Η οικογένεια Δεληγιάννη της Ερμιόνης

Η οικογένεια Δεληγιάννη της Ερμιόνης

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Γεννήτορας των Δεληγιανναίων της Ερμιόνης είναι ο Ιωάννης Εμμ. Δεληγιάννης, που αντίκρισε το φως της μέρας στον Πραστό της Κυνουρίας γύρω στα 1860.

Ο παππούς του (Ιωάννης Δεληγιάννης) έπεσε στη μάχη στο Βαλτέτσι. Ο ίδιος έμεινε ορφανός και από τους δυο γονείς σε μικρή ηλικία και αναγκάστηκε να φύγει από το χωριό αναζητώντας σε άλλο τόπο την τύχη του. Έτσι έφτασε στην Ερμιόνη όπου η οικογένεια Καραγιάννη, η πλουσιότερη του τόπου, έμποροι στο επάγγελμα, πήραν τον Γιάννη στη δούλεψή τους. Ο Ιωάννης Εμμ. Δεληγιάννης ιδιαίτερα εργατικός, έξυπνος, τίμιος και φιλομαθής, προόδευσε κι έγινε συμβολαιογράφος Ερμιόνης και Μάσητος (Κρανιδίου), ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με το εμπόριο και τα κτήματα. Παντρεύτηκε την Παγώνα, κόρη του Γιώργου Καραγιάννη και αδελφή του Κυριάκου Γεωργίου Καραγιάννη, οι οποίοι έτρεφαν ξεχωριστή αγάπη και αναγνώριζαν τις αρετές του νεαρού.

Ο Γιάννης και η Παγώνα Δεληγιάννη απέκτησαν εννέα παιδιά:                                  

1.   Τον Μανόλη (πήρε το όνομα του παππού του) ο οποίος ασχολήθηκε με το εμπόριο, φοίτησε στο Ελληνικό σχολείο Ερμιόνης (ετών 13) κατά το σχολικά έτη 1890 - 1891 και 1891 - 1892. Σε τουριστικό οδηγό του έτους 1910 - 1911, ο Μανόλης Δεληγιάννης φέρεται ως ιδιοκτήτης ξενοδοχείου - εστιατορίου με την ονομασία «Μινέρβας». Απεβίωσε στις 6 Ιουλίου 1928, σε ηλικία 50 ετών και «αναπαύεται» στον οικογενειακό τάφο των Δεληγιανναίων στον Άγιο Ανδρέα (παλαιό κοιμητήριο).

2.   Τον Γιώργο, συμβολαιογράφο στη Θεσσαλονίκη, σύζυγο της Βασιλικής (Κικής) Μήτσα. Ο Γιώργος Ι. Δεληγιάννης φοίτησε στο Ελληνικό σχολείο Ερμιόνης (ετών 11) για δύο σχολικά έτη 1890 - 1891 και 1891 - 1892. Στη συνέχεια φοίτησε στο Ελληνικό Σχολείο Κρανιδίου, από όπου έλαβε την 1^η Ιουλίου 1894 το απολυτήριό του. Ο Γιώργος Ι. Δεληγιάννης πέθανε το 1953 και η σύζυγός του στις 15 Μαρτίου 1872 σε ηλικία 80 χρόνων. «Αναπαύονται» στον οικογενειακό τάφο των Μητσαίων στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.

3.   Τον Μιχάλη, σύζυγο της Ευαγγελίας Πετρολέκα. Ο Μιχάλης Ι. Δεληγιάννης φοίτησε στο Ελληνικό σχολείο Ερμιόνης (ετών 11) και έλαβε το απολυτήριό του στις 18 Ιουνίου 1896. Ασχολήθηκε με το εμπόριο. Διετέλεσε πρώτος κοινοτάρχης Ερμιόνης μετά το 1914 και εκλέχθηκε Πρόεδρος της Κοινότητας τη 2ετία 24-12-1925 / 31-12-1927. Ο Μιχάλης Ι. Δεληγιάννης απεβίωσε σε ηλικία 72 ετών και «αναπαύεται» στον οικογενειακό τάφο στον «Άγιο Ανδρέα». Η σύζυγός του Ευαγγελία απεβίωσε στις 21 Απριλίου 1982 σε ηλικία 92 χρόνων, μια πολύ βροχερή ημέρα και η μητέρα μου εκφώνησε τον επικήδειο λόγο.

