Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2019

Η ΠΕΙΡΑΤΕΙΑ ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ Τελευταίο μέρος



Να ευχαριστήσουμε τον Κο Δημήτρη Τουτουντζή. Ήταν τιμή που  εμπιστεύτηκε την ιστοσελίδα μας  για τη δημοσίευση  μιας  τόσο  εμπεριστατωμένης ιστορικής έρευνας. 
Πρ.Ε.Π.Ερμιόνης 

Η ΠΕΙΡΑΤΕΙΑ ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ Εικοστό πρώτο μέρος  

Δημήτρης Τουτουντζής

Το τέλος των πειρατών 

Το Μαλαϊκό αρχιπέλαγος στάθηκε το τελευταίο οχυρό της πειρατείας σε μεγάλη κλίμακα. Η διάλυση των συμμοριών του έβαλε τέρμα, ίσως για πάντα, στην πειρατεία όπως παρουσιαζόταν για χιλιάδες χρόνια. Ωστόσο ανάμεσα στα νησιά του Ειρηνικού Ωκεανού, μακριά από τους μεγάλους δρόμους, μερικοί άντρες της λευκής φυλής συνέχισαν που και που ένα είδος αρκετά πρόσκαιρης πειρατείας. Αυτοί οι άντρες δεν ήταν παρά αποβράσματα του πολιτισμού, δραπέτες κατάδικοι της Αυστραλίας, φαλαινοθήρες που είχαν λιποταχτήσει από τα καράβια τους ή επαναστατημένοι ναυτικοί. Αυτά τα υποκείμενα έπαιρναν μέρος μαζί με τους ιεραπόστολους στο έργο της διδασκαλίας στους πρωτόγονους ιθαγενείς των Νοτίων Θαλασσών του πολιτισμού των λευκών.
    Μερικοί από τους εκφυλισμένους αυτούς κληρονόμους μιας μεγάλης παράδοσης είχαν γραφικά ονόματα, άξια των παλιών πρωτοτύπων τους ή ακόμα και των γκάγκστερς του Σικάγου. Ο πιο μεγάλος όμως από αυτούς είχε το απλό όνομα Μπούλυ Χαίυς.
    Η πρώτη εμφάνιση του Χαίυς στις θάλασσες του νότου έγινε σε διαφορετικό τομέα από την πειρατεία, γιατί ήταν στην αρχή μέλος μιας μικρής ομάδας μουσικών που περιόδευε στη Νέα Ζηλανδία. Η επιχείρηση αυτή σταμάτησε όταν ξέσπασε ο πόλεμος των Μαορί, και ο Χαίυς εγκατέλειψε τη μουσική για το εμπόριο των όπλων και του μπαρουτιού με τους επαναστατημένους νησιώτες.
    Έπειτα έγινε «μπλακμπέρντερ», δηλαδή πήγαινε και
επισκεπτόταν τα νησιά που βρίσκονταν μακριά από τους δρόμους των καραβιών, παρέσυρε στο καράβι του, το «Λενόρ», κάμποσους ανύποπτους ιθαγενείς και τους πήγαινε στη Σαμόα ή σε άλλα νησιά, για να τους πουλήσει σε ιδιοκτήτες φυτειών που ζητούσαν εργάτες. Σε λίγο το όνομά του έγινε γνωστό από την Αυστραλία ως τον Άγιο Φραγκίσκο, και πολλές κυβερνήσεις ζητούσαν να τον πιάσουν. Ήταν όμως δυσκολόπιαστο πουλί, και καθώς δεν έπινε παρά μόνο τσάι, η συνηθισμένη παγίδα για τους ανθρώπους της φάρας του δε χρησίμευε σε τίποτε. Στο τέλος όμως, το 1875, τον έπιασαν οι Ισπανοί και τον έχωσαν φυλακή στη Μανίλα, για να περιμένει τη δίκη του. Ο Χαίυς περνούσε τις ώρες του στη φυλακή με θεολογικές μελέτες και έτσι έγινε φανατικός καθολικός. Ο επίσκοπος της Μανίλας, ενθουσιασμένος από τη μετάνοια του αμαρτωλού, χρησιμοποίησε όλη του την επιρροή για να τον απελευθερώσει. Αμέσως σχεδόν ο Χαίυς ξανάπιασε την παλιά του τέχνη και πρόσθεσε σ’ αυτήν την κλοπή καραβιών σε μεγάλη κλίμακα.
    Πιάστηκε πάλι από το Βρετανό πρόξενο στη Σαμόα για μια πράξη πειρατείας και μπήκε φυλακή, ώσπου να φθάσει κανένα αγγλικό πολεμικό πλοίο, που θα πήγαινε στην Αυστραλία, όπου θα δικαζόταν. Στο μεταξύ πήρε την άδεια να κυκλοφορεί στο νησί ελεύθερα και απέκτησε φήμη οργανωτή δημιουργίας πικ – νικ.
    Τότε έφθασε στο νησί κάποιος πλοίαρχος Μπεν Πηζ, ένα άλλο κάθαρμα των Νοτίων θαλασσών. Ο Χαίυς και ο Πηζ, ήταν παλιοί σύντροφοι στο έγκλημα, από την πρώτη τους συνάντηση όμως τσακώθηκαν άγρια. Ο πρόξενος ενθουσιάστηκε από το δρόμο που έπαιρναν τα πράγματα, γιατί το καράβι του Πηζ ήταν το μόνο που μ’ αυτό ο Χαίυς θα μπορούσε να δοκιμάσει να το σκάσει.
    Ένα ωραίο πρωί ο πλοίαρχος Πηζ αποχαιρέτησε τους φίλους του και σάλπαρε. Πολλές
ώρες αργότερα αντιληφθήκανε την εξαφάνιση του Χαίυς, και μόνο τότε ο πρόξενος κατάλαβε πως ο καυγάς ήταν ψεύτικος για να τον εξαπατήσουν.
