Δευτέρα 12 Μαρτίου 2012

Η συνέντευξη που είχε παραχωρήσει, η αείμνηστη Δόμνα Σαμίου, το καλοκαίρι του 2009, στους Γιάννη Σπετσιώτη και Παναγιώτη Καμπύλη.


Αναδημοσίευση από το περιοδικό "Παράθυρο στην Εκπαίδευση" της συνέντευξης που είχε παραχωρήσει, η αείμνηστη Δόμνα Σαμίου, το καλοκαίρι του 2009, στους Γιάννη Σπετσιώτη και Παναγιώτη Καμπύλη.
 Στις 19/11/2008 μας δέχτηκε στο σπίτι της στη Νέα Σμύρνη η μεγάλη δασκάλα της παραδοσιακής μας μουσικής κ. Δόμνα Σαμίου και με μεγάλη προθυμία μας παραχώρησε τη συνέντευξη που ακολουθεί. Την ευχαριστούμε θερμά που για δύο περίπου ώρες μας μίλησε ακούραστα για τη ζωή της, την πρώτη επαφή που είχε με τη βυζαντινή μουσική και το παραδοσιακό μας τραγούδι, για το δάσκαλό της Σίμωνα Καρά, για τους κυριότερους σταθμούς της πολύχρονης προσφοράς της στον λαϊκό μας πολιτισμό και για την παιδαγωγική διάσταση της παραδοσιακής μας μουσικής. Ο λόγος ανήκει σε εκείνη.

Η συνέντευξη

-Κυρία Σαμίου, θα θέλατε να μας πείτε αρχικά λίγο λόγια για τη ζωή σας;
-Γεννήθηκα στις 12 Οκτωβρίου 1928,σε μια παράγκα στην Καισαριανή από γονείς Μικρασιάτες. Οι γονείς από τον πατέρα μου κατάγονταν από τη Σάμο ενώ της μητέρας μου από την Άνδρο. Έφυγαν και ήρθαν στη Σμύρνη για να ζήσουν καλύτερες μέρες. Τότε οι Έλληνες μετανάστευαν για να βρουν την τύχη τους στη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη, όπως αργότερα πήγαιναν στην Αμερική, τον Καναδά, τη Γερμανία και αλλού. Πότε ήρθατε σε επαφή με τη Βυζαντινή μουσική και γνωρίσατε το Σίμωνα Καρά. Είχα την τύχη να συναντήσω το μεγάλο δάσκαλο όταν ήμουν 10 χρόνων. Του είπαν «Είναι ένα κοριτσάκι που θέλει να μάθει βυζαντινή μουσική». Εγώ έψελνα και τραγουδούσα γιατί μου άρεσε αυτό το είδος της μουσικής χωρίς να το γνωρίζω και χωρίς να είμαι θρησκόληπτη. Στον Σίμωνα Καρά με σύστησε ο Βουρλούμης, πατέρας του σημερινού προέδρου του Ο.Τ.Ε. που ήταν φίλος του και ήξερε ότι ο Σίμωνας Καράς ήθελε καλλίφωνα παιδιά για να τους μάθει βυζαντινή μουσική. Η διεύθυνση της σχολής του ήταν Λέκκα 26, στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί υπήρχαν δυο γραφεία. Στο ένα γίνονταν τα μαθήματα και στο άλλο ήταν η χορωδία. Όταν με είδε ο Σίμωνας Καράς με ρώτησε «Πώς σε λένε;» Είπα «Ντόμνα», «Ντόμνα;» λέει ο Καράς, «από ντ δεν αρχίζει λέξη ελληνική. Σε λένε Δόμνα!» Έτσι το καθιέρωσα και επέμενα όλοι να με φωνάζουν Δόμνα.
Μετά μου λέει ο Καράς «Πες μας ένα τραγούδι.» Εγώ δεν μπορούσα να πω τίποτε. Αν ήξερα τα πράγματα θα του έλεγα το τροπάριο του Αγίου Νικολάου που το γνώριζα (το ψάλλει). Στο τέλος του είπα «Να σας πω ένα ταγκό!» Ο Καράς απόρησε και μου είπε «Πες το επιτέλους!» Μόλις το άρχισα, δε θυμάμαι ποιο τραγούδι, μου είπε ο δάσκαλος «Καλά, να έρθεις αύριο για μουσική». Πήγα την άλλη μέρα και άρχισα να μαθαίνω τις βυζαντινές νότες. Ο Σίμωνας Καράς ήταν μεγάλος πολέμιος της Ευρωπαϊκής μουσικής και άσπονδος εχθρός της. Στον Σίμωνα Καρά έμεινα γύρω στα 13 χρόνια!
-Ο δάσκαλος σας, στο δημοτικό σχολείο που πηγαίνατε, είχε διαγνώσει το ταλέντο σας στη μουσική;
-Όχι. Μόνο από τον πατέρα μου που έψελνε στο σπίτι και τραγουδούσε ερασιτεχνικά, ήταν Μικρασιάτης, είχα κάποια ακούσματα. Στο σχολείο, από ότι θυμάμαι, δεν κάναμε δημοτικά τραγούδια. Ο Σίμωνας Καράς είναι ο μεγάλος δάσκαλος. Αείμνηστος! Εγώ έμεινα κοντά του, όπως σας είπα, πολλά χρόνια, τον ακολουθούσα, συνεργάστηκα και συνέχισα το έργο του.
Μιλήστε μας για τη συνεργασία σας με το Σίμωνα Καρά.

