Κερασοφόρος όφις
Της Βιβής Σκούρτη
Η μητέρα μας όταν είμαστε παιδιά, τα χειμωνιάτικα βράδια, μάς διηγείτο διάφορες ιστορίες. Συχνά στις διηγήσεις της υπήρχε το πρόσωπο της γιαγιάς της και μία από τις εντυπωσιακές ιστορίες είναι η παρακάτω. Η γιαγιά της, από τη μεριά της μητέρας της, η Μαρίνα Φλεβαράκη (Μπαμαρίνα όπως την φώναζαν) όταν αρρώσταινε, τις έστελνε με την αδελφή της την Πολυξένη -μικρά κορίτσια- με το τσίγκινο κύπελλο (την τσάσκα) με λίγο νερό στην Άννα Νάκου (Παπανάκου) για να βάλει μέσα, όπως τους έλεγε, το λιόκουρο, που αποτελούσε γι αυτήν γιατροσόφι.
Η μητέρα μας όταν είμαστε παιδιά, τα χειμωνιάτικα βράδια, μάς διηγείτο διάφορες ιστορίες. Συχνά στις διηγήσεις της υπήρχε το πρόσωπο της γιαγιάς της και μία από τις εντυπωσιακές ιστορίες είναι η παρακάτω. Η γιαγιά της, από τη μεριά της μητέρας της, η Μαρίνα Φλεβαράκη (Μπαμαρίνα όπως την φώναζαν) όταν αρρώσταινε, τις έστελνε με την αδελφή της την Πολυξένη -μικρά κορίτσια- με το τσίγκινο κύπελλο (την τσάσκα) με λίγο νερό στην Άννα Νάκου (Παπανάκου) για να βάλει μέσα, όπως τους έλεγε, το λιόκουρο, που αποτελούσε γι αυτήν γιατροσόφι.
-Καλέ κυρ-Άννα, μάς έστειλε η γιαγιά και είπε να βάλεις εδώ το λιόκουρο, γιατί δεν είναι καλά, να το πιεί και να συνέλθει.
Έπαιρνε η κυρ-Άννα ένα μαύρο μικρό ξύλινο σταυρό δεμένο μ’ ένα σπαγκάκι, τον έβαζε μέσα στο νερό, έλεγε κάτι λόγια, το παίρναμε και φεύγαμε. Το έπινε η γιαγιά μας και… γινόταν καλά. Ήταν φορές που ντρεπόμαστε να πάμε∙ φτάναμε μέχρι τον Ταξιάρχη και γυρίζαμε, ξεγελώντας την ότι πήγαμε. Και πάλι η γιαγιά πίνοντας το νερό γινόταν καλά.
Εύθυμη και παράξενη η ιστορία της μαμάς. «Λιόκουρο», έψαχνα τη ρίζα της λέξης που με εντυπωσίαζε, ώσπου κάποια μέρα «έπεσε» στα χέρια μου το βιβλίο του Νικολάου Πολίτη πατέρα της λαογραφίας με τίτλο: «Οι παραδόσεις του Ελληνικού λαού» από τις Εκδόσεις της εφημερίδας των ΝΕΩΝ και εκεί διάβασα έναν μύθο για «το λιόκουρνο», σελ 338, που τον παραθέτω.
«Τα μεγάλα φίδια έχουν ένα κέρατο στο κεφάλι∙ όποιος το εύρει δεν φοβάται από δαγκωματιά φιδιού και ημπορεί με αυτό να γιατρεύει τους άλλους. Όποιο φίδι έχει το κέρατο το λέγουν λιοκόρνο και πρέπει να πέσει στη θάλασσα. Μια φορά ένας παπάς σ’ ένα χωριό της Κεφαλονιάς είδε στο δρόμο πλήθος αμέτρητα φίδια∙ εστάθη παράμερα, εκοίταξε και είδε το λιοκόρνο που πήγαινε μπροστά και από πίσω το ακολουθούσαν όλα τα φίδια. Άμα έφτασαν στο περιγιάλι εστάθηκαν, το λιοκόρνο έτριψε το κεφάλι του στην άμμο και έπεσε στη θάλασσα. Όταν έφυγαν τα φίδια, επήγε ο παπάς στο μέρος που εστάθη το λιοκόρνο, έψαξε στην άμμο, ηύρε το κέρατο και το επήρε στο σπίτι του.