    Η δικαιοσύνη δεν ασχολήθηκε ποτέ πια με τον Χαίυς. Πέθανε από το χέρι του λοστρόμου του, ενός Σκανδιναβού, που του τσάκισε το κεφάλι με ένα σιδερένιο λοστό και τον πέταξε στη θάλασσα.
    Οι Αμερικανοί δουλέμποροι σταθήκανε οι τελευταίοι σχεδόν πειρατές. Από το 1808 είχε δημοσιευθεί ένας νόμος στις Ηνωμένες Πολιτείες, που όριζε σαν παράνομη την εισαγωγή μαύρων δούλων και χαρακτήριζε το εμπόριό τους πειρατεία. Από την αρχή όμως ο νόμος ήταν νεκρό γράμμα και χρειασθήκανε πάνω από σαράντα χρόνια πριν γίνει κάτι που να εξασφαλίζει την εφαρμογή του. Στα μέσα του αιώνα περίπου αυτού του είδους οι δουλειές είχαν φτάσει στο ζενίθ τους και υπολογίζεται πως το 1859 τουλάχιστον χίλιοι πεντακόσιοι νέγροι εισαχθήκανε στη χώρα. Αυτός ο αριθμός ξεπερνάει τον αριθμό όλων των άλλων χρόνων. Το εμπόριο των νέγρων απέδιδε, ώστε αρκούσε ένα πετυχημένο ταξίδι στα τρία για να αποφέρει τεράστια κέρδη. Οι περισσότεροι έμποροι εβένου (έτσι έλεγαν τους μαύρους δούλους) ήταν Βόρειοι.
    Πριν ανέβει στην εξουσία ο Πρόεδρος Λίνκολν και ξεσπάσει ο εμφύλιος πόλεμος, το 1861, παρθήκανε αυστηρά μέτρα χωρίς αναβολή για να μπει ένα τέρμα σ’ αυτό το εμπόριο.
    Ο αποδιοπομπαίος τράγος που θα συλλαμβανόταν και θα τιμωρούνταν ήταν κάποιος πλοίαρχος Ναθάνιελ Γκόρντον, που είχε γεννηθεί στο Πόρτλαντ του Μαίην και κυβερνούσε το δικό του καράβι, το «Ήριε», πεντακοσίων τόννων. Ο Γκόρντον είχε κάνει τέσσερα ταξίδια. Στο τελευταίο τον αιχμαλώτισε, στ’ ανοιχτά της δυτικής ακτής της Αφρικής, το αμερικάνικο καράβι «Μοχίκαν». Εννιακόσιοι εξήντα εφτά νέγροι βρεθήκανε επάνω στο ‘Ήριε» και οδηγήθηκαν στη Μονρόβια, το δουλεμπορικό καράβι όμως ήταν τόσο γεμάτο, ώστε πάνω από τριακόσιοι απ’ αυτούς τους δυστυχισμένους πέθαναν στο σύντομο ταξίδι. Ο Γκόρντον οδηγήθηκε στη Νέα Υόρκη και παραπέμφθηκε στη δικαιοσύνη για πειρατεία, κινδυνεύοντας να καταδικασθεί σε θάνατο. Αυτή η υπόθεση είχε τεράστια απήχηση. Προβλήθηκαν όλες οι δυνατές δυσκολίες στη διάρκεια της δίκης, τόσο στο νομικό τομέα όσο και μπροστά στην κοινή γνώμη, ο κρατούμενος όμως κηρύχθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε θάνατο. Ο Γκόρντον κρεμάστηκε στις 8 Μαρτίου στη φυλακή Τομπς, ενώ όλες οι είσοδοι φρουρούνταν γερά από οπλισμένους ναύτες. Ήταν ο τελευταίος εκπρόσωπος της λευκής φυλής που πέθανε στην κρεμάλα για το έγκλημα της πειρατείας σε ανοιχτή θάλασσα.
    Μ’ όλο που η εξαφάνιση του πειρατή στέρησε τον κόσμο από ένα στοιχείο γραφικότητας, είναι δύσκολο να θρηνήσει κανείς την εξαφάνισή του. Αν εξεταστούν όλες οι πλευρές, ο πειρατής δεν ήταν ελκυστικό πρόσωπο. Όσο τον κοιτάμε από πιο κοντά, τόσο μας φαίνεται λιγότερο ευχάριστος. Ο γραφικός σπαθοφόρος με τη ζώνη παραγεμισμένη με πιστόλια, που ξερνούσε ένα χείμαρρο από κατάρες, αποτελεί ένα πολύ όμορφο θέμα μυθιστορήματος, στην πραγματικότητα όμως ήταν εξαιρετικά απαίσιο πρόσωπο. Τον ρομαντικό και εκκεντρικό πειρατή τον συναντάμε μόνο στα βιβλία και στον κινηματογράφο, αλλά πρέπει όμως να μην ξεχνάμε, ότι το αυθεντικό είδος ήταν γενικά ένας θρασύδειλος φονιάς, που ξεφορτωνόταν τα θύματά του, γιατί οι νεκροί δεν μιλούν. Πρέπει να πιστέψουμε πως η εξαφάνιση αυτή είναι οριστική; Στη συνέχεια θα δούμε πως δεν ήταν οριστική. Είναι αναμφισβήτητο πως ο τύπος των ανθώπων που άλλοτε στρεφόταν προς την πειρατεία υπάρχει ακόμα. Αναφέρω στη συνέχεια μια προσωπική μου εμπειρία .
   Το καλοκαίρι του 1971, υπηρετούσα ως υποπλοίαρχος στο πλοίο γενικού φορτίου «Αστυπάλαια», που έκανε ταξίδια γραμμής μεταξύ των λιμανιών της Μεσογείου και της Δυτικής Ακτής της Αφρικής. Μία μέρα λίγο πριν τη δύση του ήλιου αγκυροβολήσαμε στις εκβολές του ποταμού πού μέσα ήταν το λιμάνι προορισμού μας, Φρι Τάουν στη Σιέρα Λεόνε. Άλλο πλοίο δεν υπήρχε στο αγκυροβόλιο. Γνωρίζαμε ότι στα αγκυροβόλια των λιμανιών της ακτής γίνονται τις νύκτες επιθέσεις στα πλοία και ζήτησα από το βατσιμάνι (νυχτοφύλακα) να είναι πολύ προσεκτικός. Στο κατάστρωμα είχαμε φορτώσει πολλά αυτοκίνητα τύπου Βαν μετρίου μεγέθους.
