Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2017

Το "ΜΕΤΑ" της γιορτής του ροδιού

Λιμνοδεξαμενή Εγγαρών

Του Βασίλη Γκάτσου

Είθισται στις αγροτικές γιορτές η τοπική, περιφερειακή και κεντρική διοίκηση να προσκομίζει τι, το ελπιδοφόρον στους καλλιεργητές.
Φέτος τίποτα, ούτε "για τα μάτια του κόσμου".
Για το νερό... που καίει την Ερμιονίδα δεν ακούστηκε τίποτε ουσιαστικό από την μεριά της Διοίκησης. Ούτε μια παραίνεση του τύπου: με δικά μας μέσα και προσωπική εργασία, ως Τοπικές Κοινότητες και Δήμος Ερμιονίδας, να φτιάξουμε ένα μικρό φράγμα, έτσι για την τιμή των όπλων, να δούμε πώς λειτουργεί και τι αποτελέσματα φέρνει *.
Για τη λύση Ανάβαλου δεν ακούστηκε τίποτα, πλην του ότι είναι ώριμο το έργο ... από το 2014 με  .... έτοιμα τεύχη και μπορούσε από τότε να χρηματοδοτηθεί. Και το κλασικό: ότι σήμερα είναι έτοιμη (η προ πολλού και πολλάκις) μελέτη και μπορεί το έργο να προχωρήσει... Αυτοί που έπρεπε να ξέρουν δεν ξέρουν, αλλά και οι αγρότες μας που ήλπιζαν έχουν πάψει να ελπίζουν, γιατί βλέπουν πλέον την πραγματικότητα. Και να φτάσει ο Ανάβαλος σε μια δεξαμενή πάνω από τα Δίδυμα:

1). Η μελέτη γράφει ότι θα φέρνει 2000000 κ.μ. το χρόνο. Όμως θα τα παίρνουμε την περίοδο Μαΐου - Σεπτεμβρίου που το έχουμε ανάγκη; Ή θα παίρνουμε συγκεκριμένη ποσότητα ανά μήνα, όλο τον χρόνο;

2). Το νερό ασφαλώς θα είναι πολύ καλύτερο από αυτό που έχουμε, αλλά ποια η ποιότητά του και πόσο σταθερή θα είναι;

3). Ποιος θα κατασκευάσει το δίκτυο διανομής και ποιος φορέας θα το λειτουργεί;

4). Το έργο από τα Ίρια μέχρι τη δεξαμενή στα Δίδυμα θα στοιχίσει γύρω στα 43000000 ευρώ. Τα χρήματα αυτά είναι δημόσια επένδυση, ή μέρος των χρημάτων θα ζητηθεί να το καταβάλλουν οι αγρότες της Ερμιονίδας, μέσω παγίων, εισφοράς σύνδεσης κ.λ.π., κ.λ.π.;

5). Το έργο της διανομής στα κτήματα της Ερμιονίδας θα είναι δημόσιο έργο, ή θα το πληρώσουν μέσω τελών και εισφορών οι κτηματίες; Ο κύριος και μόνον αγωγός που από τα Δίδυμα θα φέρει νερό μόνο σε Κάμπο Κρανιδίου, Κάμπο Ερμιόνης, Θερμήσι θα έχει μήκος τριπλάσιο από τον αγωγό Ίρια - Δίδυμα. Πιστεύει κανείς ότι δεν θα κοστίσει το διπλάσιο και για όλη την Ερμιονίδα πολύ περισσότερα;

6) Το νερό είναι λίγο. Επαρκεί κατά τη μελέτη για 23000 στρέμματα. Θα υπάρχει περιορισμός για συγκεκριμένες καλλιέργειες; Γιατί αν κάποιος βάλει 50 στρέμματα καρπούζια και καλαμπόκι, πάει όλο το νερό.