4.   Τον Βασίλη, σύζυγο της Μαρίας Μελέγκογλου. Ο Βασίλης Ι. Δεληγιάννης φοίτησε στο Ελληνικό σχολείο Ερμιόνης (ετών 9) τον πρώτο χρόνο και αποφοίτησε με βαθμό 10 (9 30/38) έχοντας πάρει 9 στα Μαθηματικά. Στη συνέχεια για τα επόμενα δύο χρόνια φοίτησε στο Ελληνικό Σχολείο Κρανιδίου απ’ όπου και έλαβε το απολυτήριό του στις 18 Ιουνίου 1899 με βαθμό «καλώς» και διαγωγή «καλλίστη». Τον Βασίλειο Ι. Δεληγιάννη επιφανή επιστήμονα και πολιτικό, (Νομικός, πρώτος Βουλευτής Αθηνών και Υπουργός των κυβερνήσεων Ελευθερίου Βενιζέλου) αλλά και εξαίρετο άνθρωπο θα παρουσιάσουμε σε ιδιαίτερα άρθρα μας.

5.   Την Σταματίνα, σύζυγο του Ηλία Ν. Παπαδοπούλου διδασκάλου και Διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου αρρένων Ερμιόνης. Η Σταματίνα Δεληγιάννη (ετών 12) ήταν η πρώτη μαθήτρια που φοίτησε στο Ελληνικό σχολείο Ερμιόνης κατά το σχολικό έτος 1900 - 1901.  «Αναπαύονται» και οι δύο σε κοινό τάφο στον «Άγιο Ανδρέα». Ο Ηλίας Παπαδόπουλος πέθανε στις 11-1-1924 σε ηλικία 54 ετών και η Σταματίνα –η δασκαλίνα όπως την έλεγαν- στις 20-1-1960 σε ηλικία 83 ετών. Πλούσιο βιογραφικό του Ηλία Παπαδόπουλου περιέχεται στο υπό έκδοση βιβλίο μας «Το Δημοτικό Σχολείο Ερμιόνης, 1863  - 1899».

6.   Τη Ζηνοβία, σύζυγο Μιχαήλ Γεωργίου Γκάτσου. Η Ζηνοβία Ι. Δεληγιάννη φοίτησε στο Ελληνικό σχολείο Ερμιόνης (ετών 10) και ήταν η τρίτη μαθήτρια που φοίτησε στο σχολείο κατά το σχολικό έτος 1901 - 1902.

7.   Την Ελένη, σύζυγο Κωνσταντίνου Γ. Πολυζώη Δ/ντή της Τράπεζας της Ελλάδος.

8.   Τον Μήτσο, σύζυγο της Αικατερίνης Καστανιά, κηποτέχνη των Βασιλικών κτημάτων Τατοΐου.

9.   Τον Κυριάκο, ο οποίος πέθανε νέος (το όνομα υπήρχε στην οικογένεια Καραγιάννη).

Ο Ιωάννης Εμμ. Δεληγιάννης απεβίωσε στις 27 Ιανουαρίου 1937 σε ηλικία 85 χρόνων και δύο ημέρες αργότερα, στις 29 Ιανουαρίου 1937 η σύζυγός του, Παγώνα. Οι δυο μαζί «αναπαύονται» στον επιβλητικό μαρμάρινο οικογενειακό τους τάφο, που βρίσκεται αμέσως δεξιά της εισόδου του παλαιού κοιμητηρίου της πατρίδας μας.