    Κατά τις δύο με τρεις μετά τα μεσάνυχτα με ξύπνησαν άγριες φωνές. Σηκώθηκα ντύθηκα βιαστικά και έτρεξα στο κατάστρωμα στο σημείο από το οποίο ακούγονταν οι φωνές. Εκεί ήταν ο νυχτοφύλακας και ανθυποπλοίαρχος, που ήταν ο αξιωματικός φυλακής, ταμπουρωμένοι ανάμεσα στα αυτοκίνητα και το παραπέτο του καταστρώματος πετούσαν δε μεγάλες ξύλινες σφήνες, (που βρίσκονταν στο κατάστρωμα και που χρησιμοποιούνται για να συγκρατούν τους μουσαμάδες που καλύπτουν το άνοιγμα των αμπαριών) χαμηλά προς τη θάλασσα, ενώ βροχή από πέτρες έπεφτε στο κατάστρωμα του πλοίου. Σε λίγο όλη η πλευρά του καταστρώματος όπου έπεφταν οι πέτρες γέμισε από τα μέλη του πληρώματος που πήραν μέρος στον πετροπόλεμο. Άρχισα να ανησυχώ για τυχόν ζημιές στα αυτοκίνητα από τις πέτρες και φωνάζω όσο πιο δυνατά μπορούσα στον ανθυποπλοίαρχο στα αγγλικά: «ανθυποπλοίαρχε πάρε το πιστόλι και πυροβόλησε τη βάρκα». Αμέσως οι πέτρες σταμάτησαν να πέφτουν και έσκυψα προσεκτικά και κοίταξα έξω στη θάλασσα. Είδα δύο μονόξυλα γεμάτα μαύρους να κωπηλατούν ξέφρενα και να απομακρύνονται από το πλοίο. Σταμάτησαν σε κάποια απόσταση χειρονομώντας απειλητικά. Όταν άρχισε το λυκαυγές τα μονόξυλα άρχισαν να αποκρίνονται.
    Ρώτησα το βατσιμάνι πως τους αντιλήφθηκε έγκαιρα και δεν πρόλαβαν να ανεβούν στο πλοίο. Μου απάντησε ότι στεκόταν κοντά σε ένα αυτοκίνητο στη δεξιά πλευρά του καταστρώματος και άκουσε ένα μικρό θόρυβο, αμέσως κρύφτηκε πίσω από το αυτοκίνητο και είδε να ξεπροβάλει από το παραπέτο ένα μαύρο κεφάλι. Χωρίς δεύτερη σκέψη πετάει μια σφήνα που κρατούσε στο χέρι του και χτυπάει τον επίδοξο πειρατή στο κεφάλι αρχίζοντας αμέσως να φωνάζει δυνατά για συναγερμό. Ο πειρατής βγάζει μια κραυγή και πέφτει στη θάλασσα. Αμέσως βροχή από πέτρες άρχισε να πέφτει στο κατάστρωμα Είμαστε πολύ τυχεροί γιατί αν τα μονόξυλα πλησίαζαν από την αριστερή πλευρά του πλοίου οι πειρατές θα ανέβαιναν στο πλοίο, θα αιφνιδίαζαν τον βατσιμάνι και θα μας έπιαναν όλους στον ύπνο. Είμαστε επίσης τυχεροί που δεν είχε γίνει καμία ζημιά στα αυτοκίνητα και που οι πειρατές δεν ήσαν οπλισμένοι με πυροβόλα όπλα.
    Με την πάροδο του χρόνου οι επιθέσεις σε αγκυροβολημένα πλοία άρχισαν να πληθαίνουν και μάλιστα με εξοπλισμένους με πολεμικά όπλα και να επιτίθενται σε πλοία στην ανοικτή θάλασσα σε διάφορα μέρη του κόσμου. Ας δούμε ποια είναι αυτά τα μέρη.
    Αναζητώντας κανείς τις περιοχές που το φαινόμενο της πειρατείας είναι εντονότερο, οδηγείται, τις περισσότερες φορές, σε πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς που περνούν από τα ανοιχτά αναπτυσσόμενων χωρών με ασταθή πολιτεύματα. Τέτοια παραδείγματα είναι η Σομαλία που μαστίζεται χρόνια από εμφύλιο πόλεμο, η Νιγηρία που χαρακτηρίζεται από έντονες ανισότητες και η Τανζανία. Παράλληλα, μέσα στην τελευταία 20ετία η μορφή της πειρατείας έχει αλλάξει πρόσωπο με τους πειρατές να είναι καλύτερα εφοδιασμένοι τόσο σε οπλισμό όσο και σε τεχνολογικά μέσα όπως δορυφορικά τηλέφωνα, συστήματα GPS και ταχύπλοα σκάφη. Σομαλοί πειρατές που συνελήφθησαν σε διάφορες επιχειρήσεις αποκάλυψαν ότι η πειρατεία διεξάγεται από οργανωμένες                   
πολιτοφυλακές που χρησιμοποιούν σχεδόν στρατιωτικές τακτικές και έχουν τη δυνατότητα να επιτίθενται συγχρόνως σε περισσότερα πλοία Το παράνομο εμπόριο όπλων τους έχει προμηθεύσει με αυτόματα όπλα σύγχρονης τεχνολογίας και εκτοξευτές βομβίδων με συνέπεια οι επιθέσεις να είναι πιο βίαιες από ποτέ.

