Η λιμνοθάλασσα και ο υγροβιότοπος της Θερμησίας σήμερα
Ο Λευκός Χρυσός της Αργολίδας: Αλυκές Θερμησίας
Eρευνητής:FOTIS KARYANOS
Το πλέον προσοδοφόρο εμπόριο της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας κατά τον 13ο-17ο αι. υπήρξε το κρατικό εμπόριο/Μονοπώλιο Αλατιού.
Ο λόγος ήταν ότι το Αλάτι υπήρξε τα χρόνια εκείνα ένα πανάκριβο, αλλά περιζήτητο προϊόν στην Ευρώπη, αφού ήταν ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη διατήρηση και αποθήκευση των τροφίμων. Έφερε δε τόσα κέρδη, που στα έγγραφα της εποχής αναφέρεται ως ''λευκός χρυσός''. Έτσι, η πολιτική της Βενετίας όσον αφορά στο αλάτι ήταν πολυδιάστατη: ήταν ένα από τα βενετικά μονοπώλια, θεωρείτο δε casus belli η παραβίασή του. Ως εκ τούτου λαμβάνονταν δραστήρια μέτρα για την περιφρούρησή του.
Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι ο αγώνας για ηγεμονία της Βενετίας πέρασε μέσα από την προσπάθειά της να κυριαρχήσει επί των επιχειρήσεων άλατος όλης σχεδόν της Μεσογείου. Για να το κατορθώσει δε αυτό μετήλθε ποικίλα μέσα: κατέστρεψε αλυκές και επέβαλε εμπορικό αποκλεισμό στο αλάτι των ανταγωνιστών της, οδήγησε σε μαρασμό άλλες επιχειρήσεις επιβάλλοντας υψηλότατους φόρους επί των εξαγωγών, εκμεταλλεύτηκε τη φυσική σπανιότητα του αλατιού στις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης και δημιούργησε τεχνητή έλλειψη ακόμα και σε περιοχές αλατοπαραγωγικές με την αποθάρρυνση της μεγάλης παραγωγής.
Ήλεγξε ακόμη οικονομικά και στρατιωτικά πολλά λιμάνια. Ανάγκασε το βασιλιά της Ουγγαρίας να σταματήσει την καλλιέργεια αλυκών, επέτυχε δε να εξασφαλίσει το μονοπώλιο της μεταφοράς των ορυκτών αλάτων της Νότιας Γερμανίας και της Κροατίας. Απαγόρευσε στους λαούς της Αδριατικής να εμπορεύονται το αλάτι τους και εξανάγκασε τους κατοίκους της Ιταλίας να χρησιμοποιούν αλάτι από τις βενετικές αποθήκες. Τέλος διεύρυνε επαρκώς και συστηματικά τις αγορές του αλατιού μέσω των βενετών εμπόρων, οι οποίοι μετέφεραν το προϊόν από τους τοπικούς παραγωγούς στις αποθήκες άλατος της Βενετίας απ’ όπου άλλη ομάδα προνομιούχων εμπόρων το διένειμε με τη μεσολάβηση βεβαίως του Ufficio del Sal/Κρατικού Μονοπωλίου και των φοροεισπρακτόρων της Βενετίας.
Μ’ αυτό το πολυδιάστατο σχήμα η Βενετία, αφού εξασφάλισε τους προμηθευτές και τους αγοραστές, έλεγχε πλήρως τόσο την προσφορά όσο και τη ζήτηση αποκομίζοντας τεράστια κέρδη που την μετέτρεψαν σε ένα από τα πιο πλούσια κράτη της Ευρώπης.
Στο πλαίσιο αυτό, η επιμονή της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας κατά τον 13ο-17ο αι για την κατάκτηση περιοχών της Βαλκανικής χερσονήσου στην Σλοβενία, Κροατία και ιδίως στην Ελλάδα ήταν άμεσα συνυφασμένη και με την κατάληψη σημαντικών αλυκών στα εδάφη αυτά.
Στην Ελλάδα οι περιοχές που ενδιέφεραν τους Ενετούς κατά σειρά σπουδαιότητας, ποιότητας και μεγέθους παραγωγής ήταν στην Θερμησία Αργολίδας, Λεχαινά Ηλείας, Καμενίτσα Αχαϊας, Κέρκυρα, Λευκάδα, Μεθώνη, Κορώνη και άλλες.
