Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2011

Το γραμματόσημο και ο πρώτος παραχαράκτης.


Το γραμματόσημο και ο πρώτος παραχαράκτης.

Αριστερά το πρώτο Γαλλικό γραμματόσημο (1849)
που απεικονίζει τη θεά Δήμητρα και δεξιά το Ελληνικό με τον Ερμή.
Του Γιάννη Λακούτση
Το πρώτο γραμματόσημο γεννήθηκε το 1840 στην Αγγλία. Το γραμματόσημο αυτό ονομάζεται penny black, καθώς απεικονίζει το προφίλ προτομής της βασίλισσας Βικτωρίας
σε μαύρο φόντο.
Μητέρα του είναι η Παγκόσμια Ταχυδρομική Υπηρεσία, η οποία κατάγεται από το μυθολογικό θεό των Ελλήνων, το Δία, που το πρώτο του παιδί, ο Ερμής, μετέφερε τα επίσημα και ανεπίσημα μηνύματα του ισχυρού πατέρα του. Γι αυτό το λόγο τα πρώτα Ελληνικά γραμματόσημα απεικονίζουν τον Ερμή.
Στην αρχή δεν έδιναν σημασία στο γραμματόσημο, το χρησιμοποιούσαν μόνο σαν μεσολαβητή, μεταξύ των ανθρώπων και μετά το πετούσαν σαν άχρηστο. Σιγά σιγά όμως, όσο περνούσε ο καιρός άρχισαν να το προσέχουν ιδιαίτερα. Με το πέρασμα του χρόνου έπαιρνε διαρκώς και μεγαλύτερη αξία γιατί τα περισσότερα καταστρέφονταν και έτσι ελάχιστα σώζωνταν απο τους συλλέκτες.
Σήμερα νοιώθει τη θωπεία εκατομμυρίων ανθρωπίνων χεριών και ματιών. Άπειρα είναι τα ταξίδια που έχει κάνει σ΄όλο τον κόσμο, μέχρις ότου αποσυρθεί και αράξει σε κάποια συλλογή και εκεί πλέον θα τύχει της της πιο ζεστής περιποίησης φυλαγμένο απο τη βροχή, την υγρασία, τη σκόνη μέσα σε ένα άλμπουμ μαζί με άλλα ,που άν και από άλλες πατρίδες συνεννοείται θαυμάσια, γιατί ομιλεί την ίδια γλώσσα, που λέγεται φιλοτελισμός.


Το πρώτο γραμματόσημο, «πένι μπλακ», ασφράγιστο

Πολλά κράτη έκδωσαν κατά το παρελθόν γραμματόσημα για καθαρά πολιτικούς και εθνικιστικούς σκοπούς, όπως π.χ. το 1904 η Αυστροουγγρική Κυβέρνηση με την απεικόνιση της αρχαίας πόλεως  του Σεράγιεβο, πρωτεύουσας τότε της Βοσνίας και που ήταν πρόδρομος πολέμου μετά από λίγα χρόνια. Η χώρα μας επίσης, το 1954 με την απεικόνιση της κηλίδας σε γραμματόσημα   για την αυτοδιάθεση της Κύπρου.
Δεν είναι τυχαίο δε, ότι για ένα νεοσυσταθέν κράτος, ένα από τα πρώτα στοιχεία ταυτότητάς του είναι και το γραμματόσημο.
Πρόσφατα έχει δοθεί η δυνατότητα έκδοσης προσωπικών γραμματοσήμων, με φωτογραφίες των ενδιαφερομένων. Η εκτύπωση γίνεται με την μέθοδο της εγχάραξης και με την φωτολιθογραφική μέθοδο.

Tην 1η Οκτωβρίου 1861, κυκλοφόρησαν τα πρώτα ελληνικά γραμματόσημα που τυπώθηκαν στο Παρίσι, στο τυπογραφείο Ernest Meyer σε πλάκες 150 εκτύπων. Σχεδιάστηκαν από το γνωστό Γάλλο χαράκτη Albert Barre, γιο του J. Barre, δημιουργό των πρώτων γαλλικών γραμματοσήμων. Ο Α. Barre, βασίστηκε στο σχέδιο του πατέρα του για τα πρώτα γαλλικά γραμματόσημα του 1849 που απεικόνιζαν την κεφαλή της θεάς Δήμητρας. Το μετάλλιο με την κεφαλή του Ερμή για το Ελληνικό γραμματόσημο που σχεδίασε ο Α. Barre και το συνολικό αποτέλεσμα αποτελεί ένα αριστούργημα χαρακτικής τέχνης και είναι ένα εξαιρετικό δείγμα τυπογραφικής εργασίας της εποχής.
Δεν άργησε ωστόσο να εμφανιστεί και η παραχάραξή τους. Ο πρώτος Έλληνας παραχαράκτης γραμματοσήμων, "...συλλαμβάνεται υπο της  Αστυνομίας ο νέος Δημ. Κόκκινος ονομαζόμενος, όστις συστηματικώς κατεγίνετο εις την τελοιοποίησιν της τέχνης τούπαραποιείν γραμματόσημα και άλλα ένσημα, τα οποία είχε σκοπόν να κυκλοφορήση προς ζημίαν του Δημοσίου."(εφημ. ΣΚΡΙΠ 30/12/1902).
Για την αποφυγή της παραχάραξης, πρόσθεσαν στα γραμματόσημα οδόντωση. Οι οδοντώσεις ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος και μετρούνται με οδοντόμετρο, συνήθως με αριθμό δοντιών ανα ίντσα.Αργότερα χρησιμοποίησαν και υδατογράφημα,
που είναι αόρατο σε κανονικές συνθήκες.
Πηγές:greekstamp.blogspot
          wikipedia
          εφημ. ΣΚΡΙΠ