Του Γιάννη Λακούτση
Άγιος Μεθόδιος
Πατάρων. Ο Μεθόδιος ήταν η Επίσκοπος
Τύρου της Φοινίκης, η Επίσκοπος Φιλίππων της Μακεδονίας,η Επίσκοπος Όλύμπου, πάντως Επίσκοπος Πατάρων Λυκίας Μ. Ασίας δεν ήταν, «τοιαύτη πλάνη, το να λέγεται Πατάρων επίσκοπος, προήλθεν εκ του ότι ο περί αναστάσεως διάλογος αυτόν εκτυλίσσεται εις τα Πάταρα». Για κάποιους,
όπως γλωσσολόγος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, υποστηρίζει ότι η γραφή της
προφητείας συμφωνεί γλωσσολογικά με τον
9ο αιώνα, κατά τον οποίο φαίνεται να έχει γραφτεί , άρα έζησε
εκείνον τον αιώνα.
Όσιος Ανδρέας κατά Χριστόν Σαλός ( 450-515μ.χ). Ας ρίξουμε
μια ματιά στην προφητεία για την Πόλη που λέει ο όσιος Ανδρέας και υπάρχει στο πρωτότυπο ( Νικηφόρου Πρεσβυτέρου « βίος οσίου Ανδρέα του δια Χριστόν Σαλού» σελ. 853.
απ’ αυτήν…».Η Κωνσταντινούπολη αλώθηκε. Η προφητεία διαψεύστηκε. Δείτε τώρα μια δεύτερη μετάφραση, του ίδιου κειμένου, από το βιβλίο « Όσιος Ανδρέας ο δια Χριστόν σαλός» εκδ. Ιερά Μονή Παρακλήτου. « Η πόλη μας, αποκρίθηκε ο όσιος, που ξεχωρίζει ανάμεσα στις άλλες πόλεις της οικουμένης, θα μείνει απόρθητη και ελεύθεροι. Τη φυλάει η Θεοτόκος με τη σκέπη της και με τις πρεσβείες της. Πολλά έθνη θα πολιορκήσουν τα τείχη της , αλλά θα συντριβούν και θα φύγουν ντροπιασμένα. Πολλοί θα πλουτίσουν απ’ αυτή την πόλη και πολλοί θα απολαύσουν τα αγαθά της. Μια προφητεία, ωστόσο, λέει ότι θα την κυριέψουν οι Αγαρινοί και θα σφάξουν πολλούς από τους κατοίκους της. Εγώ, όμως , πιστεύω ότι θα έρθει τα ξανθό γένος, που το όνομά του αρχίζει από το δέκατο έβδομο γράμμα της αλφαβήτου ( Ρ ) , και θα νικήσει τους αμαρτωλούς , στρώνοντάς τους καταγής…». Η δεύτερη παράγραφος είναι μεταγενέστερη προσθήκη στην «προφητεία» του οσίου Ανδρέα, για λόγους συμβατότητας με τα γεγονότα. Πουθενά δεν μιλάει ο προφήτης για ξανθό γένος και για δέκατο έβδομο γράμμα της αλφαβήτου.
για τον Μωάμεθ, που θα κυριεύσει την «πόλη του Βύζαντος» και για την απελευθέρωση που θα ακολουθήσει μετά από 345 χρόνια. « Εν ταις εσχάτες ημέραις, ο Μωάμεθ παροικήσει εν τη αυλή του Βύζαντος, και στήσει την βασιλείαν αυτού εν αυτή δύο νυχθήμερα και μίαν ημέραν και δις δύο ώρας νυκτερινάς, υπολειπούσης της ημισείας ώρας». Η προφητεία διαψεύστηκε.