-Πώς γίνονταν οι καταγραφές; Πώς ήταν η συνεργασία σας στην Ε.Ρ.Τ.;
- Τότε η Ε.Ρ.Τ. στεγαζόταν στη οδό Ρηγίλης 4. Πηγαίναμε στο Ζάππειο και εκεί φτιάχναμε τις εκπομπές. Η Ραδιοφωνία, εκείνη την εποχή είχε τρία τμήματα: κλασική μουσική, ελαφρά τραγούδια, παραδοσιακή μουσική. Προϊστάμενος του τμήματος παραδοσιακής μουσικής ήταν ο «δάσκαλος». Υπήρχε άριστη συνεργασία στο ραδιόφωνο. Αργότερα άρχισαν οι καταγραφές. Θυμάμαι το Σίμωνα Καρά να κάνει τις καταγραφές με το χέρι, γράφοντας αμέσως ότι άκουγε σε βυζαντινή σημειογραφία γιατί δεν υπήρχαν μαγνητόφωνα.
Αργότερα βγήκανε τα μαγνητόφωνα και τον θυμάμαι, σαν τώρα, κουβαλώντας ένα βαρύ
Grundig μαγνητόφωνο για να κάνει καταγραφές δημοτικών τραγουδιών. Το ίδιο έκανα και εγώ, μιμούμενη το δάσκαλό μου. Όργωνα την Ελλάδα στην καλοκαιρινή μου άδεια, ενώ όλοι έκαναν τα μπάνια τους και τις διακοπές τους.
Εγώ με ένα Uher μαγνητόφωνο έκανα καταγραφές, συνεχίζοντας το έργο του στη δεκαετία του 1960. Μάλιστα τώρα ετομάζω ένα CD με τις πιο καθαρές και αυθεντικές φωνές ανδρών και γυναικών που έχω καταγράψει από τότε.
-Καταγράψατε και μελετήσατε πρώτη τα τραγούδια της ελληνικής αποκριάς προκαλώντας και ορισμένες αρνητικές αντιδράσεις.
-Ναι. Είναι μια κατηγορία τραγουδιών που δεν έχει μελετηθεί σχεδόν καθόλου. Τα τραγούδια της αποκριάς είναι και αυτά δημοτικά τραγούδια! Μερικά είναι τολμηρά. Αλλά δεν τα έφτιαξα εγώ, ο λαός τα έφτιαξε και εγώ τα κατέγραψα. Με πήγαν στο δικαστήριο και οι δικαστές, προς τιμή τους, μου είπαν «Κυρία Σαμίου, πηγαίνετε σπίτι σας!».
-Υπάρχουν σήμερα άνθρωποι που θα συνεχίσουν το έργο σας;
-Έχω ορισμένα παιδιά που τους μαθαίνω την παραδοσιακή μουσική και ευελπιστώ ότι αυτοί θα συνεχίσουν το έργο και θα μεταλαμπαδεύσουν την παραδοσιακή μουσική στις επερχόμενες γενιές.
-Η ελληνική πολιτεία στήριξε, ή στηρίζει, την προσπάθειά σας;
-Όχι! Όλα τα έξοδα πάντα τα πλήρωνα εγώ, μετακινήσεις, υλικά, συνεργάτες… Δεν ξέρω σήμερα τι κάνουν. Αλλά το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Πολιτισμού δεν προσέφεραν σχεδόν τίποτα.
-Σκεφτήκατε ποτέ να αφήσετε την παραδοσιακή μουσική και να ασχοληθείτε με άλλους μουσικούς χώρους;
-Ποτέ! Εγώ παιδιά μου είμαι ταγμένη εκεί. Αυτό που άρεσε, αυτό έμαθα, αυτό έκανα!
-Σε όλη τη μεγάλη και πολύχρονη πορεία και καριέρα σας, ποιους σταθμούς θα ξεχωρίζατε και θα θέλατε να μιλήσετε περισσότερο γι’ αυτούς;
- Ο Δάσκαλος, αυτός ήταν η βάση, αυτός ήταν η αρχή μου. Εγώ δεν φανταζόμουν ότι θα τραγουδούσα μπροστά σε κοινό. Όταν με πρωτοκάλεσε ο Διονύσης Σαββόπουλος στο Ροντέο, ήταν τότε χούντα, το 1971, δεν ήξερα που με άκουσε, ντρεπόμουν να πάω και να τραγουδήσω μπροστά σε κόσμο. Όταν εμφανίστηκα για πρώτη φορά μπροστά στο κοινό που ήταν νέοι άνθρωποι, έγινε σεισμός! Είδα με έκπληξη ότι οι φοιτητές αγαπούσαν το δημοτικό μας τραγούδι. Τα νέα παιδιά αγαπούσαν την παραδοσιακή μουσική και αυτό, δεν σας το κρύβω, με παραξένεψε. Την επόμενη χρονιά, πήγα πάλι, με τους δικούς μου μουσικούς.

