Σάββατο 2 Απριλίου 2011

Τι να κάνουμε;

Tου Απόστολου Διαμαντή   protagon
 Tο ελληνικό πρόβλημα είναι σύνθετο. Η απειλή δεν είναι μόνον η πτώχευση, είναι πως η ελληνική κοινωνία δεν φαίνεται να έχει προετοιμαστεί να αντέξει μια τέτοια κατάσταση οικονομικών θυσιών. Δεν είναι προετοιμασμένη πολιτικά, διότι το υπάρχον πολιτικό της προσωπικό δημιουργήθηκε από τις συνθήκες που μας οδήγησαν στη χρεωκοπία. Δεν είναι προετοιμασμένη ούτε κοινωνικά, διότι καμία κοινωνική τάξη δεν προτείνει ένα σχέδιο επιβίωσης- όλες οι κοινωνικές τάξεις, εξαιρουμένης της μισθωτής εργασίας, έχουν συμμετοχή στην δημιουργία του προβλήματος. Τέλος δεν είναι προετοιμασμένη ούτε πνευματικά, διότι οι πνευματικές μας ελίτ έζησαν σε καθεστώς κρατικής προστασίας και δεν θέλουν να χάσουν τα κεκτημένα τους.
Το πιο σοβαρό ζήτημα λοιπόν είναι η έλλειψη κοινωνικών δυνάμεων που θα οδηγούσαν το λαό μέσα στα επόμενα χρόνια της φτώχιας, σε ένα δρόμο συνειδητών θυσιών. Η Ελλάδα και άλλες φορές βρέθηκε σε παρόμοια θέση, βγήκε όμως πάντα εξαιτίας των μεγάλων ιστορικών αποθεμάτων που είχε, εξαιτίας μιας ρωμαλέας αγροτικής τάξης που μπορούσε να ζει με λίγα στο παραδοσιακό της πλαίσιο και με μια εμπορική και πολιτική τάξη που είχαν μια συνεκτική εθνική ιδεολογία. Λοιπόν, σήμερα, ποια είναι η ιδέα μας; Τι ακριβώς ζητάμε; Κάθε αίσθηση πατριωτισμού έχει καταπέσει, μετά την περιπέτεια της τελευταίας δικτατορίας. Και κάθε ίχνος υπερηφάνειας για την ελληνικότητά μας, έχει  θαφτεί κάτω από τον μεταπρατικό αέρα της μεταπολίτευσης. Επομένως ποιος να ζητήσει οικονομικές θυσίες και από ποιόν; Για να κάνει θυσίες ένας λαός, θα πρέπει να έχει ένα στιβαρό φορτίο ιστορικής συνείδησης.
Τι να κάνουμε; Κατ’ αρχήν θα πρέπει αποφασίσουμε πως κάθε μέρα που περνάει μας
φέρνει πιο κοντά σε χρεωκοπία και έξοδο από το ευρώ, όσο δεν προχωρούμε στην δραστική μείωση του δημόσιου τομέα. Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει άμεσα να λύσουμε και το πολιτικό πρόβλημα. Διότι φαίνεται πως η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να μικρύνει το κράτος θίγοντας τα προνόμια της συνδικαλιστικής ομάδας που την στηρίζει. Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και συνδικαλιστές των ΔΕΚΟ λοιπόν, σε συνεργασία, θα προτιμήσουν να χρεωκοπήσουν τη χώρα, παρά να αυτοκαταργηθούν. Επομένως αυτή η κυβέρνηση δεν έχει άλλη πολιτική ικμάδα και πρέπει να κάνει αμέσως εκλογές και να  παραδώσει στην επόμενη.
Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι ο λαϊκισμός γενικά, αλλά η εντελώς συγκεκριμένη σχέση αλληλεξάρτησης ανάμεσα στην κρατική και την πολιτική γραφειοκρατία, ένα παγιωμένο πολιτικό και κοινωνικό μπλοκ που λυμαίνεται την μεταπολιτευτική Ελλάδα.
Η επόμενη κυβέρνηση που θα σχηματιστεί, θα συγκρουστεί με την κομματική γραφειοκρατία και την αριστερά. Θα περάσουμε από μεγάλες συγκρούσεις εξαιτίας των προνομίων που θα καταργηθούν και των γενικευμένων ιδιωτικοποιήσεων που είναι αναπόφευκτες. Αυτή η σύγκρουση δεν μπορεί να αναβληθεί και θα πρέπει να την ζήσουμε όσο γίνεται γρηγορότερα για να ελαχιστοποιήσουμε τις συνέπειές της.
Σ’ αυτή τη σύγκρουση, οι κοινωνικές ομάδες που θα πρέπει να συμμαχήσουν, θα είναι η μεσαία τάξη των ελεύθερων επαγγελματιών, οι χαμηλόμισθοι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, οι αγρότες και όσοι από την αστική τάξη δεν εξαρτούν τα συμφέροντά τους από το δημόσιο- ναυτιλία, τον τουρισμό, τις εξαγωγικές επιχειρήσεις. Αυτό το μπλοκ είναι πλειοψηφικό και αν βρεθεί μια κατάλληλη πολιτική ομάδα να το οδηγήσει, με συνεκτική ιδεολογία έναν νέο πατριωτισμό, τότε είναι πιθανόν, μετά από μια περίοδο μεγάλης φτώχιας να οδηγηθούμε σε μια νέα κατάσταση.
Το θέμα είναι να γίνουν όλα αυτά χωρίς απώλεια εθνικής κυριαρχίας. Ο Τσώρτσιλ είπε κάποτε στον αγγλικό λαό, λίγο πριν το '40, πως το μόνο που μπορεί να του υποσχεθεί είναι πόνος, αίμα και δάκρυα. Λοιπόν, εκείνος ο λόγος συσπείρωσε τότε τους Άγγλους και τους έκανε να κατανοήσουν την σκληρή ζωή που τους περίμενε. Και τους οδήγησε και στη νίκη.
*Ο Απόστολος Διαμαντής είναι πανεπιστημιακός και συγγραφέας.