Σομαλία και κόλπος του Άντεν   


Με ακτογραμμή που ξεπερνά τα τρεις χιλιάδες χιλιόμετρα και πολύ κοντά σε κομβικές θαλάσσιες αρτηρίες, η Σομαλία είναι ένα από τα ιστορικά κέντρα πειρατείας στην Αφρική. Οι Σομαλοί πειρατές, οπλισμένοι με αυτόματα τουφέκια και εκτοξευτές ρουκετών, χρησιμοποιούν μια ιδιαίτερη στρατηγική κυκλώνοντας τα πλοία στόχους και οδηγώντας τα σε σημεία που είναι εύκολη η κατάληψή τους. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούν μεγαλύτερα πλοία από τα οποία εφορμούν μικρότερα ταχύπλοα σκάφη επεκτείνοντας την ακτίνα δράσης τους.
    Ο κόλπος του Άντεν είναι ένα από τα πιο πολυσύχναστα περάσματα εμπορικών πλοίων που διασχίζουν τη διώρυγα του Σουέζ για να περάσουν από τη μεσόγειο στην Ερυθρά Θάλασσα.
    Η αναρχία που επικρατεί στη Σομαλία μετά την κατάρρευση της κεντρικής κυβέρνησης το 1991, σε συνδυασμό με τη θέση της στο Κέρας της Αφρικής, την έχει καταστήσει ιδανικό προορισμό για πολλές ευρωπαϊκές αλιευτικές εταιρείες. Υπερσύχρονα πλοία εισέρχονται παράνομα στα αφύλακτα σομαλικά χωρικά ύδατα και απομυζούν το θαλάσσιο πλούτο της χώρας, αποκομίζοντας κέρδη εκατομμυρίων δολλαρίων ετησίως και οδηγώντας σε απόγνωση τους ντόπιους ψαράδες.
    Ακόμα χειρότερα, δυτικές εταιρείες επεξεργασίας αποβλήτων χρησιμοποιούσαν τα νερά της Σομαλίας επί μια δεκαετία για να ποντίζουν πυρηνικά, βιομηχανικά και νοσοκομειακά απόβλητα, κάτι που επιβεβαιωνόταν και από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΗΕ. Η χειροπιαστή απόδειξη ήλθε μετά το σεισμό της 26ης Δεκεμβρίου 2004, όταν το τσουνάμι ξέβρασε ολόκληρα κοντέινερ με βαρέλια αποβλήτων. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι χιλιάδες άνθρωποι ασθένησαν και τριακόσιοι πέθαναν από την επαφή με τα βαρέλια.
    Υπό αυτές τις συνθήκες, μεγάλο τμήμα των επαγγελματιών ψαράδων της περιοχής εξωθήθηκε στην πειρατεία. Αρχικά οι πειρατές ενδιαφέρονταν να εξασφαλίσουν τα νερά τους πριν εμπλακούν ξένοι επιχειρηματίες ή στρατιωτικές δυνάμεις. Τα κρούσματα μειώθηκαν προσωρινά με την άνοδο των Ηνωμένων Ισλαμικών Δικαστηρίων στην εξουσία το 2006, αλλά η πειρατική δραστηριότητα ανέκαμψε μετά την εισβολή της Αιθιοπίας το Δεκέμβριο του ιδίου χρόνου.
    Αντιλαμβανόμενοι τα κέρδη της πειρατείας, μια και τα λύτρα συνήθως αποδίδονταν, οι τοπικοί φύλαρχοι άρχισαν να συνεπικουρούν τους πειρατές, μοιραζόμενοι από κοινού τα κέρδη. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι πειρατές δεν έβλαψαν τα πληρώματα των πλοίων που έπιαναν, ώστε να εξασφαλίσουν την απόδοση των λύτρων. Έχουν στηθεί ολόκληρες επιχειρήσει και δίκτυα «παροχής υπηρεσιών» για την «περιποίηση» των ομήρων με σταθερές προμήθειες σε τρόφιμα, ποτά και τσιγάρα.
    Η Μεταβατική Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση της Σομαλίας, έκανε κάποιες περιστασιακές προσπάθειες για να περιορίσει την πειρατεία, αφήνοντας ξένα πολεμικά σκάφη να περνούν από την περιοχή. Οι ενέργειες της κυβέρνησης της Πουντλάνδης υπήρξαν πιο αποτελεσματικές. Τον Ιούνιο του 2008, μετά από επιστολή της Μεταβατικής Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης στον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας, η
οποία ζητούσε βοήθεια από τη διεθνή κοινότητα για να περιορίσει την πειρατεία και τις ένοπλες ληστείες εναντίον των πλοίων στην ακτή της Σομαλίας, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ομόφωνα εξέδωσε την Οδηγία 1838 με την οποία δινόταν άδεια από τη Μεταβατική Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση σε άλλα κράτη να μπουν στα χωρικά ύδατα της Σομαλίας και να αντιμετωπίσουν τους πειρατές.
    Τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, η Συνασπισμένη Δύναμη Κρούσης 150 (CTF 150), μια διεθνής ναυτική δύναμη, ανέλαβε το ρόλο διαφύλαξης του θαλάσσιου χώρου του κόλπου του Άντεν. Η έξαρση της παρατηρούμενης εκεί πειρατείας ανησύχησε επίσης την Ινδία, μιας και το μεγαλύτερο μέρος των εμπορικών δρόμων της περνούσαν από αυτήν την περιοχή. Το ινδικό ναυτικό ανέλαβε δράση στέλνοντας ένα πολεμικό πλοίο στην περιοχή, στις 23 Οκτωβρίου 2008, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι θα συμμετάσχει σύντομα στη μάχη κατά της πειρατείας.
    Στις 7 Οκτωβρίου 2008 το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με την οδηγία που συνέταξε κάλεσε όλα τα κράτη των οποίων εμπορικά σκάφη διέρχονται από την περιοχή να χρησιμοποιήσουν στρατιωτικές δυνάμεις για να περιορίσουν τα κρούσματα πειρατείας. Σε συμβούλιο του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας, η Ινδία πρότεινε την ανάπτυξη μιας «ειρηνευτικής δύναμης» των Ηνωμένων Εθνών στην περιοχή, υπό ενιαία διοίκηση για την πάταξη της πειρατείας στη Σομαλία.
    Το Νοέμβριο του 2008, οι Σομαλοί πειρατές άρχισαν τις καταλήψεις πλοίων στην ευρύτερη περιοχή το κόλπου του Άντεν, στοχεύοντας σκάφη με προορισμό το λιμάνι της Μομπάσα στην Κένυα. Στις 11 Νοεμβρίου, απέτυχαν να καταλάβουν το πλοίο «Πάουερφουλ», εξήντα ναυτικά μίλια νότια της ακτής της Υεμένης, μετά από επέμβαση του πολεμικού ναυτικού της Αγγλίας. Στις 19 Νοεμβρίου 2008 το ινδικό ναυτικό ανέφερε ότι η φρεγάτα του «INS Tabar» που περιπολούσε στην περιοχή κατέστρεψε ένα πειρατικό πλοιάριο.
    Από την αρχή του 2008 ως τις 19 Νοεμβρίου 2008 σημειώθηκαν συνολικά 95 πειρατικές επιθέσεις, από τις οποίες πέτυχαν το σκοπό τους οι 39. Οι περισσότερες επιθέσεις γίνονταν στον κόλπο του Άντεν αλλά οι πειρατές επεκτείνουν την ακτίνα δράσης τους προς το νότο και τον Ινδικό Ωκεανό.