Η δισκογραφία.

Τον πρώτο μου δίσκο τον έβγαλα στην Κολούμπια. Αργότερα ιδρύθηκε ο σύλλογος που έχει το όνομά μου. Με αυτούς μαζί τώρα βγάζω όλες μου τις δουλειές.
-Γιατί ιδρύσατε αυτόν το σύλλογο; Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για τη δράση του;
-Ιδρύθηκε ο σύλλογος με πρωτοβουλία μου προκειμένου να περιφρουρήσουμε τα δημοτικά τραγούδια, να τα διαδώσου με και να τα γνωρίσουν οι Έλληνες. Γιατί και η Κολούμπια δεν εκτιμούσε όσο έπρεπε τα δημοτικά τραγούδια. Άλλα τραγούδια κυνηγούσε τα οποία είχαν εμπορικότητα. Εγώ τραγούδησα όπου υπήρχε απόδημος Ελληνισμός. Πήγα δυο φορές στην Αυστραλία, στον Καναδά, στην Αμερική, και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως στη Σουηδία. Για τα παραδοσιακά μας τραγούδια έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο οι Έλληνες αλλά και οι ξένοι.
Υπάρχουν σήμερα τραγουδιστές που αποδίδουν σωστά το δημοτικό τραγούδι; Έχετε πει πολλές φορές ότι το δημοτικό τραγούδι στις μέρες μας παραποιείται.
Ναι, υπάρχουν, κυρίως σε τοπικό επίπεδο. Ο Α τραγουδιστής από την Ήπειρο, ο Β από τη Θράκη. Αυτοί έχουν τα σωστά ακούσματα της μουσικής της ιδιαίτερης πατρίδας τους.
-Βρίσκετε σήμερα μουσικούς για να αποδώσουν με πιστότητα την παραδοσιακή μας μουσική;
Ναι, έχω τους δικούς μου μουσικούς που με ακούν. Αυτοί δεν μπορούν να ξέρουν τα τραγούδια στις λεπτομέρειές τους όπως εγώ που τα έχω επιλέξει. Οι μουσικοί των δημοτικών τραγουδιών παίζουν συνήθως καλαματιανά και τσάμικα.
- Πότε πιστεύετε ότι σταμάτησαν να δημιουργούνται δημοτικά τραγούδια και για ποιους λόγους;
Όταν οι συνήθειες της ζωής και οι διάφορες περιστάσεις το επέβαλαν εδώ και αρκετά χρόνια. Οι παλαιές κλειστές τοπικές κοινωνίες άρχισαν να δέχονται από έξω επιρροές και άνοιξαν με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν άμεσες ανάγκες έκφρασης αυτού του είδους. Νομίζω ότι μετά τη Μικρασιατική καταστροφή δεν έχουμε παραγωγή δημοτικών τραγουδιών αν και υπάρχουν κάποια τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40.
-Πιστεύετε ότι χρειάζονται οι επανεκτελέσεις των δημοτικών τραγουδιών; Μπορεί να είναι μια δημιουργική διαδικασία;
-Όχι! Το δημοτικό τραγούδι δεν επιδέχεται αλλοιώσεις, προσθήκες και αφαιρέσεις. Δεν σας αρέσει; Αφήστε το στην άκρη και ασχοληθείτε με κάτι άλλο. Κάθε περιοχή έχει τα δικά της τραγούδια και τους δικούς της χορούς. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία.
-Έχετε πει κατά καιρούς ότι επιθυμία και όνειρό σας είναι να κάνετε δίσκους που θα βοηθήσουν τα παιδιά να αγαπήσουν το δημοτικό τραγούδι. Έχετε κυκλοφορήσει τέτοιους δίσκους για παιδιά;