Οι προφητείες του
Αγαθάγγελου. Το βιβλίο με τις προφητείες του Αγαθάγγελου κυκλοφόρησε το
1751 με τον τίτλο: «Οπτασία του Μακαρίου Ιερωνύμου Αγαθαγγέλου του εκ της
μοναδικής πόλεως του Αγίου Βασιλείου», από τον Αρχιμανδρίτη Ανδριανουπόλεως
Θεόκλητο Πολυείδη, που υποτίθεται ότι ήταν η μετάφραση του πρωτότυπου από τη
λατινική. Σύμφωνα με το βιβλίο αυτό , κάποιος μοναχός, ονόματι Ιερώνυμος
Αγαθάγγελος, είδε ένα όραμα το 1279 στη
Σικελία όπου ήταν μοναχός και με βάση το όραμα αυτό έγραψε το βιβλίο με τις
προφητείες του στα ελληνικά, κατόπιν
μεταφράστηκαν στα λατινικά και από τα λατινικά ο Πολυείδης το ξαναμετάφρασε στα ελληνικά. Φυσικά ούτε Αγαθάγγελος
υπήρξε ποτέ, ούτε προφητείες
έγραψε, και φυσικά κανένα πρωτότυπο δεν βρέθηκε ποτέ. Από το 1279 που
υποτίθεται γράφτηκαν οι « προφητείες» ,κανείς δεν είχε ακούσει για τον προφήτη
Αγαθάγγελο, αλλά και δεν χρειάζεται να
είναι κανείς ειδικός για να διαπιστώσει
ότι είναι μεταγενέστερες της εποχής που υποτίθεται ότι γράφτηκαν. Λέει
για παράδειγμα στο Α κεφάλαιο : « Έμεινα ως αναίσθητος λίθος από της λύπης, και
πεσών καταγής μετά μεγάλου ολολυγμού και δακρύων, έκλαιον τον βυζαντινόν
αφανισμόν» και στην προηγούμενη σελίδα: « Κωνσταντίνος ήρξατο και Κωνσταντίνος απολέσει της Ανατολής
το Βυζαντινόν Βασίλειον». Ο όρος όμως «βυζαντινός» δεν υπήρχε το 1279 που υποτίθεται ότι γράφτηκαν
οι προφητείες. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1562. Φαίνεται καθαρά ότι ο
Θεόκλητος Πολυείδης που έγραψε στην πραγματικότητα τις «προφητείες» το 1751,
δεν το γνώριζε αυτό και χρησιμοποίησε αυτόν τον όρο για να περιγράψει την Ανατολική Αυτοκρατορία.
Στο ίδιο κεφάλαιο αναθεματίζεται ο Λούθηρος, ο οποίος όμως γεννήθηκε 170 χρόνια
μετά. Είναι σημαντικό πως βασικά οι «προφητείες» αυτές ασχολούνται κυρίως με
δύο πράγματα: Με την εξύμνηση της
ρωσικής πολιτικής και γενικά οτιδήποτε ρώσικου, από τη μία και από την άλλη, με
τις κατηγορίες εναντίον της Γερμανίας
και της Αυστρίας. Η μοναδική πραγματική προφητεία, αφού γράφτηκε πριν το
γεγονός, ήταν αυτή που αναφερόταν στην απελευθέρωση της Πόλης το 1853, αλλά
όπως και οι προηγούμενες διαψεύστηκε και
αυτή. Οι υποτιθέμενες προφητείες του γραμμένες το 1279, στην πραγματικότητα
είναι εξιστόρηση γεγονότων που έχουν ήδη συμβεί
και είναι κατασκευασμένες από
τους Ρώσους. Ο Νίκος Ροτζώκος , καθηγητής
νεότερης ιστορίας στο Πάντειο πανεπιστήμιο και ο Διον. Τζάκης, καθηγητής
ιστορίας στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, σε άρθρο τους στην εφημ. ΤΑ ΝΕΑ 23
Αυγ. 2000, λένε για τις υποτιθέμενες προφητείες του Αγαθάγγελου και τη σχέση
τους με την καταστροφή των Ορλώφ: « Τέτοιες προφητείες, που την εποχή εκείνη
αφορούσαν το « ξανθό γένος» και
