες, για την ανάπτυξη της μεταλλουργικής και χημικής
βιομηχανίας στην χώρα.
Ήδη από τότε ο Μπάτσης μιλά
για τα αποθέματα της πατρίδας μας σε υδρογονάνθρακες, σε σπάνια
«στρατηγικά ορυκτά», σε μεταλλεύματα. Κάνει λόγο για την δυνατότητα της χώρας
σε παραγωγή ενέργειας, αποδεσμεύοντας την από την εξάρτηση από ξένες χώρες.
Πέρα όμως από την εμπεριστατωμένη μελέτη πάνω στις δυνατότητες ανάπτυξης της
ελληνικής βαριάς βιομηχανίας και ενεργειακής αυτονομίας της χώρας, ο συγγραφέας
με αρκετές αναφορές του,
αποκαλύπτει την συμφωνία της μεταξικής
δικτατορίας με ξένων συμφερόντων εταιρείες, με σκοπό την εκμετάλλευση του
Αχελώου και όχι μόνον αυτού. Πρόκειται για την περίφημη σύμβαση Cooper (Κούπερ), η οποία συνομολογήθηκε για διάρκεια 70 χρόνων,
ως το 2010 και κυρώθηκε με τον αναγκαστικό νόμο 2220/1940 (Εδώ). Υποστήριζε επίσης ότι δεν
μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή ανάπτυξη αν δεν καταργηθεί η πολιτική κυριαρχία της σημερινής οικονομικής
ολιγαρχίας, που από το ένα μέρος κρατάει την οικονομία στο μαρασμό και στην
καθυστέρηση και από το άλλο την έχει
υποδουλώσει στο ξένο κεφάλαιο και στα πολιτικά και οικονομικά του συμφέροντα. Η
υποδούλωση αυτή εξυπηρετεί φυσικά τους ταξικούς σκοπούς των κυρίαρχων εκμεταλλευτριών
τάξεων.
Βασικό αίτημα για να αναπλαστεί η χώρα μας, είναι να πάψει η
πολιτική εκμετάλλευση και κυριαρχία των τάξεων αυτών και να καταργηθεί η
προνομιακή εκμετάλλευση της οικονομίας μας από το ξένο κεφάλαιο.
«Η ξένη οικονομική ενίσχυση δε θα γίνει δεκτή με κανενός
είδους παραχώρηση προνομίου στην εθνική
ανεξαρτησία η στην ουδέτερη γραμμή της εξωτερικής πολιτικής μας. Ούτε θα
επιτρέψουμε προνόμια οικονομικά η παραχώρηση φυσικών πόρων της χώρας για
κερδοσκοπική εκμετάλλευση. Την οποιαδήποτε ενίσχυση θα τη
Ο Μπάτσης πλήρωσε, ως γνωστόν, με την ζωή του τις
επιστημονικές αναλύσεις.
Με το βιβλίο του αυτό ο συγγραφέας ήθελε να υποδείξει
μορφές αυτόνομης οικονομικής ανάπτυξης,
κάτι ασύλληπτο ως ιδέα για το ντόπιο κατεστημένο, που χρωστούσε την ύπαρξη του,
στην αποικιακή δομή της ελληνικής κοινωνίας.