-Το έχω προχωρήσει όσο μπορώ, γιατί δε βοηθάει κανένας. Έχω βγάλει CD που τραγουδούν τα ίδια τα παιδιά. Παρακάλεσα τη δασκάλα του διπλανού σχολείου να μου δώσει κάποια παιδιά και τα έμαθα ορισμένα δημοτικά τραγούδια, εδώ μέσα στο σπίτι μου. Ήταν καθισμένα κάτω στο πάτωμα και τους έμαθα μερικά απλά δημοτικά τραγούδια. Όλα αυτά τα έβαλα σε ένα CD που το ονόμασα «Ο κυρ Βοριάς» (τραγουδάει το ομώνυμο τραγούδι).
-Σας βοήθησε κάποιος φορέας ώστε αυτά τα CD να φτάσουν στα σχολεία ώστε να εκπληρώσουν το σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν;
-Όχι! Και εγώ, παρ’ ότι το θέλω πολύ, δεν έχω τη δυνατότητα να τρέξω σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας και να μοιράσω από ένα CD για να ακούν τα παιδιά τα δημοτικά μας τραγούδια. Το κράτος δεν ενδιαφέρεται. Αυτό νομίζω είναι δουλειά της πολιτείας.
-Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να αγαπήσουν τα σημερινά παιδιά την παραδοσιακή μας μουσική και το δημοτικό τραγούδι;
-Να το γνωρίσουν! Να έρθουν σε επαφή μαζί του, να έχουν ακούσματα. Δεν αγαπάς κάτι που δεν γνωρίζεις. Γι’ αυτό πρέπει να μπουν στα σχολικά προγράμματα. Απλά δημοτικά τραγούδια με ποικίλο περιεχόμενο. Τα παιδιά δεν μπορούν να τραγουδήσουν «βαριά» δημοτικά τραγούδια και απογοητεύονται. Πρέπει να ξεκινήσουν με πιο απλά τραγούδια.
-Παλαιότερα, παραδίδατε μαθήματα στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων. Θέλετε να μας πείτε ποιος είναι ο καταλληλότερος τρόπος για να μάθει κάποιος να τραγουδάει τα δημοτικά τραγούδια;
Μόνο μέσα από τα ακούσματα. Με το πιάνο και όλα τα άλλα όργανα που έχουν συγκερασμένα διαστήματα δε μαθαίνονται σωστά τα δημοτικά τραγούδια. Ούτε μέσα από τη γραφή. Το ούτι και το κανονάκι για παράδειγμα προσφέρονται για σωστή εκμάθηση του δημοτικού τραγουδιού. Εγώ επιχείρησα να μάθω κανονάκι με ένα δάσκαλο Στεφανίδη από την Κωνσταντινούπολη. Αγόρασα το κανονάκι του δασκάλου και το έχω εδώ, στη βιτρίνα. Είναι πολύ δύσκολο όργανο. Έπρεπε να διαθέτω πολύ χρόνο. Ή το ένα θα έκανα ή το άλλο.
-Ο σημερινός δάσκαλος που δεν έχει ειδικές γνώσεις, μπορεί να αξιοποιήσει τις ηχογραφήσεις σας για να μάθουν τα παιδιά τα δημοτικά μας τραγούδια;
-Βέβαια! Και τις δικές μου, και άλλες. Αρκεί να είναι σωστές εκτελέσεις, χωρίς παραποιήσεις.
-Στις 11-12 Οκτωβρίου 2008, η Ένωση Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Ε.Ε.Μ.Α.Π.Ε., http://www.primarymusic.gr/) οργάνωσε μια ημερίδα στον Πειραιά, στην οποία ήσασταν η επίσημη προσκεκλημένη. Την ημερίδα την παρακολούθησαν εκατοντάδες εκπαιδευτικοί. Πιστεύετε ότι οι σημερινοί εκπαιδευτικοί δείχνουν ενδιαφέρον για την μουσική μας παράδοση;
-Ναι, γιατί και αυτοί είναι παιδιά του λαού.