Στρατιωτική παρουσία     

Από τις 22 Νοεμβρίου 2008, πολεμικά πλοία των χωρών του ΝΑΤΟ και άλλων χωρών δραστηριοποιούνται στην περιοχή συνοδεύοντας τα εμπορικά σκάφη, και αποτρέποντας πειρατικές ενέργειες.
Ο στόλος της διεθνούς δύναμης CTF 150 αποτελείται από πλοία των κάτωθι χωρών:

Καναδικό Ναυτικό
Βασιλικό Ναυτικό Δανίας
Γερμανικό Ναυτικό
Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό
Ινδικό Ναυτικό
Αυτοκρατορικό Ναυτικό Ιαπωνίας
Βασιλικό Ναυτικό Μαλαισίας
Βασιλικό Ναυτικό Ολλανδίας
Ρωσικό Ναυτικό
Ναυτικό Σαουδικής Αραβίας
Νοτιοαφρικανικό Ναυτικό
Βασιλικό Ναυτικό Ισπανίας  
Βασιλικό Ναυτικό Σουηδίας
Βασιλικό Ναυτικό Αγγλίας
Αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό

Η Ρωσία και η Ινδία δήλωσαν πως διατίθενται να αποστείλουν περισσότερα πλοία στην περιοχή, δεδομένου ότι θα τους παραχωρηθούν περισσότερες δικαιοδοσίες από τη Σομαλική κυβέρνηση. Η Γερμανία προσφέρθηκε να στείλει χερσαία δύναμη στην περιοχή, για επιχειρήσεις το Δεκέμβριο. Τέλος το Πακιστάν δήλωσε πρόθυμο να συμμετάσχει στις επιχειρήσεις των Ηνωμένων Εθνών.
    Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμμετέχει με την οργάνωση της «Επιχείρησης Αταλάντα», η οποία είναι η πρώτη ναυτική αποστολή της Ένωσης. Η ελληνική φρεγάτα «Ψαρά» έχει τεθεί επικεφαλής της Ευρωπαϊκής δύναμης, ενώ Τακτικός Διοικητής της δύναμης έχει τοποθετηθεί ο αρχιπλοίαρχος Αντώνης Παπαϊωάννου.
    Μετά την κατάληψη ενός Αιγυπτιακού πλοίου και ενός τεράστιου πετρελαιοφόρου αξίας εκατόν εκατομμυρίων δολλαρίων από Σομαλούς πειρατές, ο Αραβικός Σύνδεσμος, μετά από μία σύσκεψη στο Κάιρο, κάλεσε τις χώρες γύρω από την Ερυθρά Θάλασσα να λάβουν μέτρα για την κατάσταση. Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο να αποστείλει ο Σύνδεσμος ναυτικές δυνάμεις που θα πάρουν μέρος στις επιχειρήσεις.
    Οι περισσότεροι πειρατές είναι ηλικίας είκοσι έως τριάντα πέντε ετών και κατάγονται από την περιοχή της Πουντλάνδης που βρίσκεται ακριβώς στο Κέρας της Σομαλίας. Το Πρόγραμμα Υποστήριξης Ναυτικών Ανατολικής Αφρικής εκτιμά ότι υπάρχουν τουλάχιστον πέντε διαφορετικές ομάδες πειρατών που δρουν, με αριθμό συνολικά χίλιους ένοπλους άνδρες. Σύμφωνα με μια αναφορά του BBC, οι πειρατές μπορούν να διακριθούν στις τρεις παρακάτω κατηγορίες:
    Τοπικοί ψαράδες, που θεωρούνται οι οργανωτές των επιχειρήσεων, καθώς γνωρίζουν καλά τη θαλάσσια περιοχή.
    Πρώην μέλη της πολιτοφυλακής που μισθώνονται από τους τοπικούς φύλαρχους.
    Τεχνικοί που εξειδικεύονται στη χρήση συστημάτων πλοήγησης GPS.
    Δεν υπάρχουν ακριβή δεδομένα για την οικονομική κατάσταση της Σομαλίας, αλλά με κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της τάξης των εξακοσίων δολλαρίων το χρόνο, παραμένει μια από τις πιο φτωχές χώρες στον πλανήτη. Εκατομμύρια Σομαλοί βασίζονται στην παροχή ανθρωπιστικής επισιτιστικής βοήθειας και το 2008, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το 73% του πληθυσμού ζει με λιγότερο από δύο δολλάρια τη μέρα. Αυτοί οι παράγοντες σε συνδυασμό με τις επιχειρήσεις πειρατείας που απέβησαν ιδιαίτερα επικερδείς, ώθησαν τους νέους να ενταχθούν σε συμμορίες πειρατών που κατάφεραν να γίνουν μέλη της τοπικής κοινωνικής και οικονομικής ελίτ λόγω του πλούτου και της δύναμης που συγκέντρωσαν ενώ διεξάγουν πολυτελή ζωή.
    Υπήρξαν αρνητικές και θετικές συνέπειες από την οικονομική επιτυχία των πειρατών. Οι κάτοικοι των γύρω περιοχών δηλώνουν φυσικά ότι η παρουσία ένοπλων ανδρών, τους δημιουργεί αίσθημα ανασφάλειας, ενώ η χρηματική σπατάλη των πειρατών δημιουργεί άσχημες μεταπτώσεις στην τοπική ισοτιμία συναλλάγματος. Στον αντίποδα, πολλοί άλλοι κάτοικοι βλέπουν με καλό μάτι την παρουσία των πειρατών, καθώς η εισροή του πειρατικού χρήματος έχει ωφελήσει τις υποβαθμισμένες πόλεις, με τους κατοίκους να
απολαμβάνουν αγαθά άγνωστα μέχρι τότε σε αυτούς, και πολλές φορές με την ανάγκη δημιουργίας νέων «θέσεων εργασίας».
    Οι πειρατές προμηθεύονται τα περισσότερα όπλα τους από την Υεμένη και το Μογκαντίσου, πρωτεύουσα της Σομαλίας μέσω λαθρεμπόρων όπλων. Οι λαθρέμποροι όπλων μεταφέρουν τα όπλα από τη Μογκαντίσου στην Πουντλάνδη, όπου οι πειρατές πληρώνουν το αντίτιμο, μέσω μιας τοπικής διαδικασίας συναλλαγών. Διάφορες φωτογραφίες των πειρατών μαρτυρούν ότι ο οπλισμός τους αποτελείται κυρίως από τουφέκια εφόδου AK47, τοξευτές ρουκετών RPG-7, χειροβομβίδες, καθώς και ημιαυτόματα πιστόλια.
    Τα λύτρα ρίπτονται από ελικόπτερα, ή αφήνονται σε μικρότερα σκάφη. Για την καταμέτρηση των χρημάτων και την πιστοποίηση της αυθεντικότητάς τους, οι πειρατές χρησιμοποιούν μηχανήματα που προμηθεύονται από το Ντουμπάι, το Τζιμπουτί και άλλες περιοχές.
  
