110 Στάνες στις Αδέρες
Του Βασίλη ΓκάτσουΠεριηγήθηκα άλλες 5 ώρες τις Νότιες Αδέρες και την περιοχή Τσελεβινιών.
Όχι βέβαια με τα πόδια. Google maps.
Εντόπισα γύρω στις 110 στάνες, καλύτερα ποιμενικές συνάμα και καλλιεργητικές εγκαταστάσεις. Πιθανόν να είναι πάνω από 200, χώρια αυτές των Βορείων Αδερών από την μεριά της Τροιζηνίας.
Εδώ
υπάρχει μεγάλη διαφορά από το Δίδυμο Όρος. Τα εδάφη είναι γόνιμα και ο
τύπος της στάνης που χαρακτηρίζει το Δίδυμο Όρος εκλείπει σχεδόν
παντελώς. Εδώ έχουμε μικρά σπιτάκια *, πολλές φορές συγκεντρωμένα σε
συστάδες, γύρω τους έκταση καλλιεργήσιμη, έστω και μικρή. Εντυπωσιάζει η
ύπαρξη πολλών αλωνιών. Άρα πρόκειται για μικτή δραστηριότητα, στάνες
αιγοπροβάτων με σύγχρονη καλλιέργεια δημητριακών και ζωοτροφών. Μη
ξεχνάμε και τους δύο υδρόμυλους στις Νότιες Αδέρες και τους πολύ
περισσότερους από τη μεριά της Τροιζηνίας.
Οι
μικτές αυτές εγκαταστάσεις δεν ανεβαίνουν στις κορυφές των Αδερών, όπως
συμβαίνει με τις στάνες στο Δίδυμο Όρος. Ανεβαίνουν βέβαια τα κοπάδια,
αλλά επιστρέφουν στη βάση τους.
Επί
των ημερών μας, επειδή τα εδάφη είναι γόνιμα, σχεδόν σε όλες τις
παλαιές θέσεις έχουν κτιστεί σύγχρονα σπίτια και ποιμενικές
εγκαταστάσεις και ως είναι φυσικό οι περισσότερες παλαιές θέσεις
κατοίκησης έχουν εξαφανιστεί ή αλλοιωθεί. Ενώ στο Δίδυμο Όρος έχουμε
περισσότερο ονομασία της στάνης (η στάνη του τάδε, ή της τάδε
οικογένειας), στην περιοχή των Αδερών