Ιστορική φωτογραφία :

Ο Ιωάννης Εμμ. Δεληγιάννης με τα εγγόνια και τη δισέγγονή του στο εξοχικό σπίτι του Μιχαήλ και της Ζηνοβίας Γκάτσου (Μάιος 1931).

Μία σύνθεση τεσσάρων γενεών, απουσιάζει η δεύτερη, που έχει την επιβλητική «αρχιτεκτονική μιας οικογενειακής ιεραρχίας».

(από αριστερά πάνω)

Κώστας Ηλ. Παπαδόπουλος, Κική Μιχ. Μάγκου - Παπαδοπούλου κρατώντας στην αγκαλιά την κόρη της Άργη και Αργυρούλα Δημ. Ξενάκη -Παπαδοπούλου.

(από αριστερά κάτω)

Μάρθα Βασιλ. Δεληγιάννη, Έφη Βασιλ. Δεληγιάννη, Γιώργος Μιχ. Γκάτσος, Βενετία Μιχ. Γκάτσου και στα πόδια του παππού του ο Γιάννης Μιχ. Γκάτσος.

Απουσιάζουν από τη φωτογραφία τα εγγόνια του που έμεναν στη Θεσσαλονίκη Γιάννης Γεωργ. Δεληγιάννης και Άννα Γεωργ. Δεληγιάννη.

Αργότερα ο Γιάννης και η Παγώνα Δεληγιάννη, ενώ ακόμα ζούσαν, απέκτησαν και άλλα δυο εγγόνια τον Γιώργο Κ. Πολυζώη και την Παγωνίτσα Δημ.  Δεληγιάννη.

Σημειώσεις :

1.   Τα εννέα παιδιά του Ιωάννη Εμμ. Δεληγιάννη τελείωσαν όλα τα Δημοτικά Σχολεία Αρρένων και θηλέων της Ερμιόνης.

2.   Τις πληροφορίες του γενεαλογικού δέντρου και τη φωτογραφία μου έδωσε ο αείμνηστος Δημήτριος Μ. Μάγκος, δισέγγονος του Ι. Εμμ. Δεληγιάννη και φανατικός αναγνώστης του περιοδικού, με την επιθυμία «κάποτε να δημοσιευτούν ως ερέθισμα για να μαθαίνουν οι νεότεροι τις ρίζες και τους προγόνους τους», καθώς μου είχε γράψει.

3.   Τα υπόλοιπα στοιχεία «ανιχνεύσαμε» σε διάφορα αρχεία και ορισμένα από αυτά αναφέρονται στο βιβλίο μας το «Το Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείον) της Ερμιόνης».

4.   Οι πληροφορίες για τον Μιχάλη Δεληγιάννη, ως Πρόεδρο της Κοινότητας Ερμιόνης, είναι από το βιβλίο «Ιστορικές Σελίδες του Δήμου Ερμιόνης» του Γιάννη Ησαΐα. 

5.   Άρθρο για την οικογένεια Δεληγιάννη έχει δημοσιευτεί και στο υπ. αρ.19/ Νοεμβρίου 2016 τεύχος του Περιοδικού «Στην Ερμιόνη άλλοτε και τώρα» από τον Κο Λίνο Μπενάκη, που είναι και ο «κατά νόμον» υπεύθυνος.

6.   Πολλά στοιχεία για την οικογένεια Δεληγιάννη υπάρχουν στην εφημερίδα «Ερμιονική Ηχώ».

7.   Πλούσιο φωτογραφικό υλικό υπάρχει στους συγγενείς της οικογένειας και έχει κατά καιρούς δημοσιευτεί στο Περιοδικό «Στην Ερμιόνη άλλοτε και τώρα» (αρχείο Βιβής Σκούρτη και Σταμάτη Δαμαλίτη), στην ιστοσελίδα της Βιβλιοθήκης Ερμιόνης (αρχείο Ρίνας Λουμουσιούτη) και στην εφημερίδα «Ερμιονική Ηχώ» (αρχείο Λευτέρη Μαρμαρινού).