7). Ποιες περιοχές θα πάρουν νερό Ανάβαλου; Γιατί για όλες δεν φτάνει. Πώς θα αισθανθεί ένας νέος αγρότης του Κάμπου Ερμιόνης που έχει 40 στρέμματα ξερικές ελιές και μπορεί να νοικιάσει μακροχρόνια γύρω του άλλα τόσα και να φτιάξει μια πετυχημένη αγροτική μονάδα, όταν του πουν ότι δεν θα πάει εκεί νερό Ανάβαλου, ενώ θα πάει στον Κάμπο Κρανιδίου;

8). Το νερό που θα πάει σε έναν κάμπο, ποιοι θα έχουν το δικαίωμα να το πάρουν; Θα το πάρουν μόνο οι κατ' επάγγελμα αγρότες; Θα έχει το δικαίωμα σύνδεσης οποιοσδήποτε έχει κτήμα ή κτήμα με εξοχικό; Δηλαδή το νερό έρχεται για τους κατ΄ επάγγελμα αγρότες (το αγροτικό τους εισόδημα είναι πάνω από το 51% του όλου εισοδήματός τους), ή έρχεται για να αυξήσει την παραγωγή απ΄ όπου και να προέρχεται αυτή, και να παρακινήσει όλους να καλλιεργήσουν τα κτήματά τους;

9). Όποια κτήματα πάρουν το νερό, που είναι για άρδευση, τι θα τα εμποδίσει να το εμπορεύονται προς τους γείτονες που δεν πήραν και προς τα εξοχικά; Μήπως σήμερα δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο; Μήπως και σήμερα δεν απαγορεύεται; Ο αγρότης που θα πάρει νερό Ανάβαλου, δεν θα το δώσει με ένα λάστιχο στα γύρω του εξοχικά ακόμη και χωρίς κέρδος; Όταν το βυτίο νερού των 20 κ.μ. κάνει σήμερα 60 ευρώ, το εξοχικό δεν θα πάρει άφθονο νερό με 0.5 ευρώ το κ.μ. από τον γείτονα αγρότη, όταν ο αγρότης το πληρώνει με 0.2 ευρώ;

10). Ποια θα είναι, έστω κατ' εκτίμηση, η τιμή του νερού; Σίγουρα θα είναι φθηνότερο από της γεώτρησης; Μήπως αρχικά είναι, αλλά μετά ο οργανισμός διανομής του κ.λ.π. γίνει πολυέξοδος και η τιμή του νερού πάρει την ανηφόρα; Ποιο είναι σήμερα το μέσο κόστος του κ.μ. από μια βαθιά γεώτρηση;

11). Τι πάγιο θα έχει; Τι κλιμάκια τιμής; Ένας καλλιεργητής ελιών με 10 στρέμματα θα πληρώνει ίδια τιμή ανά κυβικό μέτρο, με έναν που βάζει 50 στρέμματα καρπούζια, ντομάτα, κολοκυθάκι κ.λ.π.;

12). Τι θα γίνει με τις γεωτρήσεις μετά την έλευση του Ανάβαλου;

13). Πώς συμβιβάζεται το γεγονός ότι το κατά πολύ καλύτερο νερό του Ανάβαλου θα πάει για άρδευση κτημάτων ..... με διαρροές προς εξοχικά, ενώ στις βρύσες μας θα τρέχει το υφάλμυρο; Ο νόμος δίνει προτεραιότητα στο πόσιμο νερό ως κοινωνικό αγαθό πρώτης ανάγκης, ακόμη και εις βάρος τού προς άρδευση. Πόσο ωραία θα ακούγεται ότι στην Ερμιονίδα έχουμε στις βρύσες μη πόσιμο νερό π.χ. με 1500 μονάδες αλάτων, ενώ μέρος της ποτίζεται με καλό νερό π.χ. 100 μονάδων;

Πάνω σε αυτά τα ερωτήματα δεν πρέπει να υπάρχει εμπεριστατωμένη απάντηση Δήμου και Περιφέρειας;
Δεν πρέπει να ξέρουν οι αγρότες και όλοι οι κάτοχοι καλλιεργήσιμης γης τι περιμένουν, αλλά και τι τους περιμένει;
Γιατί η γενική αίσθηση είναι ότι πρόκειται για ένα φαραωνικό έργο, που και να ξεκινήσει δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ.

*   "Το τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Α.Π.Θ. αναγορεύει σήμερα τον Μανώλη Γλέζο σε επίτιμο διδάκτορά του ...........Tο 1984 εκλέγεται  ευρωβουλευτής και το 1985 βουλευτής Πειραιώς, συνεργαζόμενος με το ΠΑΣΟΚ. Το 1986 κάνει μια εξαιρετική κίνηση για τα ελληνικά πολιτικά χρονικά: παραιτείται από το βουλευτικό αξίωμα για να υπηρετήσει, ως Πρόεδρος της Κοινότητας Απεράθου της Νάξου, την τοπική αυτοδιοίκηση και την ιδέα της άμεσης δημοκρατίας. Εκεί, εκτός των άλλων, εφαρμόζει ένα πρότυπο ολοκληρωμένο πρόγραμμα προστασίας του περιβάλλοντος.......