Η ανάρτηση αυτή είναι μια προσπάθεια να παρουσιαστεί εικονικά μια από τις σημαντικότερες, αλλά ξεχασμένη σήμερα επιχειρηματική/
Η ανάρτηση αυτή είναι μια προσπάθεια να παρουσιαστεί εικονικά μια από τις σημαντικότερες, αλλά ξεχασμένη σήμερα επιχειρηματική/
Η λιμνοθάλασσα/Αλυκή και ο υγροβιότοπος της Θερμησίας Αργολίδας σήμερα.
Μια όμορφη λιμνοθάλασσα που αποτελεί τον μεγαλύτερο και τελευταίο προς τα δυτικά στην ακτογραμμή της Ερμιονίδας. Η ονομασία της έρχεται από την αρχαιότητα και οφείλεται στον αρχαίο ναό της Δήμητρας της Θερμασίας που, όπως αναφέρει ο περιηγητής Παυσανίας, ήταν κτισμένος κοντά στη θάλασσα εκεί που βρίσκεται σήμερα η λιμνοθάλασσα. Το όνομα Θερμησία πιθανώς αναφέρεται σε κάποιες θερμές πηγές που υπήρχανε κατά την αρχαιότητα στην περιοχή. Πάνω από τη λιμνοθάλασσα, στα βόρεια, δεσπόζει το Κάστρο της Θερμησίας κτισμένο σε έναν επιβλητικό βράχο. Το κάστρο κατασκευάστηκε από τους Ενετούς τον 12ο αιώνα, φύλαγε την Αλυκή, υπήρξε διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής και άλλαξε πολλές φορές χέρια ανά τους αιώνες, ανάμεσα σε Ενετούς, Βυζαντινούς και Οθωμανούς. Η λιμνοθάλασσα βρίσκεται 7 χλμ. ανατολικά της Ερμιόνης και 1,5 χλμ. στα ανατολικά της βρίσκεται το ομώνυμο χωριό της Θερμησίας. Στα νότια μία λωρίδα άμμου μήκους 930 μέτρων την χωρίζει από τον Κόλπο της Ύδρας και στα νοτιοδυτικά της προστατεύεται από το χαμηλό, βραχώδη λόφο με το όνομα Αλασσόρος ή Αλατοβούνι. Στα βόρεια απλώνονται χαμηλοί λόφοι, και στα δυτικά χωράφια με καλλιέργειες. Το σχήμα της είναι σχετικά τραπέζιο, το μέγεθος της φτάνει τα 800 στρέμματα, και η περίμετρος τα 4 χλμ. Από την εποχή των Ενετών η Θερμησία φιλοξενούσε αλυκές, εξ ου και η ονομασία Αλατοβούνι. Η χρήση των αλυκών συνεχίστηκε ωσότου δημιουργήθηκε ευρύς τεχνικός δίαυλος και από τότε, μέχρι και τις μέρες μας, η λιμνοθάλασσα λειτουργεί ως ιχθυοτροφείο. Η Θερμησία είναι ένας εξαιρετικός υγρότοπος που συγκεντρώνει δεκάδες είδη της ορνιθοπανίδας, ιδιαίτερα κατά τη μετανάστευση.
Μια όμορφη λιμνοθάλασσα που αποτελεί τον μεγαλύτερο και τελευταίο προς τα δυτικά στην ακτογραμμή της Ερμιονίδας. Η ονομασία της έρχεται από την αρχαιότητα και οφείλεται στον αρχαίο ναό της Δήμητρας της Θερμασίας που, όπως αναφέρει ο περιηγητής Παυσανίας, ήταν κτισμένος κοντά στη θάλασσα εκεί που βρίσκεται σήμερα η λιμνοθάλασσα. Το όνομα Θερμησία πιθανώς αναφέρεται σε κάποιες θερμές πηγές που υπήρχανε κατά την αρχαιότητα στην περιοχή. Πάνω από τη λιμνοθάλασσα, στα βόρεια, δεσπόζει το Κάστρο της Θερμησίας κτισμένο σε έναν επιβλητικό βράχο. Το κάστρο κατασκευάστηκε από τους Ενετούς τον 12ο αιώνα, φύλαγε την Αλυκή, υπήρξε διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής και άλλαξε πολλές φορές χέρια ανά τους αιώνες, ανάμεσα σε Ενετούς, Βυζαντινούς και Οθωμανούς. Η λιμνοθάλασσα βρίσκεται 7 χλμ. ανατολικά της Ερμιόνης και 1,5 χλμ. στα ανατολικά της βρίσκεται το ομώνυμο χωριό της Θερμησίας. Στα νότια μία λωρίδα άμμου μήκους 930 μέτρων την χωρίζει από τον Κόλπο της Ύδρας και στα νοτιοδυτικά της προστατεύεται από το χαμηλό, βραχώδη λόφο με το όνομα Αλασσόρος ή Αλατοβούνι. Στα βόρεια απλώνονται χαμηλοί λόφοι, και στα δυτικά χωράφια με καλλιέργειες. Το σχήμα της είναι σχετικά τραπέζιο, το μέγεθος της φτάνει τα 800 στρέμματα, και η περίμετρος τα 4 χλμ. Από την εποχή των Ενετών η Θερμησία φιλοξενούσε αλυκές, εξ ου και η ονομασία Αλατοβούνι. Η χρήση των αλυκών συνεχίστηκε ωσότου δημιουργήθηκε ευρύς τεχνικός δίαυλος και από τότε, μέχρι και τις μέρες μας, η λιμνοθάλασσα λειτουργεί ως ιχθυοτροφείο. Η Θερμησία είναι ένας εξαιρετικός υγρότοπος που συγκεντρώνει δεκάδες είδη της ορνιθοπανίδας, ιδιαίτερα κατά τη μετανάστευση.