Ακτή Δυτικής Αφρικής 


Η ύφεση του φαινομένου της πειρατείας στα ανοικτά της Σομαλίας μετά τη δράση της πολυεθνικής δύναμης, συνέπεσε χρονικά με την έξαρση ιδιαίτερα βίαιων κρουσμάτων πειρατείας και ένοπλης ληστείας στην περιοχή του κόλπου της Γουινέας στη Δυτική Αφρική. Στη συγκεκριμένη περιοχή καταγράφηκαν τους εννέα πρώτους μήνες του 2013, από το International Maritime Bureau, περισσότερες από σαράντα πειρατικές επιθέσεις, από τις οποίες οι επτά εξελίχθηκαν σε καταλήψεις πλοίων, με εκατόν τριάντα δύο ναυτικούς ομήρους.
   Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές από τις χώρες της περιοχής αυτής που βρίσκονται αντιμέτωπες με το πρόβλημα δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους για την αντιμετώπισή του, αλλά και για τις θαλάσσιες περιπολίες και τον εξοπλισμό. Μία από αυτές τις χώρες είναι η Λιβερία, όπου τα κρούσματα πειρατείας καταγράφονται στα είκοσι. Ελληνόκτητο πετρελαιοφόρο με 24μελές πλήρωμα, έγινε στόχος πειρατών, όταν έπλεε ανοικτά της Γκάνα. Ένα ακόμα ελληνικό πλοίο έπεσε στα χέρια των πειρατών, αυτή τη φορά ανοιχτά της Νιγηρίας και ο απολογισμός ήταν τραγικός, καθώς ένας Έλληνας καπετάνιος έχασε τη ζωή του. Συγκεκριμένα, το «Κάλαμος» είχε ξεκινήσει από την Κίνα κενό φορτίου με προορισμό τη Νιγηρία και βρισκόταν εν αναμονή φόρτωσης. Συνολικά επέβαιναν είκοσι τρία μέλη πλήρωμα μεταξύ των οποίων και δέκα Έλληνες.
    Ένα πειρατικό ταχύπλοο με δύο εξωλέμβιες μηχανές και εννέα οπλισμένους άντρες επιτέθηκε σε αλιευτικό σκάφος στον κόλπο της Γουινέας. Απήγαγαν τρεις Κορεάτες από το πλήρωμα και έβαλαν πλώρη για τις ακτές της Νιγηρίας. Ήταν το τρίτο ρεσάλτο την ίδια βραδιά. Μαζί τους κουβαλούσαν ήδη δύο ομήρους, έναν Έλληνα και ένα Γκανέζο ναυτικό από προηγούμενο χτύπημα. Δεν ήταν η πρώτη φορά που το συγκεκριμένο αλιευτικό γινόταν στόχος. Στις 5 Ιουνίου 2014 άλλοι πειρατές επιβιβάστηκαν σε αυτό, έδεσαν το πλήρωμα , κατέστρεψαν τους ασυρμάτους του και κατευθύνθηκαν πάλι προς τη Νιγηρία. Εκείνη η ομηρία κράτησε μόλις ένα 24ωρο. Φοβούμενοι ότι τους κατεδίωκε το νιγηριανό ναυτικό, οι πειρατές εγκατέλειψαν τότε το αλιευτικό.
    Στις εβδομάδες που ακολούθησαν δέκα τέσσερις τοπικές εταιρείες αλιείας τόννου απείχαν για λόγους ασφαλείας από τις θάλασσες της Δυτικής Αφρικής. Η Κορέα έστειλε πολεμικό πλοίο στην περιοχή και συνέδραμε την πλοιοκτήτρια εταιρεία του ψαράδικου και τις τοπικές αρχές στις διαπραγματεύσεις. Όπως ανέφεραν δημοσιεύματα του
διεθνούς Τύπου, ένα μήνα μετά οι τρεις Κορεάτες απελευθερώθηκαν, χωρίς να γίνει επίσημα γνωστό εάν δόθηκαν λύτρα.
