Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2011

Η πρώτη γυναίκα δήμαρχος στην Ελλάδα

  Του Γιάννη Λακούτση
             Η πρώτη γυναίκα δήμαρχος στην Ελλάδα 
"Την τακτική του σπιτιού μου την μεταφέρω στο δημαρχείο, αλλά σε πλατύτερα πλαίσια.Κατάλαβα οτι ο δήμος δεν είναι τίποτε άλλο απο ένα μεγάλο νοικοκυριό. "         Μαρία Μπότση-Τσαπαλίρα

Η πρώτη ενεργή ανάμειξη Ελληνίδας με τα κοινά, είναι συνδεδεμένη με τις δημοτικές εκλογές και την τοπική αυτοδιοίκηση. Στον δήμο Αμαλιάδας, αμέσως μετά την απελευθέρωση της πόλης απο τους Γερμανούς, αναδείχτηκε στις 11 Δεκεμβρίου 1944, για πρωτη φορά γυναίκα δήμαρχος, η φαρμακοποιός Μαρίκα Μπότση-Τσαπαλίρα."... Δεν είχα την τιμήν να ανήκω στην τάξιν των ηρωικών εκείνων γυναικών που προσέφεραν τόσα στον απελευθερωτικό αγώνα. Γι αυτό κι η έκπληξίς μου ήταν μεγάλη, όταν στίς  5   Σεπτεμβρίου του 1944 στο καφενείο της πλατείας που καθόμουνα, άκουσα ανάμεσα στην δεκαπενταμελή επιτροπή που εξέλεξε ο λαός δια βοής και  το όνομά μου. Με ειδοποίησαν, οτι έπρεπε αμέσως την άλλην ημέρα να πάω στο δημαρχείο για συνεδρίασι.Είχαμε πολλά πράγματα να επιλύσουμε. Δύο σχεδόν μήνες η πόλις ήταν χωρίς δήμαρχο και βρισκόταν σε οικτρά κατάσταση..."  " ...11 Δεκεμβρίου. Συνεδρίασις θορυβώδης στο δημαρχείο. Δεν δέχεται κανείς για δήμαρχος. Όλοι φοβούνται. Τα νέα των Αθηνών μάς έρχονται τρομακτικά ...με πρότειναν για δήμαρχο...διστάζω, αι συνθήκες δεν είναι ομαλές, υπάρχει κίνδυνος και γι αυτή τη ζωή μου... ίσως ως συμφιλιωτής πετύχω περισσότερα απο έναν άνδρα...δέχομαι με πλήρη συνείδησι των ευθυνών που αναλαμβάνω...".Αίσθηση προκάλεσε στη μικρή κοινωνία της Αμαλιάδας ότι τη θέση του δημάρχου  την κατέλαβε γυναίκα. Όχι μόνο οι ξένοι αλλά ακόμα γνωστοί , συγγενείς και φίλοι το δέχτηκαν με ειρωνεία. 
"... Σα μπόμπα έπεσε στη πόλη η είδηση ότι έγινε δήμαρχος μια γυναίκα. Το συζητούν, το σχολιάζουν, το κατακρίνουν. Δεν μπορούν να το χωνέψουν. Οι συγγενείς, οι φίλοι και γνωστοί με υποδέχονται με ειρωνεία και πικρόχολα λόγια. Οι άνδρες , οι εγωισταί, οι άνδρες οι υποκριταί και αφιλοσόφιτοι λογάδες, που ενώ τη γυναίκα τη θεωρούν ικανή για μεγαλύτερες θυσίες, όταν έλθη η στιγμή της ηθικής ανταμοιβής, την παραμερίζουν για να καρπωθούν μονάχα αυτοί τα αγαθά. Αρχίζω να ντρέπομαι να βγώ έξω. Στο δημαρχείο πηγαίνω τροχάδην απο κάτι στενά για να μη με αντικρύσει άνθρωπος...", υπήρξε και μια μερίδα που είδε με κατανόηση την ανάληψη της δημαρχίας απο το λεγόμενο "ασθενές φύλλο"και εθάρρυνε την νεαρή δήμαρχο(ήταν τότε 40 ετών)."...ήταν τα χρυσά νιάτα,που πιστεύουν ότι η γυναίκα όχι μονάχα μπορεί να συναγωνιστεί αξιόλογα τον άνδρα, αλλά σε πολλά δημόσια αξιώματα μπορεί και να τον ξεπεράση"
Στις 22 Μαρτίου του 1945, η αντίστροφη μέτρηση για την Μαρίκα Μπότση - Τσαπαλίρα στη δημαρχεία είχε αρχίσει.
Το κράτος άρχισε σιγά σιγά να οργανώνεται. Καταργούνται οι επιτροπές λαϊκής αυτοδιοίκησης.Η παραμονή μιας γυναίκας στη δημαρχία έπρεπε να λάβει τέλος, αφού η Ελληνική νομοθεσία δεν προέβλεπε κάτι τέτοιο.Έπρεπε να φτάσουμε στις 18 Απριλίου του 1956, για να δούμε την πρώτη εκλεγμένη πλέον γυναίκα  δήμαρχο στην Κέρκυρα, την Μαρία Δεσύλλα.
Στο διάστημα των 101 ημερών που παρέμεινε δήμαρχος στην Αμαλιάδα,η Μαρίκα Μπότση-Τσαπαλίρα   για το τί έκανε, το χάος που παρέλαβε και τις ενέργειές της να βάλει μια τάξη στα του δήμου, δεν θα τα γνωρίζαμε, αν η ίδια δύο μήνες μετά την παραίτησή της, δεν έδινε για δημοσίευση, το ημερολόγιο που  κρατούσε όσο ήταν δήμαρχος, στην εφημερίδα "ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ'', που ιδιοκτήτης  ήταν  ο αδελφός της Νάσος Μπότσης.
Πληροφορίες απο το βιβλίο του Λεωνίδα Καρναρου "Μαρίκα Μπότση- Τσαπαλίρα. Η πρώτη γυναίκα δήμαρχος στην Ελλάδα"