Παιδιά μου, κρεμόμαστε από τους δασκάλους! Αυτοί έχουν το «ζυμάρι» στα χέρια τους. Αυτοί πρώτα πρέπει να μάθουν τραγούδια πολλά και μετά να τα διδάξουν και να τα μεταδώσουν στα παιδιά.
-Σας ζητάνε οι δάσκαλοι να πάτε σε σχολεία και να μιλήσετε στα παιδι για την παραδοσιακή μας μουσική;
-Όχι. Είμαι 80 χρονών και σιγά-σιγά αποσύρομαι γιατί οι δυνάμεις μου με εγκαταλείπουν. Αλλά όταν μπορώ κάτι να κάνω και μου το ζητήσουν θα βοηθήσω. Θα το κάνω.
-Σας έχουν καλέσει από κάποια μουσικά Γυμνάσια ή Λύκεια για να τους μιλήσετε για την παραδοσιακή μας μουσική;
-Όχι! Α, υπάρχουν και τέτοια; Δεν το ήξερα!
-Έχετε ένα μεγάλο αρχείο από καταγραφές, δίσκους, CDs,κ.λπ. Ποια είναι τα σχέδιά σας για την αξιοποίησή του;
-Όπως και προηγουμένως σας είπα, με όλες αυτές τις καταγραφές που έχω κάνει τη δεκαετία του 1960, θέλω να εκδώσω ένα CD με αυθεντικές φωνές. Τώρα είμαι στη διαδικασία όπου ακούω όλες αυτές τις φωνές.
-Έχουν πρόσβαση στο αρχείο σας ερευνητές ή μουσικοί που ενδιαφέρονται για την παραδοσιακή μας μουσική;
-Όχι. Φοβάμαι τις παραποιήσεις και θέλω να διαφυλάξω την αυθεντικότητα.
-Που βρίσκεται σήμερα το αρχείο του Σίμωνα Καρά;
-Στο σύλλογό του, στην οδό Έρσης και Πουλχερίας. Υπάρχει εκεί πλούσιο υλικό για μελέτη.
-Όσα χρόνια εργαστήκατε στην Ε.Ρ.Τ. κάνατε εκπομπές αφιερωμένες στο δημοτικό τραγούδι. Γίνονται σήμερα ανάλογες εκπομπές;
-Από ότι ξέρω, υπάρχει μια εκπομπή κάθε Κυριακή με τον Παναγιώτη Μυλωνά. Αυτός είναι σήμερα ο μοναδικός εκπρόσωπος του δημοτικού τραγουδιού, ο οποίος σαν Μωραϊτης λέει μόνο Πελοποννησιακά τραγούδια λες και η άλλη Ελλάδα δεν υπάρχει! Εγώ σήμερα έχω πάρει τη σύνταξή μου. Κατά τα χρόνια της εργασίας μου ακολούθησα πιστά τα βήματα του δασκάλου μου, Σίμωνα Καρά.
-Τι θα συμβουλεύατε τους αναγνώστες του περιοδικού μας, που είναι κατά κύριο λόγο εκπαιδευτικοί, δάσκαλοι και νηπιαγωγοί;
-Να διδάσκουν στα παιδιά τα δημοτικά τραγούδια, αφού πρώτα τα μάθουν σωστά οι ίδιοι.
-Σας ευχαριστούμε πολύ για όσα σημαντικά μας είπατε. Δεν έχουμε άλλες ερωτήσεις. Θα θέλατε εσείς να προσθέσετε κάτι;
-Παιδιά μου, το πράγμα είναι απλό. Πρέπει στο σχολείο να μπουν τα δημοτικά τραγούδια. Αλλά ποιος θα το κάνει; Το ποιος θα τα διδάξει είναι ένα πρόβλημα. Για να τα διδάξεις πρέπει να τα γνωρίζεις και φυσικά να τα αγαπάς! Πιθανώς, κάποιοι που δεν τα διδάσκουν να ντρέπονται. Το έχω συναντήσει και αυτό!
-Σας ευχαριστούμε θερμά που μας δεχτήκατε στο σπίτι σας και μας παραχωρήσατε αυτή τη συνέντευξη για το Παράθυρο στην Εκπαίδευση του Παιδιού. Σας ευχαριστούμε επίσης για όσα έχει κάνει και εξακολουθείτε να κάνετε για τη μουσική μας παράδοση. Να είστε καλά.