Εις τη Μάνη πάλι, λιόκουρνο το λέγουν το άγριο φίδι∙ έχει και αυτό κέρατο και όταν έρθει ο καιρός του πέφτει, ως του αλαφιού. Όποιος το εύρει το μεταχειρίζεται για το δάγκαμα των φιδιών. Το κέρατο αυτό το λέγουν και λιόκουρνο και παντζέχρι. Εις την Μεσσηνία όμως το λέγουν λιόκρινο το βουτούν σ’ ένα ποτήρι νερό και αυτό το νερό το δίνουν εις τον δαγκωμένο να πιεί για να περάσει»
Η παράδοση λοιπόν θέλει το λιόκουρνο, ή όπως αλλιώς το συναντάμε στα χέρια ιερωμένου.
Μια ευκαιρία για καταγραφή της πολυμελούς οικογένειας του Βασίλη Νάκου (Παπανάκου), στοιχεία που μού παραχώρησε ο Μάκης Νάκος, ένας εκ των οποίων ήταν και ο παπα-Μιχαλάκης που ιερούργησε για πολλά χρόνια στον Ταξιάρχη.
Αρραβωνιάστηκε Δεκέμβρη του 1875, παντρεύτηκε 2-2-1875 την Πανωραία Δημητρίου Οικονόμου με την οποία απέκτησαν μία πολυμελή οικογένεια και ανάδοχος της στέψης ήταν ο Πάνος Μερτύρης.
Οι κόρες του:
- Άννα (Ιούλιος 1880), βαπτίστηκε στις 5 Νοεμβρίου από τον Δημήτριο Καλαφάτη Υδραίο,
- Μαργαρίτα (21-5-1883), Βαπτίστηκε από τον Θεόκλιτο Μαριανθούσης 4 Ιουλίου,
- Μαρίκα (29-10-1885), Βαπτίστηκε 13 Ιουλίου από τον Δημήτριο Τσόρτσο ,
και οι γιοί του:
- Κωσταντής (6-11-1875), ανάδοχος ο Πάνος Μερτύρης,
- Δημήτρης (1878), ανάδοχος ο πατέρας του Μάκη Νάκου,
- Ηλίας (Λιάς) (4-10-1888), ανάδοχος ο Πέτρος Σαχτούρης στις 30-1-1889
- Δαμιανός (21-5-1891) ανάδοχος ο Αναστάσιος Σακελαρίου, εκ Πόρου
- Μιχαλάκης (Παπα-Μιχάλης) (25-12-1893), ανάδοχος ο Μιχαήλ Κιοσσές
- Λεωνίδας ( 22—7-1896), ανάδοχος η Καλλιρόη-;
Διορίστηκε το 1881 υπό της Ιεράς Συνόδου και τον Νοέμβριο του 1884 έγινε Σακελάριος υπό του Επισκόπου Αρσενίου Γούμδουρου Ύδρας, ενώ χειροτονήθηκε από τον Επίσκοπο Ύδρας 1-1-1874.
Στη συνέχεια στις 22-4-1875 χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος στο Ναό της Ζωοδόχου Πηγής της Ύδρας και κατόπιν Πρεσβύτερος στο Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου από τον Επίσκοπο Ύδρας κ Σπετσών Νεοφύτου. Ο παπα-Βασίλης Νάκος απεβίωσε στις 14-9-1924, ημέρα Κυριακή.
Υποσημείωση: Αφορμή για τη δημοσιοποίηση του κειμένου μου έδωσε η τέλεση του 40ήμερου μνημόσυνου του Βασίλη Νάκου από την οικογένειά του, γείτονες ιδιαίτερα αγαπητοί της γειτονιά του πατρικού μου σπιτιού, που ήταν απόγονος της οικογένειας, της οποίας τα στοιχεία παραθέτουμε. Καλό Παράδεισο!