  Το σπουδαιότερο από τα έργα του Μανώλη Γλέζου σε αυτήν την επιστημονική περιοχή είναι η σύλληψη της ιδέας, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός έργου τεχνητού εμπλουτισμού υπόγειων υδροφορέων με παράλληλη εφαρμογή ενός προγράμματος προστασίας εδαφών. Η υλοποίηση του έργου αυτού, που ξεκινά το 1987, περιλαμβάνει κατασκευή μεγάλου αριθμού μικρών φραγμάτων στην κοίτη του χειμάρρου Περαχωρίτη, σε προσεκτικά επιλεγμένες θέσεις. Τα φράγματα αυτά περιορίζουν τη διαβρωτική δράση του νερού, εμποδίζουν την πορεία του προς τη θάλασσα και το αποθηκεύουν τελικά στο υπέδαφος, όπου προστατεύεται από την εξάτμιση και τη ρύπανση. Έτσι αποφεύγεται και η  δημιουργία τεχνητών λιμνών, δηλαδή η απώλεια χρήσιμης γης. Ακόμη, τα φράγματα αυτά είναι εναρμονισμένα με το περιβάλλον, διότι είναι κατασκευασμένα σύμφωνα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των Κυκλάδων, με τοπικά υλικά, κυρίως πέτρα και μάρμαρο. Επιπλέον, χάρη στο μικρό τους μέγεθος, κινδυνεύουν ελάχιστα από σεισμούς και κατολισθήσεις. Το έργο συμπληρώνεται με κατασκευή αναβαθμών για τον περιορισμό της διάβρωσης του εδάφους και τη δημιουργία εκτάσεων καλλιεργήσιμης γης. Είναι χαρακτηριστικό ότι και τα προϊόντα από τις εκσκαφές για τη θεμελίωση των φραγμάτων ενσωματώνονται στους αναβαθμούς αυτούς. Ακόμη περιφράσσονται ορισμένες εκτάσεις, για να ευνοηθεί η φυσική αναδάσωση. Τα αποτελέσματα είναι θεαματικά, πριν καν κατασκευασθούν όλα τα φράγματα: Πηγές και πηγάδια που είχαν στερέψει ξαναδίνουν νερό. Ο Περαχωρίτης, που κατέβαζε νερό 3 μόνον μήνες, τώρα έχει παροχή σχεδόν όλο το χρόνο. Αυτό βοηθά την επόμενη φάση του έργου, δηλαδή την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υδατόπτωση ύψους 123 m. Πρόκειται για μια τολμηρή εφαρμογή σε ρέμα με ασυνεχή ροή, που ολοκληρώνει από την περιβαλλοντική άποψη το έργο, με την αξιοποίηση μιας ανανεώσιμης πηγής ενέργειας."



Στην Απείρανθο Νάξου συνέβησαν αυτά πριν χρόνια. Από την Κοινότητα και τον
Πρόεδρό της. Στις φωτογραφίες βλέπουμε το φράγμα Φανερωμένης των 2000000 κ.μ. νερού, τη λιμνοδεξαμενή Εγγαρών 400000 κ.μ., την κατασκευή αναβαθμίδων στο ρέμα του Παραχωρίτη για την συγκράτηση του νερού. Έτσι ξεδίψασε το νησί.

Φράγμα Φανερωμένης Νάξος

Αυτά που έγιναν στη Νάξο μπορούσαν να έχουν γίνει από τότε και στην Ερμιονίδα.
Και ο Παραχωρίτης δεν έχει σχέση με τους δικούς μας χειμάρρους, Ρορό**, Καταφύκι, Τζερτζελιά που μπροστά του φαντάζουν ποτάμια. Η μόνη λιμνοδεξαμενή που φτιάξαμε ήταν η .... Βρωμολίμνη στη μέση του Κάμπου Κρανιδίου για να δέχεται τα λύματα και τα απόβλητα λιτριβιών!

** Προσέξτε και το πόσο μοιάζει ετυμολογικά το όνομα Ρορό που προέρχεται από το παλαιό όνομα του ρέματος Παρορίτης, με το Παραχωρίτης.

Β. Γκάτσος