Η λιμνοθάλασσα και ο υγροβιότοπος της Θερμησίας με την αποθήκη του αλατιού. Τόσο το χωριό όσο και η λιμνοθάλασσα πήρε το όνομά της πιθανόν από κάποιες θερμές πηγές που υπήρχαν στην περιοχή. Εδώ ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει πως υπήρχε ναός της θεάς Θερμασίας Δήμητρας. Η πανέμορφη αυτή λιμνοθάλασσα την περίοδο των Ενετών χρησιμοποιήθηκε ως αλυκή. Στα νεότερα χρόνια λόγω του θαλάσσιου πλούτου της υπήρξαν ιχθυοκαλλιέργειες. Σήμερα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους βιοτόπους της περιοχής που έχει ενταχθεί σε εθνικά και παγκόσμια δίκτυα προστασίας, όπως το Ευρωπαϊκό δίκτυο CORINE BIOTOPS. Τα σπάνια αυτά είδη προστατεύονται από την κοινοτική οδηγία 79/409 και τη Σύμβαση της Βέρνης. Χιλιάδες σπάνια αποδημητικά πουλιά έρχονται εδώ κάθε χρόνο και βρίσκουν καταφύγιο.
Η λιμνοθάλασσα Αλυκή Θερμησίας και τα πέριξ, συνολικά 164.432 τετραγωνικά μέτρα, προς πωληση στο ΤΑΙΠΕΔ, (Samparisa or Pigadia area, Municipality of Ermioni, Argolida)
Αλυκή, Κροατία
Αλυκή, Σλοβενία:
Το αλατωρυχείο είναι ενεργό από τον 13 ο αιώνα. Στις μέρες μας, η παραγωγή αλατιού πραγματοποιείται για να διατηρηθεί η φυσική και πολιτιστική κληρονομιά. Η περιοχή του αλατωρυχείου και της χερσονήσου wellness έχει κηρυχθεί το πάρκο salina
Το αλατωρυχείο είναι ενεργό από τον 13 ο αιώνα. Στις μέρες μας, η παραγωγή αλατιού πραγματοποιείται για να διατηρηθεί η φυσική και πολιτιστική κληρονομιά. Η περιοχή του αλατωρυχείου και της χερσονήσου wellness έχει κηρυχθεί το πάρκο salina
Venice, Dogana da mar and Santa Maria della Salute-across the Grand Canale - Το τελωνείο και 20 μεγάλες αποθήκες υπήρχαν στην Βενετία χτισμένες τον 13-14ο αι όπου υπήρχαν αποθηκευμένοι ανα πάσα στιγμή περίπου 3.000 τόννοι αλατιού.
VENICE salt warehouses.
οι αποθήκες αλατιού στην είσοδο του Grand Canale της Βενετίας. Εδώ έφθανε και αποθηκευόταν το αλάτι της Θερμησίας.
οι αποθήκες αλατιού στην είσοδο του Grand Canale της Βενετίας. Εδώ έφθανε και αποθηκευόταν το αλάτι της Θερμησίας.
Γαληνοτάτη Βενετική Δημοκρατία,
Serenìsima Repùblica Vèneta
και οι κτήσεις της,
2 Απριλίου 697 – 12 Μαΐου 1797
Serenìsima Repùblica Vèneta
και οι κτήσεις της,
2 Απριλίου 697 – 12 Μαΐου 1797
Italy Venice, Armata and Morea coin (Soldo and Gazzetta 1688-1692) νόμισμα κομμένο αποκλειστικά για χρήση στην Πελοπόννησο από τους Βενετούς.