2ο μέρος: Φύλλο εργασίας
«Ο κυρ Βοριάς εφύσηξε»...  - τραγούδια ξεχασμένα!

Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να μάθει κάποιος τα παραδοσιακά μας τραγούδια;
Τα υπέροχα τραγούδια του λαού μας που κινδυνεύουν να ξεχαστούν; Μα φυσικά, αυτός με τον οποίο έφτασαν μέχρι τις μέρες μας: από στόμα σε στόμα. Ναι, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα οι άνθρωποι μάθαιναν τα τραγού-δια του τόπου τους ακούγοντάς τα από τους γονείς, τους παππούδες και τις γιαγιάδες και με τη σειρά τους τα τραγουδούσαν στα παιδιά τους και στα παιδιά των παιδιών τους! Αν λοιπόν είστε τυχεροί και έχετε παππούδες και γιαγιάδες που γνωρίζουν τα παραδοσιακά τραγούδια, μη χάσετε αυτή τη μοναδική ευκαιρία! Ζητήστε τους να σας τα τραγουδήσουν πολλές φορές για να τα μάθετε και εσείς. Μπορείτε μάλιστα αρκετά εύκολα να τους ηχογραφήσετε με ένα κασετόφωνο ή μια άλλη σύγχρονη συσκευή ηχογράφησης και να δημιουργήσετε το προσωπικό σας αρχείο με παραδοσιακά τραγούδια. Αν πάλι δεν έχετε συγγενείς που μπορούν να σας μάθουν τα παραδοσιακά μας τραγούδια μη στεναχωριέστε. Η μεγάλη δασκάλα της παραδοσιακής μας μουσικής, η κ. Δόμνα Σαμίου επέλεξε 36 όμορφα και απλά τραγούδια και φρόντισε να ηχογραφηθούν σε δυο δίσκους ακτίνας, τραγουδημένα όχι μόνο από την ίδια και από τους συνεργάτες της αλλά και από τους μαθητές του σχολείου της γειτονιάς της!
Μπορείτε λοιπόν και εσείς να ακούσετε με την ησυχία σας αυτά τα τραγούδια και να μάθετε να τα τραγουδάτε. Η ίδια μάλιστα μας έδωσε την άδεια να βάλουμε δυο από τα τραγούδια αυτά στο CD του περιοδικού μας ώστε να φτά σουν σε όλα τα παιδιά της Ελλάδας και της Κύπρου.
Ακούστε τα λοιπόν ξανά και ξανά από το CD και τραγουδήστε τα και εσείς μέχρι να τα μάθετε «απέξω και ανακατωτά»!
Και αν σας άρεσαν αυτά τα δυο παραδοσιακά τραγούδια του λαού μας, δεν έχετε παρά να αγοράσετε το CD Ο κυρ βοριάς ώστε να μάθετε και τα υπόλοιπα 34!

