Κυριακή αργία;
Του Ιωάννη Λακούτση
« Νέο σχέδιο νόμου καταθέτει προς ψήφιση στη Βουλή ο
Υπουργός Ανάπτυξης, ώστε τα καταστήματα μέχρι 250 τ.μ θα μπορούν να παραμένουν
ανοιχτά όλες τις Κυριακές του χρόνου. Με απλά λόγια καταργείται η αργία της
Κυριακής για τον εμποράκο και τον μαγαζάτορα. Το υπουργείο στοχεύει με το μέτρο
αυτό πως θα καταπολεμήσει την ανεργία, γιατί υπολογίζει πως τα καταστήματα θα
υποχρεωθούν να προσλάβουν επί πλέον προσωπικό για τις Κυριακές και αργίες που
ανοίγουν.
Έτσι θα δοθεί η δυνατότητα στους καταναλωτές να ψωνίζουν και
τις Κυριακές και θα δώσουν επί πλέον κίνηση στην αγορά. Θα πρέπει όμως να πει
κάποιος στον
κ. Υπουργό πως ο κόσμος χρόνο έχει να ψωνίσει, δεν έχει όμως
χρήματα».(απόσπασμα από τον ημερήσιο Τύπο).
Ήταν 2 Μαΐου 1893
ημέρα Κυριακή και ώρα 5μ.μ. 2000 άτομα συγκεντρώθηκαν
στο Καλλιμάρμαρο. Ήταν η πρώτη επίσημη συγκέντρωση εορτασμού
εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα. Κύριος ομιλητής ήταν ο Σταύρος Καλλέργης.
Στο ψήφισμα συγκέντρωσης τα βασικά αιτήματα ήταν: Να γίνει η Κυριακή αργία, Να
καθιερωθεί οκτάωρη εργασία, να θεσπιστεί σύνταξη. Το ψήφισαν 2000 άτομα και
κατατέθηκε στη Βουλή στις 1 Δεκεμβρίου1893. Ο Πρόεδρος της
Βουλής το αγνόησε
και ο Καλλέργης που παρακολουθούσε από
το θεωρείο την συνεδρίαση της Βουλής σηκώθηκε και άρχισε αυτός να διαβάζει το
ψήφισμα. Συνελήφθη και καταδικάστηκε σε φυλάκιση.
Χρειάστηκαν μακροχρόνιοι αγώνες, πολλή επιμονή και υπομονή
των εργαζομένων σε όλον τον κόσμο και σε μια εποχή, που η βιομηχανική
επανάσταση είχε εξαντλήσει την ανθρώπινη υπόσταση, ώστε να κατακτήσουν
δικαιώματα, τα οποία εμείς μέχρι πριν δύο χρόνια θεωρούσαμε αυτονόητα.
Στους αρχαίους η
κατάπαυση από την εργασία χάριν ανάπαυσης, ήταν άγνωστη. Στους Βαβυλώνιους αναφέρονται
κάποιες αργίες, όχι όμως τακτικές. Στους Ρωμαίους υπήρχαν ημέρες αργίας και
σχετικοί νόμοι. Οι νόμοι αυτοί
όριζαν ποιες εργασίες
επιτρέπονταν και ποιες όχι στις γιορτές. Στην ουσία γιορτές θρησκευτικού
περιεχομένου δεν υπήρχαν. Στους Έλληνες γιορτές τύπου Ιουδαϊκού Σαββάτου
δεν συναντάμε πουθενά. Ο Αριστοτέλης εξάλλου θεωρούσε την
εργασία ασυμβίβαστη με την αρετή. Η εργασία ήταν χαρακτηριστικό του δούλου ενώ
η αρετή του ελεύθερου ανθρώπου. Πίστευε ότι η αρετή δεν ευδοκιμεί όπου
ευδοκιμεί η βάναυση εργασία (Πολιτικά Γ 5,1278).Ο Μέγας Κωνσταντίνος επέβαλλε,
με αυτοκρατορικό διάταγμα, την πρώτη ημέρα της εβδομάδας ως ημέρα αργίας.
Η ΣΤ Οικουμενική Σύνοδος στην Ανατολή και ο Καρλομάγνος στην
Δύση, καθιέρωσαν την Κυριακή ως πλήρη αργία. Η Γαλλική επανάσταση όρισε ως
ημέρα ανάπαυσης κάθε δεκάτη ημέρα. Η Ρωσική Επανάσταση κάθε έκτη με εναλλαγές.
Στην Ελλάδα η αργία της Κυριακής οφείλεται στην κυβέρνηση
του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, που ψήφισε τον νόμο 3455/1909 και άρχισε να
εφαρμόζεται
την πρώτη Κυριακή του νέου χρόνου 4 Ιανουαρίου 1910. Το πρόστιμο για όσους
άνοιγαν τις επιχειρήσεις ήταν 500 δραχμές και για όσους δεν είχαν να πληρώσουν
κράτηση ως 30 ημέρες. Από την εφαρμογή του νόμου εξαιρέθηκαν οι δημόσιοι
υπάλληλοι, οι οποίοι έπρεπε να εργαστούν κανονικά.