    Τους πρώτους έξι μήνες του 2018, βάσει στοιχείων του Διεθνούς Επιμελητηρίου Εμπορίου, καταγράφηκαν τουλάχιστον τριάντα πέντε επιθέσεις πειρατών στον κόλπο της Γουινέας. Από το 2016 μέχρι και σήμερα, δέκα αντίστοιχα περιστατικά κατά πλοίων ελληνικής πλοιοκτήτριας ή διαχειρίστριας εταιρείας αναφέρθηκαν στην ελληνική ακτοφυλακή, από τα οποία τα εννιά σημειώθηκαν στη Δυτική Αφρική. Στην πιο πρόσφατη έρευνά της για την ίδια θαλάσσια περιοχή, η αμερικανική μη κυβερνητική οργάνωση Oceans Beyond Piracy ανέφερε ότι το 2017 πειρατές απήγαγαν εκατό ναυτικούς. Περίπου οι μισοί από αυτούς κρατήθηκαν αιχμάλωτοι από μία εβδομάδα έως και είκοσι έξη ημέρες.
    Τα χωρικά ύδατα του Μπενίν και της Νιγηρίας έχουν αναγνωριστεί από διεθνείς φορείς ως περιοχές υψηλού κινδύνου. Ήταν Απρίλιος του 2011, όταν ελληνικών συμφερόντων δεξαμενόπλοιο αγκυροβόλησε στην Κοτονού, λιμάνι του Μπενίν, για να φορτώσει αμόλυβδη βενζίνη. Παρέμεινε εκεί αναμένοντας οδηγίες, ώσπου στις αρχές του επόμενου μήνα δέχθηκε επίθεση.
    Ήταν τρεις τα ξημερώματα όταν επτά άντρες οπλισμένοι με πυροβόλα όπλα και μαχαίρια σκαρφάλωσαν με ανεμόσκαλες στο δεξαμενόπλοιο. Ο Φιλιππινέζος ναυτικός που είχε καθήκοντα επιφυλακής στο κατάστρωμα δεν τους αντιλήφθηκε έγκαιρα. Όπως προβλέπεται σε ανάλογες περιπτώσεις οι περισσότεροι συνάδελφοί του κατόρθωσαν να κρυφτούν σε ειδικό χώρο του πλοίου, εκείνος όμως δεν πρόλαβε να τους ακολουθήσει.
    Ένα από τα μέτρα ασφαλείας που προτείνεται σε όσα πλοία κινούνται σε περιοχές όπου δρουν πειρατές, είναι η δημιουργία οχυρωμένου και ασφαλούς χώρου, γνωστού ως Citadel. Κανονικά αυτός ο χώρος πρέπει να είναι εξοπλισμένος με δορυφορικό τηλέφωνο, αλλά και συστήματα χειρισμού του πλοίου σε περίπτωση ρεσάλτου.
    Οι πειρατές πυροβόλησαν στις καμπίνες του πληρώματος, έκλεψαν χρήματα και άλλα αντικείμενα και απήγαγαν το Φιλιππινέζο ναυτικό για να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη διαφυγή τους. Τρεις μέρες αργότερα ο ναυτικός βρέθηκε σε παραλία του Μπενίν, νεκρός από πυροβολισμό. Τα αδέλφια του προσέφυγαν στα ελληνικά δικαστήρια κατά της εταιρείας του πλοίου, υποστηρίζοντας ότι ο θάνατος του ναυτικού ήταν εργατικό ατύχημα. Το 2017 τους επιδικάστηκε αποζημίωση σε πρώτο βαθμό. Η υπόθεση εξετάσθηκε πάλι στο Εφετείο Πειραιά και εκκρεμεί η σχετική απόφαση.
    Η κατασκευή Citadel μέσα στα πλοία είναι ένα από τα μέτρα άμυνας που προτείνεται για την αντιμετώπιση της πειρατείας. Επίσης όταν κάποιο πλοίο προβλέπεται να περάσει από τις γνωστές περιοχές όπου δρουν πειρατές, επιβαίνουν ειδικοί ένοπλοι φρουροί που χρησιμοποιούνται για την απόκρουση των πειρατών.