θεματοποιήθηκαν ως προφητείες του Αγαθάγγελου, τις διέδιδαν κληρικοί και
μοναχοί, που συχνά ήταν απόστολοι της Ρωσικής πολιτικής». Ουσιαστικά οι
«προφητείες» κατασκευάζονταν στη Ρωσία, αποδίδονταν σε ανύπαρκτους «προφήτες» με σκοπό την προώθηση των ρωσικών
πολιτικών συμφερόντων. Επί πλέον, φαίνεται ότι ο Ρήγας Φεραίος προσπάθησε να
μεταδώσει το μήνυμά του, εκδίδοντας κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης του
εκδοτικού του προγράμματος, το 1790,τις προφητείες του Αγαθάγγελου, που
προέβλεπαν την επερχόμενη ανάσταση του γένους. Οι προφητείες αυτές αποτελούσαν
δημοφιλές ανάγνωσμα που κυκλοφορούσε σε χειρόγραφα αντίγραφα,
και απευθυνόταν στις πλατύτερες μάζες του πληθυσμού, μιλώντας τους στη
δική τους συμβολική γλώσσα, έτσι ώστε να μπορέσει να ανακινήσει τους πόθους
τους. Στην εκδοθείσα , από τον Ρήγα , εκδοχή του Αγαθάγγελου, υπάρχει μια
προσθήκη η οποία απουσιάζει από τα υπόλοιπα χειρόγραφα. Είναι η άμεση αναφορά στον ρόλο της Ρωσίας για
την απελευθέρωση του «Βυζαντίου», καθώς και η άμεση αναφορά στον Μεγάλο Πέτρο και
τους απογόνους του. Στο σχετικό χωρίο του Ε’ κεφαλαίου αναφέρεται: « Άλλος
Κύρος άλλος Μακεδών φαίνεται νικά , καταβάλλει…ο δε πέμπτος μετά του νικητικού
σημείου του Χριστού εν Βυζαντίω αναλάμψει και του Ισμαήλ αφανίσει την δύναμιν».
Η έκδοση του Ρήγα το ίδιο χωρίο είναι διαμορφωμένο ως εξής: Άλλος Κύρος άλλος
Μακεδών, ο των Ρώσσων Μονάρχης των απάντων τόπων νικητής, και επίμαχος γίνεται,
υποτάσσει βαρβάρους, πλατύνει τα σύνορα, έπειτα τόπους και επαρχίας άρμασι κτόμενος ,κατασταίνει φοβερόν το βασίλειον
και αναγκαίον εις τον σύμπαντα κόσμον…».
Έτσι ο εκδότης, κυκλοφόρησε μια
φιλορωσική εκδοχή του Αγαθάγγελου. Το Σύνταγμα του Ρήγα λοιπόν κυκλοφορούσε μαζί
με τους χρησμούς του Λέοντα του Σοφού,
τον Αγαθάγγελο και τον … Βολταίρο σε έναν κοινό
αυτόγραφο τόμο. Το τραγικότερο όλων είναι ότι εκείνες οι «προφητείες»,
συνέτειναν σε τεράστιο βαθμό στο να ετοιμαστούν ψυχολογικά οι Έλληνες για μια
εξέγερση, που πνίγηκε στο αίμα.
Άφησα για το
τέλος την άποψη
της εκκλησίας για τους
« προφήτες» αυτούς και τις
«προφητείες» τους. Απαντά, ο
Πρωτοσύγκελος της Ιεράς
Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως, Ειρηναίος
Λαφτσής. ΕΔΩ « Οι
προφητείες δεν ήταν
αστρολογικές προβλέψεις, ούτε
οι προφήτες ήταν
μέντιουμ. Η Εκκλησία μας
διδάσκει ξεκάθαρα ότι
κανένας δε μπορεί
να γνωρίζει το
μέλλον, πλην του ίδιου
του Θεού. Μετά την
έλευση του Χριστού
στον κόσμο δεν
υπάρχουν για την εκκλησία ούτε
προφήτες, ούτε προφητείες,
αφού ο σκοπός
τους εκπληρώθηκε. Οποιοσδήποτε
μετά το Χριστό,
κληρικός η λαϊκός
ομιλεί « προφητεύοντας» μελλοντικά
γεγονότα θεωρείται από την
Εκκλησία ως ψευδοδιδάσκαλος και ψευδοπροφήτης ». - Τελεία και
παύλα.