Ο Armata και ο Μυστρά ήταν ονόματα πελοπόννησος κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Το φτερωτό λιοντάρι στο μέτωπο αντιπροσωπεύει τον Άγιο Μαρκ, το σύμβολο της Βενετίας.
Ο Armata και ο Μυστρά ήταν ονόματα πελοπόννησος κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Το φτερωτό λιοντάρι στο μέτωπο αντιπροσωπεύει τον Άγιο Μαρκ, το σύμβολο της Βενετίας.
Βενετικός Χαρτης των Αλυκών Μεθώνης, Αλυκής μικρότερης, αλλά ίδιας τεχνικής λειτουργίας με την Αλυκή Θερμησίας. Μοναδική ιστορική μαρτυρία/Αδημοσίευτος, 1690-1694, βλέπε και:
https://
https://
Αλυκές, Κροατία
http://www.solanaston.hr/
http://www.solanaston.hr/
Βενετία, αποθήκες αλατιού, Σάντα Μαρία ντέλα χαιρετισμός, μια ρωμαϊκή Καθολική Εκκλησία. Στέκεται στο στενό δάχτυλο της πούντα ντέλα dogana, στο Grand Canal δόγη. Πίσω δεξιά το παλάτι του δόγη (Ιταλικό: Palazzo ducale) είναι ένα παλάτι χτισμένο σε ενετικό γοτθικό στυλ, και ένα από τα κύρια ορόσημα της Βενετίας. Το παλάτι ήταν η κατοικία του δόγη της Βενετίας, η ανώτατη αρχή της πρώην ενετικό δημοκρατίας
Περιοχή έκθεσης εντός της πρώην αποθήκης αλατιού, Βενετία
και μερικά ακόμη ιστορικά στοιχεία της περιοχής για όσους ενδιαφέρονται:
Κάστρο Θερμησίας (Ηλιόκαστρο) και απο κάτω οι Αλυκές Θερμησίας που περιφρουρούσε.
Το κάστρο είναι κτισμένο σε δύο βραχώδεις κορυφές μιας απόκρυμνης κορυφογραμμής, δύο χιλιόμετρα ΒΔ του οικισμού της Θερμησίας. Συνδέεται με την παρουσία της αλυκής την οποία και προστάτευε. Εξαιτίας της φύσει οχυρής θέσης του το κάστρο αναφέρεται τον 15ο αιώνα ως απόρθητο. Εποπτεύει την κοιλάδα της Θερμησίας, της Ερμιόνης καθώς επίσης και τον κόλπο της Ύδρας.
Το κάστρο Θερμήσι απαντά στις γραπτές πηγές με την ονομασία Trémis πρώτη φορά το 1347 στη διαθήκη του Gautier II de Brienne κόμη του Lecce, de jure δούκα των Αθηνών και de facto κυρίου του Άργους και της Ναυπλίας. Μετά τον θάνατό του οι κτήσεις του πέρασαν στον Guy d' Enghien, γιό της Ισαβέλλας de Brienne, αδερφής του Gautier. Η κόρη του Guy Μαρία, μετά τον θάνατο του συζύγου της, Πιέτρου Κορνάρου, πούλησε το 1388 τις κτήσεις τις στην Βενετία για το ποσό των 500 δουκάτων κατ΄ έτος για όσο διάστημα θα ζούσε. Πριν όμως οι Βενετοί προλάβουν να εγκατασταθούν εκεί τις κατέλαβε ο Δεσπότης του Μυστρά Θεόδωρος Παλαιολόγος. Ο Θεοδωρος αντάλλαξε με τους Βενετούς το 1394 το Άργος και το Θερμίσιον για τα Μέγαρα και τον Πύργο του Μυλοποτάμου.
Μετά την κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Οθωμανούς το 1460, το Θερμήσι όπως και άλλες περιοχές, παρέμεινε σε ενετικά χέρια. Το Θερμήσι αναφέρεται σε πολλά έγγραφα των τελών του 15ου αιώνα μαζί με της αλυκές της περιοχής. Το 1537 το κάστρο παραδόθηκε στον Οθωμανό Κασίμ πασά. Κατά την Β΄Ενετοκρατία η περιοχή περνά πάλι στα χέρια των Ενετών και εξακολουθεί να διατηρεί τη σημασία της λόγω των αλυκών. Το κάστρο μετά το 1715 ανακαταλαμβάνεται από τους Οθωμανούς.