«Ο κυρ Βοριάς εφύσηξε»...
(παραδοσιακό Σκιάθου)

Ο κυρ- ο κυρ Βοριάς εφύσηξε σ’ όλα τα βιλαέτια,
κι όσα, καλέ κι όσα καρά- καράβια τ’ ά- καράβια τ’ άκουσαν.
Κι όσα κι όσα καράβια τ’ άκουσαν, όλα λιμάνι πιασαν.
Κι ένα καλέ, κι ένα καρά- καράβι από, καράβι από σκαρί
κι ένα, κι ένα καράβι από σκαρί δε φτάνει σε λιμάνι.
- Δε σε, καλέ, δε σε φοβά- φοβάμαι κυρ μα κυρ Βοριά.
- Δε σε, δε σε φοβάμαι κυρ Βοριά, όσο κι αν θέλεις φύσα.
Έχω, καλέ(ν) έχω κατά- κατάρτια μπρού- κατάρτια μπρούτζινα.
Έχω, έχω κατάρτια μπρούτζινα κι αντένες ατσαλένιες,
έχω, καλέ(ν) έχω κι ένα, κι ένα μουτζό- κι ένα μουτζόπουλο.
Έχω, έχω κι ένα μουτζόπουλο που τους καιρούς γνωρίζει.
Γι’ ανέ- καλέ γι’ ανέβα βρε, βρε μουτζό- βρε μουτζόπουλο,
γι’ ανέ-, γι’ ανέβα βρε μουτζόπουλο να δεις τι αέρα βγάζει.
Γι’ ανέ- καλέ γι’ ανέβα βρε, βρε μουτζό- βρε μουτζόπουλο.


Όταν πήγα κυρά μου στο χασάπη
(παραδοσιακό Διδυμοτείχου)

Όταν πήγα, κυρά μου, στο χασάπη,
όταν πήγα, κυρά μου, στο χασάπη,
(όλοι μαζί) όταν πήγα, στο χασάπη
ν’ αγοράσω κρεατάκι.

Και μου δίνει, κυρά μου, μια κοκκάλα,
και μου δίνει, κυρά μου, μια κοκκάλα,
(όλοι μαζί) και μου δίνει μια κοκκάλα,
μια γαϊδουρινή κεφάλα.

Πέντε μέρες, κυρά μου, τήνε βράζω,
πέντε μέρες, κυρά μου, τήνε βράζω,
(όλοι μαζί) πέντε μέρες τήνε βράζω,
στις εφτά την κατεβάζω.

Και μου ήρθε, κυρά μου, ένας φίλος,
και μου ήρθε, κυρά μου, ένας φίλος,
(όλοι μαζί) και μου ήρθε ένας φίλος,
της γειτόνισσας ο σκύλος.

Και αρπάζει, κυρά μου, την κοκκάλα,
και αρπάζει, κυρά μου, την κοκκάλα,
(όλοι μαζί) και αρπάζει την κοκκάλα,
από μες απ’ την τσουκάλα.

Και αρπάζω, κυρά μου, ένα ξύλο,
και αρπάζω, κυρά μου, ένα ξύλο,
(όλοι μαζί) και αρπάζω ένα ξύλο,
και τον φέρνω γύρω-γύρω,
και αρπάζω ένα ξύλο,
και τον φέρνω γύρω-γύρω!