Στενά Μαλάκα, Ινδονησία και Νότιες Φιλιππίνες    

Η πειρατεία στα Στενά της Μαλάκα είναι τόσο παλιά όσο και οι εμπορικές διαδρομές που απλώνονται μεταξύ της Ινδονησίας, της Μαλαισίας και της Σιγκαπούρης. Ναυτικοί έχουν διασχίσει τα στενά για αιώνες, υπομένοντας τους κινδύνους της πλοήγησης και τους θαλάσσιους κακοποιούς που κατοικούν διαδρομή μεταξύ της Ινδίας και της Κίνας. Μετά από μια σύντομη παύση στις μικροκλοπές και τις λεηλασίες στο τέλος της τελευταίας δεκαετίας, η πρόσφατη αναζωπύρωση του ναυτικού εγκλήματος έχει στρέψει το βλέμμα της στο παγκόσμιο εμπόριο του πετρελαίου.
    Η δυνατότητα επίθεσης στα Στενά δεν είναι διαφορετική από ό,τι οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Το μέγεθος του πλοίου, η ταχύτητα, το ύψος των εξάλων και η ετοιμότητα του πληρώματος καθορίζουν την ευπάθεια ενός πλοίου. Στην Μαλάκα, η εισροή μικρών, αφύλακτων και αργών στην κίνηση δεξαμενόπλοιων παρέχει ιδανικές συνθήκες κυνηγίου για τους μικροκακοποιούς και το οργανωμένο έγκλημα.
    Στην Ινδονησία οι αρχές εξέδωσαν προειδοποίηση προς όλα τα πλοία να αποφύγουν τη διέλευση γύρω από τις νότιες Φιλιππίνες καθώς και εκεί ο αριθμός των περιστατικών πειρατείας αυξάνεται ανησυχητικά. Η Ινδονησία ανέστειλε αποστολές φορτίων άνθρακα από δύο λιμάνια της προς τις Φιλιππίνες, καθώς το τελευταίο διάστημα περισσότεροι από δεκατέσσερις ναυτικοί έχουν απαχθεί. Σύμφωνα με τον Ινδονήσιο Υπουργό Ασφαλείας, γίνεται κάθε προσπάθεια η περιοχή να μη γίνει μια «νέα Σομαλία». Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα στενά της Μαλαισίας και Ινδονησίας διακινείται το 1/3 της παγκόσμιας κίνησης εμπορευμάτων σε containers.
    Ο Ιστότοπος  e-nautilia.gr, δημοσίευσε στις 25/11/2014. ένα άρθρο του Bryan Ampel,
ο οποίος υπηρέτησε έντεκα χρόνια στο σώμα των Πεζοναυτών των ΗΠΑ, απόφοιτος της Ναυτικής Ακαδημίας και του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, με τον τίτλο «5 λόγοι που η πειρατεία στη Νοτιοανατολική Ασία ήρθε για να μείνει». Τους αναφέρουμε πολύ περιληπτικά:
1. Ευπάθεια των πλοίων λόγω ειδικών συνθηκών διάπλου των Στενών. Προαναφέραμε μερικούς λόγους. Η χαλαρή ασφάλεια των λιμανιών και ο ανεπαρκής συντονισμός μεταξύ των διαφόρων φορέων της περιοχής.
2. Οι περικοπές κόστους και ασφάλειας. Η πειρατεία σημαίνει υψηλότερο κόστος. Υψηλότερο κόστος σημαίνει περικοπές στην ασφάλεια. Περικοπές στην ασφάλεια σημαίνουν πιο επιτυχημένες επιθέσεις. Πιο επιτυχημένες επιθέσεις σημαίνουν περισσότερη πειρατεία.
3. Η υιοθέτηση του Νιγηριανού επιχειρηματικού μοντέλου. Η ιδιομορφία του θαλάσσιου περιβάλλοντος των περιοχών αυτών και η δυνατότητα κέρδους θα προσελκύσει σχεδόν βέβαια το οργανωμένο έγκλημα με την προοπτική της αναβάθμισης στα νιγηριανά πρότυπα.
4. Κέρδη. Οι πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές δυσλειτουργίες παρέχουν τον απαραίτητο χώρο για ικανοποίηση των παρανόμων επιδιώξεων του οργανωμένου εγκλήματος και της πειρατείας. Το ξάφρισμα ενός μόνο μικρού δεξαμενοπλοίου μπορεί να αποφέρει κέρδη άνω των δύο εκατομμυρίων δολλαρίων.
5. Η πειρατεία και η πολιτική. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Ινδονησίας έχει γίνει μη βιώσιμο και η προβλεπόμενη κατάργηση των επιδοτούμενων προμηθειών καυσίμων θα προκαλέσει την εκτίναξη των τιμών. Η άνοδος των τιμών των καυσίμων θα βοηθήσει την αναπτυσσόμενη βιομηχανία πετρελαιοπειρατείας και θα προκαλέσει μια αύξηση στη συχνότητα των πειρατικών επιθέσεων σε δεξαμενόπλοια.
    Το κλίμα πολιτικού τρόμου θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αντίδραση παρόμοια με τα φαινόμενα απαγωγής για λύτρα στη Δυτική Αφρική. Επίσης η απαγωγή για λύτρα ενδέχεται να διαδοθεί ως εγκληματική ευκαιρία για τους πολιτικά διωκόμενους, και χαμηλών τεχνολογικών προσόντων κακοποιούς της Ινδονησίας.


Βιβλιογραφία     
Φιλίπ Γκοσσέ. Ιστορία της πειρατείας. Βιβλιοεκδοτική
Αλεξάνδρας Κραντονέλλη. Ιστορία της πειρατείας πρώτος τόμος. Βιβλιοπωλείο της Εστίας
Κώστας Καιροφύλας. Οι κουρσάροι στην Ελλάδα. Εκδόσεις Φέξη  
Σπύρος Μελάς. Ο Ναύαρχος Μιαούλης. Εκδόσεις Μπίρης
Διαδίκτυο. (Βικιπαίδεια,   e-nautilia.gr,   news247.gr,  Εφημερίδα Καθημερινή, έκδοση          18/4/2018)   
  
                                                             

(Πρώτο μέρος)