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση στο κάστρο διέμενε μια νεαρή όμορφη πριγκίπισσα. Στον απέναντι λόφο, τον επονομαζόμενο “βεζυροράχι” εγκαταστάθηκε ένας Τούρκος διοικητής, ο οποίος κατέλαβε το κάστρο με το ακόλουθο τέχνασμα: Ένας υποτελής του ντύθηκε κληρικός με αποτέλεσμα να γίνει δεκτός από την πριγκίπισσα. Όταν αυτός μπήκε στο κάστρο του Θερμησιού άνοιξε την πύλη και για τον Τούρκο διοικητή του. Η πριγκίπισσα τότε, προκειμένου να μην πιαστεί αιχμάλωτη, έπεσε από τις επάλξεις και σκοτώθηκε. Προφανώς ο θρύλος αυτός συνδέεται με μία από τις δύο καταλήψεις του κάστρου από τους Οθωμανούς.
Κάστρο Θερμησίας (Ηλιόκαστρο) και απο κάτω οι Αλυκές Θερμησίας που περιφρουρούσε.
Το κάστρο είναι κτισμένο σε δύο βραχώδεις κορυφές μιας απόκρυμνης κορυφογραμμής, δύο χιλιόμετρα ΒΔ του οικισμού της Θερμησίας. Συνδέεται με την παρουσία της αλυκής την οποία και προστάτευε. Εξαιτίας της φύσει οχυρής θέσης του το κάστρο αναφέρεται τον 15ο αιώνα ως απόρθητο. Εποπτεύει την κοιλάδα της Θερμησίας, της Ερμιόνης καθώς επίσης και τον κόλπο της Ύδρας.
Το κάστρο Θερμήσι απαντά στις γραπτές πηγές με την ονομασία Trémis πρώτη φορά το 1347 στη διαθήκη του Gautier II de Brienne κόμη του Lecce, de jure δούκα των Αθηνών και de facto κυρίου του Άργους και της Ναυπλίας. Μετά τον θάνατό του οι κτήσεις του πέρασαν στον Guy d' Enghien, γιό της Ισαβέλλας de Brienne, αδερφής του Gautier. Η κόρη του Guy Μαρία, μετά τον θάνατο του συζύγου της, Πιέτρου Κορνάρου, πούλησε το 1388 τις κτήσεις τις στην Βενετία για το ποσό των 500 δουκάτων κατ΄ έτος για όσο διάστημα θα ζούσε. Πριν όμως οι Βενετοί προλάβουν να εγκατασταθούν εκεί τις κατέλαβε ο Δεσπότης του Μυστρά Θεόδωρος Παλαιολόγος. Ο Θεοδωρος αντάλλαξε με τους Βενετούς το 1394 το Άργος και το Θερμίσιον για τα Μέγαρα και τον Πύργο του Μυλοποτάμου.
Μετά την κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Οθωμανούς το 1460, το Θερμήσι όπως και άλλες περιοχές, παρέμεινε σε ενετικά χέρια. Το Θερμήσι αναφέρεται σε πολλά έγγραφα των τελών του 15ου αιώνα μαζί με της αλυκές της περιοχής. Το 1537 το κάστρο παραδόθηκε στον Οθωμανό Κασίμ πασά. Κατά την Β΄Ενετοκρατία η περιοχή περνά πάλι στα χέρια των Ενετών και εξακολουθεί να διατηρεί τη σημασία της λόγω των αλυκών. Το κάστρο μετά το 1715 ανακαταλαμβάνεται από τους Οθωμανούς.
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση στο κάστρο διέμενε μια νεαρή όμορφη πριγκίπισσα. Στον απέναντι λόφο, τον επονομαζόμενο “βεζυροράχι” εγκαταστάθηκε ένας Τούρκος διοικητής, ο οποίος κατέλαβε το κάστρο με το ακόλουθο τέχνασμα: Ένας υποτελής του ντύθηκε κληρικός με αποτέλεσμα να γίνει δεκτός από την πριγκίπισσα. Όταν αυτός μπήκε στο κάστρο του Θερμησιού άνοιξε την πύλη και για τον Τούρκο διοικητή του. Η πριγκίπισσα τότε, προκειμένου να μην πιαστεί αιχμάλωτη, έπεσε από τις επάλξεις και σκοτώθηκε. Προφανώς ο θρύλος αυτός συνδέεται με μία από τις δύο καταλήψεις του κάστρου από τους Οθωμανούς.
